Projekt trafił w poniedziałek do konsultacji publicznych, które potrwają do końca maja.
Ministerstwie Rozwoju i Technologii chwali się, że projekt jest owocem przeprowadzonego przez ten resort przeglądu obowiązujących regulacji, przede wszystkim dotyczących ochrony wynalazków, wzorów użytkowych i przemysłowych. Na przestrzeni ponad 20 lat obowiązywania dotychczasowej ustawy z 2000 r. liczne nowelizacje spowodowały, że stała się ona nieczytelna i powoduje wątpliwości interpretacyjne, a tymczasem efektywna ochrona własności intelektualnej ma kluczowe znaczenie w nowoczesnej gospodarce.
- Naszym celem jest opracowanie, w dialogu ze środowiskami biznesowymi i naukowymi, systemu ochrony prawa własności przemysłowej na miarę potrzeb nowoczesnej, cyfrowej gospodarki. Chcemy, aby dzięki nowym regulacjom, korzystający z systemu ochrony własności przemysłowej przedsiębiorcy i innowatorzy, w tym szczególnie sektor MŚP, mogli skutecznie chronić innowacyjne rozwiązania i czerpać z nich optymalne korzyści ekonomiczne. Zapraszam wszystkich zainteresowanych do konsultacji projektu i merytorycznej dyskusji nad proponowanymi rozwiązaniami – podkreśla Waldemar Buda, minister rozwoju i technologii.
Krótsze czekanie na ochronę
Co się zmieni? W przygotowanym projekcie nowych regulacji znalazły się rozwiązania umożliwiające uproszczenie postępowań i przyspieszenie udzielania ochrony. Z około 20-24 miesięcy do ok. 12 miesięcy skróci się czas na uzyskanie ochrony na wzór użytkowy. Skróceniu z 3 miesięcy do 2 miesięcy ulegnie okres na wnoszenie sprzeciwu do zgłoszenia znaku towarowego.
W przypadku pozostałych postępowań związanych z prawem własności przemysłowej, również skrócone zostaną terminy na dokonywanie poszczególnych czynności np. w postępowaniu w sprawie zgłoszenia wynalazku, po zmianach, Urząd Patentowy będzie sporządzał sprawozdanie ze stanu techniki w terminie 6 miesięcy, zamiast 9, jak to jest obecnie.
Czytaj więcej
Czy można zastrzec zapach CHANEL N°5, czarny kolor papieru toaletowego oraz wygląd Stadionu Narod...
Jedna opłata
Ujednolicona zostanie opłata zgłoszeniowa dla wszystkich przedmiotów własności przemysłowej takich jak wynalazki, wzory użytkowe, wzory przemysłowe, znaki towarowe, oznaczenia geograficzne i topografie układu scalonego. Dotychczasowe trzy opłaty: za zgłoszenie, za publikację oraz za pierwszy okres ochrony zostaną zastąpione jedną opłatą od zgłoszenia. Towarzyszyć temu będzie obniżenie sumy wysokości tak zmienionych opłat o ok. 20-30 proc. Dla przykładu: przy zgłoszeniu wynalazku obowiązywać będzie jedna opłata w wysokości 700 zł, która zastąpi dotychczasowe opłaty: 550 zł za zgłoszenie, 90 zł za publikację i 480 zł za pierwszy okres ochrony.
Wstępne zgłoszenia wynalazku
Projektodawca proponuje nowe instrumenty ochrony własności przemysłowej. Jednym z nich jest wstępne zgłoszenie wynalazku, które stwarza możliwość zastrzeżenia daty pierwszeństwa zgłoszenia wynalazku po dokonaniu uproszczonego zgłoszenia, bez ryzyka utraty nowości zgłoszonego rozwiązania.
Istotą wprowadzonego rozwiązania jest więc możliwość uznania zgłoszenia wynalazku za dokonane w dniu wstępnego zgłoszenia wynalazku. Jednocześnie wstępne zgłoszenie nie jest tak skomplikowane jak „zgłoszenie właściwe” – obejmuje ono jedynie podanie, opis wynalazku i rysunki. Za wzorem rozwiązania amerykańskiego, na tym etapie nie wymaga się sformułowania zastrzeżeń patentowych.
Dla wynalazców oznacza to, że od czasu dokonania takiego wstępnego zgłoszenia, będą oni mieli dodatkowy okres 12 miesięcy na doprecyzowanie zakresu ochrony wynalazku. Ten rok mogą też oni wykorzystać m.in. na przeprowadzanie doświadczeń, udoskonalenie rozwiązania, poszukiwanie wsparcia finansowego czy ustalenie potencjału sprzedaży. To wpłynie na poprawę jakości tych zgłoszeń i zagwarantowanie, aby wynalazki były prawidłowo chronione w zakresie, w jakim są one na rynku wykorzystywane.
Dodatkowo, przy dokonaniu zgłoszenia wynalazku w zakreślonym terminie 12 miesięcy od zgłoszenia wstępnego, Urząd Patentowy dokona publikacji zgłoszenia po upływie 6 miesięcy od dokonania zgłoszenia właściwego. To znacząco wpłynie na skrócenie postępowania w sprawie uzyskania patentu.
Czytaj więcej:
Lepsza ochrona rozwiązań chronionych know-how
Ustawa przewiduje także wprowadzenie depozytu informacji niejawnych, na wzór depozytu prowadzonego przez Światową Organizację Własności Intelektualnej, Urząd Beneluksu ds. Własności Intelektualnej czy jego węgierskiego odpowiednika.
To rozwiązanie jest spójne z regulacją unijną w sprawie ochrony niejawnego know-how i niejawnych informacji handlowych (tajemnic przedsiębiorstwa) przed ich bezprawnym pozyskiwaniem, wykorzystywaniem i ujawnianiem. Stanowić to będzie także impuls dla przedsiębiorców do zweryfikowania posiadanej wiedzy, przeanalizowania jej charakteru i usystematyzowania w taki sposób, aby można było to przedstawić jako spójny materiał, nadający się do złożenia go w depozycie.
Wzory użytkowe - zmiana systemu rozpatrywania zgłoszeń
Dotychczasowy system badawczy zostanie zastąpiony systemem rejestracyjnym. Urząd Patentowy RP będzie odmawiał udzielania ochrony na rozwiązania, które w sposób oczywisty nie spełniają przesłanek do uzyskania ochrony. Co więcej, pozostali uczestnicy rynku będą nadal chronieni, ponieważ przy dochodzeniu roszczeń z zarejestrowanego w ten sposób prawa uprawniony będzie musiał załączyć do pozwu sprawozdanie ze stanu techniki. Pozwoli to wykluczyć próby nadużycia, polegające na niesłusznym dochodzeniu prawa, które faktycznie nie cechuje się nowością.
Projekt wprowadza zdecydowane uproszczenie definicji wzoru użytkowego. Wzorem użytkowym podlegającym ochronie będzie nowe i nadające się do przemysłowego stosowania rozwiązanie o charakterze technicznym. Oznacza to w praktyce rezygnację z przesłanki trwałej postaci, a w konsekwencji rozszerzenie zakresu wytworów, które mogą być chronione jako wzory użytkowe.
Oznaczenia geograficzne na produkty nierolne
Zasadniczym celem regulacji oznaczeń geograficznych jest poprawa otoczenia prawnego, w jakim funkcjonują podmioty, które wytwarzają towary nierolne i są potencjalnie zainteresowane ochroną oznaczeń geograficznych przez ich rejestrację w Urzędzie Patentowym. Dotychczas, na gruncie obecnej ustawy, nie zarejestrowano żadnego oznaczenia geograficznego. Jest to szczególnie istotne w sytuacji, w której tego rodzaju prawo służy ochronie produktów lokalnych, wytwarzanych przez przedsiębiorców z sektora MŚP przy zastosowaniu regionalnych surowców i półproduktów. We wprowadzanych rozwiązaniach istotną rolę ma odgrywać Rada do Spraw Regionalnych Nazw Produktów Nierolnych, w której skład wchodzić będą znawcy problematyki prawnej, etnograficznej i historyczno-kulturoznawczej związanej z towarami nierolnymi. Rejestracja oznaczeń zwiększy wyjątkowość i atrakcyjność produktów objętych taką ochroną. Zagwarantowana zostanie ich wysoka jakość i skuteczna ochrona przed stratami spowodowanymi fałszerstwami.
