Co można potrącić i w jakiej kolejności? Przede wszystkim sumy egzekwowane na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych oraz na pokrycie innych świadczeń. Następnie zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi. Dopiero w dalszej kolejności potrącamy kary pieniężne przewidziane z racji odpowiedzialności porządkowej pracowników nałożone przez pracodawcę.

Musimy jednak pamiętać, że po potrąceniach pracownikowi musi jeszcze coś z pensji zostać. I tak [b]w razie egzekucji świadczeń alimentacyjnych, potrącenia możliwe są do wysokości trzech piątych wynagrodzenia.[/b] W razie zaś egzekucji innych należności lub potrącania zaliczek pieniężnych – do wysokości połowy wynagrodzenia.

[srodtytul]Ważne są ograniczenia...[/srodtytul]

Potrącenia sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne oraz zaliczek pieniężnych nie mogą w sumie przekraczać połowy wynagrodzenia. Łącznie zaś z potrąceniami sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych – trzech piątych wynagrodzenia. Kara pieniężna za jedno przekroczenie, jak i za każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności, nie może być wyższa od jednodniowego wynagrodzenia pracownika. Łącznie zaś kary pieniężne nie mogą przewyższać dziesiątej części wynagrodzenia przypadającego pracownikowi do wypłaty, po dokonaniu innych poza nimi potrąceń.

[srodtytul]... choć nie zawsze je stosujemy[/srodtytul]

Niektóre rodzaje świadczeń uzyskiwanych przez pracownika nie korzystają z ochrony przed potrąceniami. Nagroda z zakładowego funduszu nagród, dodatkowe wynagrodzenie roczne oraz należności z udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej są egzekwowane na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych do pełnej wysokości. Z wynagrodzenia za pracę odlicza się również, w pełnej wysokości, kwoty wypłacone w poprzednim terminie płatności za okres nieobecności w pracy, za który pracownik nie zachowuje prawa do wynagrodzenia. Potrąceń należności z wynagrodzenia pracownika w miesiącu, w którym są wypłacane składniki wynagrodzenia za okresy dłuższe niż miesiąc, dokonuje się od łącznej kwoty wynagrodzenia uwzględniającej te składniki.

[srodtytul]Z alimentami najprościej[/srodtytul]

Potrącenia na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych pracodawca zrobi również bez postępowania egzekucyjnego. Nie dotyczy to jednak sytuacji, gdy:

- świadczenia alimentacyjne mają być potrącane na rzecz kilku wierzycieli, a łączna suma, która może być potrącona, nie wystarcza na pełne pokrycie wszystkich należności alimentacyjnych; w tym przypadku pracodawca dokonuje potrącenia na wniosek wierzyciela na podstawie przedłożonego przez niego tytułu wykonawczego,

- wynagrodzenie za pracę zostało zajęte w trybie egzekucji sądowej lub administracyjnej.

Pozostałe należności mogą być potrącane z wynagrodzenia pracownika, ale tylko po wyrażeniu przez niego pisemnej zgody na ich dokonywanie. Pamiętajmy, że w tym wypadku wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości:

- minimalnego wynagrodzenia za pracę – przy potrącaniu należności na rzecz pracodawcy,

- 80 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę – przy innych należnościach.

[wyimek]30 tys. zł - nawet tyle grzywny może zapłacić pracodawca,jeśli z pensji pracownika potrąca należności niezgodnie z prawem[/wyimek]

[ramka][b]Środki nie do ruszenia[/b]

Od potrąceń wolna jest pensja w wysokości:

- minimalnego wynagrodzenia, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów – przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,

- 75 proc. minimalnego wynagrodzenia – przy potrącaniu zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi,

- 90 proc. minimalnego wynagrodzenia – przy potrącaniu kar pieniężnych.

Jeśli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, kwoty wolne od potrąceń ulegają zmniejszeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy.[/ramka]

[ramka][b]GPP>uwaga [/b]

Potrąceniom podlega wynagrodzenie w wysokości przekraczającej wysokość minimalnej pensji po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.[/ramka]

[i]Autorzy są pracownikami kancelarii prawniczej Janowski Kłossowski Dąbrowska Ignatjew s.c.[/i]