Z niektórych rozwiązań pakietu antykryzysowego mogą skorzystać tylko przedsiębiorcy znajdujący się w przejściowych trudnościach finansowych. Ustawa z 1 lipca 2009 r. o [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=320785]łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców (DzU nr 125, poz. 1035, dalej pakiet antykryzysowy)[/link] zezwala im na zastosowanie przestoju ekonomicznego czy obniżenie wymiaru czasu pracy personelu do połowy etatu.

Jeśli jednak chcą przy tym otrzymać wsparcie z pieniędzy publicznych, a taki przecież jest cel wprowadzenia tych rozwiązań, muszą podpisać umowę. Szczegółowo określa ona zasady wypłaty środków z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (dalej FGŚP lub fundusz) na częściowe zrekompensowanie uszczuplonych pensji pracowników lub udzielenie przedsiębiorcy świadczeń na opłacenie składek na ubezpieczenia społeczne.

Kontrakt może także dotyczyć odroczenia terminu płatności należności dla FGŚP czy rozłożenia ich spłaty na raty.

[srodtytul]Najpierw spełnij warunki[/srodtytul]

Jednak droga do podpisania takich umów nie jest łatwa i szybka. Ten, kto chce uzyskać publiczną pomoc, musi spełnić dość wyśrubowane warunki, aby uznać go za przedsiębiorcę znajdującego się w przejściowych trudnościach. Określa je art. 3 pakietu antykryzysowego. Na stronie internetowej FGŚP ([link=http://www.fgsp.gov.pl]www.fgsp.gov.pl[/link]) znajduje się wniosek dla starającego się o uznanie przedsiębiorcy za znajdującego się w przejściowych trudnościach finansowych oraz instrukcja, jak go wypełnić.

Określa go załącznik nr 1 do [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=322075]rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 24 sierpnia 2009 r. w sprawie wypłaty i przyznania świadczeń z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych przedsiębiorcom w przejściowych trudnościach finansowych (DzU nr 135, poz. 1112, dalej rozporządzenie).[/link]

Tu FGŚP jest tylko pośrednikiem. Wniosek przedsiębiorstwa państwowego lub spółki z udziałem Skarbu Państwa kierownik biura terenowego FGŚP przekazuje ministrowi skarbu, a wiosek mikro-, małego lub średniego przedsiębiorcy – marszałkowi województwa, a innego przedsiębiorcy – ministrowi gospodarki.

W ciągu siedmiu dni od złożenia kompletu dokumentów przedsiębiorca kryzysowy otrzyma zaświadczenie. Wydają go te organy (według wzoru określonego w załączniku nr 2 do rozporządzenia). Wówczas starający może ubiegać się o określone w pakiecie formy wsparcia.

Pomoc ze środków publicznych jest bezzwrotna i ma służyć odzyskaniu płynności finansowej przedsiębiorcy, który ma tylko przejściowe problemy finansowe. To pracodawca określa, na czym mu najbardziej zależy. Wskazuje je w części B wniosku o uznanie go za przedsiębiorcę w przejściowych trudnościach finansowych.

[srodtytul]Jakie postanowienia[/srodtytul]

Znając zatem z dostarczonych dokumentów i wniosków niezbędnych do wydania zaświadczenia sytuację starającego się, fundusz skroi umowę na miarę jego potrzeb. Oczywiście szczegółowe rozwiązania mogą zależeć od ustaleń między przedsiębiorcą i FGŚP.

Reprezentuje go kierownik biura FGŚP, na terenie którego działa zainteresowany pomocą.

Poniżej przedstawiamy przykłady dwóch umów, które w podobnym kształcie może przygotować FGŚP. Nie ma jednak wzoru takich umów wynikających z przepisów. Strony mogą dowolnie wynegocjować ich postanowienia, byle nie naruszały rozwiązań ustawowych.

Jedna z przedstawionych przez nas umów dotyczy wypłaty z funduszu świadczeń związanych z przestojem ekonomicznym. Chodzi o częściowe zaspokojenie wynagrodzeń podwładnych, którzy zgodzili się, aby objąć ich taką decyzją.

Zgodnie z pakietem antykryzysowym niezbędna jest do tego indywidualna akceptacja pracownika. Dlatego do takiej umowy pracodawca musi dołączyć imienną listę podwładnych z ich oświadczeniami, że zgadzają się na przestój ekonomiczny.

Pamiętajmy jednak, że nie są to jedyne warianty pomocy dla przedsiębiorcy w trudnych warunkach. Art. 14 ust. 1 pkt 1b i 2 pakietu antykryzysowego przewidują także wsparcie na częściowe zrekompensowanie obniżenia wymiaru czasu pracy załogi, a także na opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne należnych od pracodawcy na podstawie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych od przyznanych świadczeń.

Druga prezentowana umowa odnosi się do ustalenia nowych warunków spłaty należności wobec FGŚP. Tu także – zgodnie z art. 14 ust. 1 pkt 3 pakietu antykryzysowego – możliwych jest kilka opcji. Przyjęliśmy wariant jednorazowej 15-proc. spłaty należności dla funduszu i odroczenia pozostałej części na rok, a następnie spłatę pozostałości w 24 miesięcznych ratach.

Przedsiębiorca może jednak też skorzystać z prolongaty terminu płatności należności na rok, a po tej karencji reguluje ją w 12 ratach miesięcznych. Wolno mu także wystąpić o to, aby FGŚP zawiesił postępowanie egzekucyjne i nie naliczał odsetek od niespłaconej kwoty świadczeń pracowniczych przez rok od złożenia wniosku. Po tym terminie jednak należność staje się natychmiast wymagalna.

[srodtytul]Kiedy zwrot pieniędzy[/srodtytul]

Biada temu przedsiębiorcy, który naruszy jakiekolwiek postanowienia umowy o wsparcie. Spowoduje to natychmiastową reakcję FGŚP i konieczność zwrotu publicznych pieniędzy. Art. 21 pakietu antykryzysowego i umowy precyzyjnie określają, w jakich sytuacjach i kiedy ma to nastąpić.

Ponadto, udzielając pomocy finansowej, dyrektor Krajowego Biura FGŚP może skontrolować przedsiębiorcę w zakresie przestrzegania postanowień umowy, wydawania pieniędzy funduszu, właściwego dokumentowania i rozliczania otrzymanych pieniędzy. Ma prawo też żądać od niego wyjaśnień. Jeśli pomoc nie byłaby wykorzystywana zgodnie z zapisanymi postanowieniami, beneficjent musi liczyć się z natychmiastowym oddaniem uzyskanego wsparcia i to razem z odsetkami.

Podobnie będzie przy naruszeniu kontraktu dotyczącego warunków spłaty należności FGŚP. Brak dwóch kolejnych rat powoduje wygaśnięcie umowy i konieczność natychmiastowego zwrotu całego zadłużenia z odsetkami.

[b] ZOBACZ [link=http://grafik.rp.pl/grafika2/411655]PRZYKŁAD UMOWY O WYPŁATĘ ZE ŚRODKÓW FUNDUSZU ŚWIADCZEŃ Z TYTUŁU PRZESTOJU EKONOMICZNEGO[/link][/b]

[b]ZOBACZ [link=http://grafik.rp.pl/grafika2/411656]PRZYKŁAD UMOWY O USTALENIE NOWYCH WARUNKÓW SPŁATY NALEŻNOŚCI FUNDUSZU[/link] [/b]

[ramka][b]To pomoc de minimis[/b]

Pakiet antykryzysowy to program pomocowy zatwierdzony przez Komisję WE i dlatego musi odpowiadać wymogom prawa wspólnotowego. Komunikat Komisji – tymczasowe wspólnotowe ramy prawne w zakresie pomocy państwa ułatwiające dostęp do finansowania w dobie kryzysu finansowego i gospodarczego (DzUrz UE C 16 z 22 stycznia 2009 r.) – wprowadza odstępstwa od ogólnych regulacji określających ograniczenia w dopuszczalności udzielania przedsiębiorcom pomocy ze środków publicznych.

Chodzi o to, że te odstępstwa zakłócają konkurencję i muszą być dodatkowo obwarowane. Komunikat KE mówi, że wsparcia na tych zasadach można udzielać nie później niż do 31 grudnia 2010 r.

Przed jego udzieleniem państwo członkowskie (jego instytucje, w tym wypadku FGŚP) musi uzyskać od przedsiębiorcy deklarację pisemną lub elektroniczną o wszelkiej innej pomocy de minimis oraz tej związanej z tym środkiem, którą przedsiębiorstwo otrzymało w ciągu roku obrachunkowego.

Ponadto sprawdza, czy w wyniku pomocy całkowita kwota wsparcia otrzymanego przez przedsiębiorstwo od 1 stycznia 2008 r. do 31 grudnia 2010 r. nie przekroczy 500 tys. euro. Państwa członkowskie muszą także zadbać o zachowanie szczegółowych rejestrów udzielania pomocy przewidzianej w komunikacie.

Należy je przechowywać dziesięć lat i przekazać na żądanie Komisji. W szczególności państwa członkowskie muszą wykazać, że beneficjentami pomocy nie były firmy zagrożone 1 lipca 2008 r.

Ponadto od 1 stycznia do 31 grudnia 2011 r. określona w pakiecie pomoc jest tą udzielaną na zasadach de minimis.[/ramka]