Wprowadzenie weksla elektronicznego to odpowiedź na postulaty przedsiębiorców. Wskazywali oni nie tylko na archaizm papierowej formy zabezpieczenia, która zupełnie nie przystaje do współczesnych realiów, ale również na zagrożenia związane z możliwością podrobienia takiego papieru wartościowego.

– Dalsze funkcjonowanie weksli wyłącznie w tradycyjnej formie papierowej stało się także potencjalnie niebezpieczne, ponieważ w obrocie prawno-gospodarczym pojawiły się technologie fałszujące podpisy w sposób nieodróżnialny od podpisu odręcznego – wskazywała Rada Przedsiębiorczości, apelując o rozpoczęcie prac legislacyjnych.

Rękawicę podjęło Ministerstwo Rozwoju i Technologii, które w projekcie ustawy w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego odważyło się na zmiany uchwalonego jeszcze w 1936 roku (i sporadycznie zmienianego) prawa wekslowego.

Weksel elektroniczny będzie można podpisać na trzy różne sposoby

W pierwotnym brzmieniu projektowany art. 10a prawa wekslowego stanowił co prawda, że pod pojęciem weksla należy także rozumieć weksel w postaci elektronicznej, jednak z uwagi na to, że miał on być podpisywany elektronicznie, to praktycznie wykluczało to zastosowanie tej formy do weksli niezupełnych (in blanco).

Jak tłumaczy Adrian Zwoliński, dyrektor departamentu rynku finansowego i prawa korporacyjnego w Konfederacji Lewiatan, istotą dokumentu elektronicznego jest to, że po jego podpisaniu nie jest możliwa zmiana jego treści. Tymczasem weksle in blanco stanowią najbardziej powszechny rodzaj weksli i co do zasady są jedynym zabezpieczeniem stosowanym w umowach o dofinansowanie udzielane ze środków budżetu państwa czy wspólnotowych.

Obecna wersja projektu zmian w przepisach wprost stanowi, że w postaci elektronicznej może być wystawiony weksel trasowany (w którym wystawca emituje weksel na rzecz innego wystawcy, który staje się dłużnikiem trasobiorcy), własny (w którym wystawca jest jednocześnie dłużnikiem) oraz niezupełny (in blanco).

Dla zapewnienia jednolitości praktyki posługiwania się e-wekslami ma być określony wzór jego formularza.

Jego struktura będzie odzwierciedlała dotychczasowy wygląd weksla w postaci papierowej. Czyli przednia strona, odwrotna strona i karta dodatkowa tzw. przedłużek. A informacje umieszczane na wekslu tradycyjnym będą umiejscowione w taki sam sposób, również na wekslu w postaci elektronicznej.

Weksel w postaci elektronicznej będzie mógł być edytowany po jego wystawieniu i opatrywany podpisami elektronicznymi także przez inne osoby niż wystawca weksla.

Na formularzu e-weksla będzie można umieścić wszelkie czynności i odnotować zdarzenia związane z wekslem, takie jak np. przeniesienie weksla przez indos, zabezpieczenie zapłaty weksla poręczeniem wekslowym, przyjęcie weksla, w tym przez wyręczenie, protest, zmiany tekstu weksla, w tym poprawa pomyłek czy wszczęcie postępowania sądowego w sprawie weksla i jego prawomocne zakończenie.

Weksel elektroniczny będzie można podpisać na trzy różne sposoby. Za pomocą kwalifikowanego podpisu elektronicznego, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym (poprzez e-dowód osobisty).

Każdy z tych podpisów będzie uważany za podpis własnoręczny.

Ekspert: idea e-weksla jest jak najbardziej słuszna

– Sama idea e-weksla jest jak najbardziej słuszna. Zaproponowana przez ministerstwo treść przepisów jest lepsza, bardziej precyzyjna niż ta pierwotna. Widać postęp w pracach nad projektem, co jest efektem merytorycznej dyskusji w toku konsultacji. Diabeł tkwi jednak w szczegółach i mamy uwagi m.in. co do niejasności w zakresie porozumienia wekslowego albo kwestii związanych z zaświadczeniem dotyczącym treści i prawdziwości weksla. Mam nadzieję, że w toku procesu legislacyjnego uda się rozwiązać pozostałe wątpliwości – komentuje Adrian Zwoliński z Konfederacji Lewiatan.

Etap legislacyjny: konsultacje