Do okresów pracy uprawniających pracownika samorządowego do dodatku za wieloletnią pracę, nagrody jubileuszowej i jednorazowej odprawy w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy wlicza się wszystkie poprzednio zakończone okresy zatrudnienia. Wliczeniu podlegają również inne - z mocy odrębnych przepisów. Do tych zalicza się także pracę w gospodarstwie rolnym. Zasady jej zaliczania określa ustawa z 20 lipca 1990 r.
[srodtytul]Praca i przejęcie[/srodtytul]
Ustawa przewiduje trzy podstawowe możliwości zaliczenia okresów pracy w gospodarstwie rolnym do stażu pracy. Pierwsza to prowadzenie indywidualnego gospodarstwa rolnego lub praca w takim gospodarstwie prowadzonym przez współmałżonka (art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy). Pracownikowi wlicza się do stażu pracy również przypadające przed 1 stycznia 1983 r. okresy pracy po ukończeniu 16. roku życia w gospodarstwie rolnym prowadzonym przez rodziców lub teściów, poprzedzające objęcie tego gospodarstwa i rozpoczęcie jego prowadzenia osobiście lub wraz ze współmałżonkiem (art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy). Trzecia to zaliczenie przypadających po 31 grudnia 1982 r. okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym w charakterze domownika w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin.
Zaznaczyć w tym miejscu trzeba, że „objęcie” gospodarstwa, o którym mowa w art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy, oznacza również objęcie jego części, pod warunkiem że według kryteriów formalnych mogła ona stanowić gospodarstwo rolne. Ponadto przepisy te nie wymagają, aby przejęcie nastąpiło bezpośrednio po zaprzestaniu w nim pracy. Jak podkreślił[b] Sąd Najwyższy w wyroku z 16 grudnia 1994 r. (sygn. akt I PRN 115/94)[/b], zwrot „okresy pracy poprzedzające objęcie gospodarstwa” mieści w sobie dopuszczalność przerwy między pracą w gospodarstwie rolnym rodziców lub teściów a jego objęciem i prowadzeniem przez zainteresowaną osobę. Przedmiotem objęcia musi być natomiast gospodarstwo rodziców lub teściów, a nie jakiekolwiek inne gospodarstwo.
[srodtytul]Jak udokumentować[/srodtytul]
Zgodnie z treścią art. 3 ustawy na wniosek zainteresowanej osoby właściwy urząd gminy jest obowiązany stwierdzić okresy jej pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym, wydając stosowne zaświadczenie w celu przedłożenia w zakładzie pracy. Dokumentami potwierdzającymi są księgi podatkowe, rejestry gruntów, ewidencja wojskowa, w której np. zaznaczony jest fakt odroczenia służby wojskowej w związku z prowadzeniem gospodarstwa, dokumentacja związana z ubezpieczeniem społecznym, majątkowym, osobowym oraz inne znajdujące się w dyspozycji urzędu.
Jeżeli organ nie dysponuje dokumentami uzasadniającymi wydanie zaświadczenia o pracy zainteresowanej osoby w indywidualnym gospodarstwie rolnym, zawiadamia ją o tej okoliczności na piśmie. W takiej sytuacji okresy pracy w gospodarstwie rolnym mogą być udowodnione w inny sposób – na przykład za pomocą innych dokumentów, takich jak odpisy aktów własności, postanowienia sądu, umowy cywilnoprawne, nakazy płatnicze, kwity obowiązkowych dostaw zboża lub żywca.
[b]Okresy pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym mogą być również udowodnione zeznaniami co najmniej dwóch świadków [/b]zamieszkujących w tym czasie na terenie, na którym jest położone to gospodarstwo rolne. Zeznania mogą być także odebrane – i w praktyce często tak się dzieje – przez pracownika urzędu gminy. Zeznania mogą być odebrane również przez pracodawcę świadka lub przez notariusza.
[i]Podstawa prawna
– [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=71750]ustawa z 20 listopada 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy (DzU nr 54, poz. 310)[/link][/i]
[ramka][b]Z orzecznictwa sądów[/b]
Przez prowadzenie gospodarstwa rolnego w rozumieniu art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z 1990 r. o wliczeniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy należy rozumieć samodzielną lub przy pomocy innych osób (osób bliskich, pracowników najemnych) faktyczną pracę w gospodarstwie rolnym wykonywaną na własny rachunek w charakterze właściciela bądź posiadacza w rozumieniu art. 336 kodeksu cywilnego [b](wyrok NSA w Warszawie z 5 października 2001 r. sygn. akt II SA 613/00)[/b]. [/ramka]