Pracownik, który nie wykonuje pracy, zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepis szczególny tak stanowi. Przykładowo wskazać można na art. 81 kodeksu pracy (k.p.) przyznający pracownikowi prawo do wynagrodzenia za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy. Wówczas takiemu zatrudnionemu przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania – 60 proc. wynagrodzenia.
W każdym wypadku zapłata nie może być jednak niższa od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. Powierzenie w tym czasie pracownikowi innej pracy powoduje obowiązek wypłaty wynagrodzenia przewidzianego za tę pracę, nie niższego jednak od wynagrodzenia obliczonego zgodnie ze wspomnianymi zasadami.
[srodtytul]Szczególne zwolnienia[/srodtytul]
W razie niewykonywania pracy wynagrodzenie przysługuje m.in. za czas zwolnienia na poszukiwanie pracy w okresie wypowiedzenia (art. 37 § 1 k.p.), skróconego okresu wypowiedzenia (art. 49 k.p.), niezdolności do pracy spowodowanej chorobą (art. 92 k.p.), zwolnienia pracownicy w ciąży na przeprowadzenie badań lekarskich (art. 185 § 2 k.p.), na karmienie dziecka piersią (art. 187 k.p.), w celu sprawowania opieki nad dzieckiem do lat 14 w wymiarze 2 dni w ciągu roku (art. 188 k.p.).
Istnieje również wiele przepisów pozakodeksowych, z których wynika obowiązek wypłaty wynagrodzenia pracownikowi niewykonującemu pracy, np. [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=74018]rozporządzenie Rady Ministrów z 11 czerwca 1996 r. w sprawie trybu udzielania urlopu bezpłatnego i zwolnień od pracy pracownikom pełniącym z wyboru funkcje w związkach zawodowych oraz zakresu uprawnień przysługujących pracownikom w czasie urlopu bezpłatnego i zwolnień od pracy (DzU nr 71, poz. 336)[/link].
[srodtytul]Sądowe przywrócenie do firmy[/srodtytul]
Szczególnym przypadkiem jest prawo do wynagrodzenia, jakie zachowuje pracownik w razie uzyskania orzeczenia sądu przywracającego go do pracy w razie niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę (art. 47 i 57 k.p.). Pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za dwa miesiące, a gdy okres wypowiedzenia wynosił trzy miesiące – nie więcej niż za jeden miesiąc. W razie bezprawnego rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za trzy miesiące i nie mniej niż za jeden miesiąc.
Jeżeli umowę o pracę rozwiązano z pracownikiem, któremu brakuje nie więcej niż cztery lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, a okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku, albo z pracownicą w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego, wynagrodzenie przysługuje za cały czas pozostawania bez pracy. Dotyczy to także przypadku, gdy rozwiązano umowę o pracę z pracownikiem – ojcem wychowującym dziecko w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego albo gdy rozwiązanie umowy o pracę podlega ograniczeniu z mocy przepisu szczególnego.
[i]Autorka jest aplikantką adwokacką w kancelarii Janowski Kłossowski Dąbrowska Ignatjew[/i]