Imprezę mającą zjednoczyć personel zakład ma prawo dotować (nawet w całości) z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (zfśs). To znacznie potani przedsięwzięcie, choć oczywiście nie każdy taki projekt można sponsorować z tego źródła.

Kiedy preferencyjne dofinansowanie

Ograniczeniem są rygorystyczne cele sprecyzowane w ustawie z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn. DzU  z 1996 r. nr 70, poz. 335 ze zm., dalej ustawa o zfśs), na jakie wolno spożytkować te zasoby. Mogą być one przeznaczone na:

- działalność socjalną organizowaną przez pracodawcę na rzecz osób uprawnionych do korzystania z zfśs,

- dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych,

- tworzenie zakładowych żłobków, klubów dziecięcych, przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego.

Działalnością socjalną są m.in. usługi organizowane na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej i sportowo-rekreacyjnej (art. 1 ust. 1 i art. 2 pkt 1 ustawy o zfśs).

Poszczególne elementy tej definicji należy interpretować m.in. na podstawie odrębnych przepisów. I tak działalność kulturalna polega na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury, a formami organizacyjnymi działalności kulturalnej są w szczególności: teatry, opery, operetki, filharmonie, orkiestry, instytucje filmowe, kina, muzea, biblioteki, domy kultury, ogniska artystyczne, galerie sztuki (art. 1 ust. 1 i art. 2 ustawy z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, tekst jedn. DzU z 2001 r. nr 13, poz. 123 ze zm.).

Inne przejawy działalności socjalnej pracodawcy nie mają swoich ustawowych odpowiedników, trzeba je zatem tłumaczyć w sensie potocznym. W zakresie szeroko pojętego wypoczynku mieszczą się więc:

- sport – forma aktywności człowieka, mająca na celu doskonalenie jego sił psychofizycznych, indywidualnie lub zbiorowo, według reguł umownych, połączone z elementem rywalizacji,

- rekreacja (aktywny wypoczynek) – forma aktywności umysłowej lub fizycznej podejmowana poza obowiązkami zawodowymi, społecznymi, domowymi i nauką w celu odpoczynku i rozrywki.

Razem ze sportem i rekreacją

Aby więc pokryć koszt imprezy integracyjnej z zfśs, trzeba ją połączyć z którąś z wymienionych postaci wypoczynku, działalności kulturalnej czy sportu i rekreacji. W grę może zatem wchodzić np. wyjazd na zwiedzanie, wycieczka rowerowa, spływ kajakowy czy zawody sportowe. Ze środków funduszu socjalnego nie można natomiast sfinansować spotkania zorganizowanego w siedzibie firmy z okazji np. 10-lecia jej istnienia czy przyjęcia wielkanocnego lub bożonarodzeniowego.

Przykład

Firma przygotowała a konto zfśs przyjęcie wielkanocne dla pracowników w piątek 6 kwietnia 2012 r. Obejmowało to częściowo końcówkę czasu pracy tego dnia i częściowo czas wolny. Udział był dobrowolny.

Zakład postąpił nieprawidłowo, finansując imprezę z zfśs. Uczestnictwo w przyjęciu trudno przecież nazwać jedną z form wypoczynku, działalności kulturalnej pracodawcy bądź sportu i rekreacji. Wydane w ten sposób pieniądze zfśs szef powinien zwrócić, bo inaczej może ponieść przykre konsekwencje składkowe i podatkowe. Niewykluczone, że np. kontroler ZUS zakwestionuje takie dofinansowanie jako niepochodzące z zfśs i zażąda zapłaty składek (wyrok SN z 16 września 2009 r., I UK 121/09).

Przykład

Z pieniędzy zfśs przedsiębiorstwo sfinansowało imprezę integracyjną dla pracowników – przedstawienie kabaretowe i poczęstunek podczas antraktu. I poprawnie, ponieważ wizyta w teatrze to rodzaj działalności kulturalnej, na którą pracodawca ma prawo wykorzystać zasoby zfśs.

Przykład

Zakład zorganizował, w całości na koszt zfśs, trzydniowy wyjazd integracyjny dla chętnych pracowników, którego celem było narciarstwo, spacery lub wspinaczka po górach. Wszystkie wydatki poniesione na imprezę (łącznie z zakwaterowaniem i pożywieniem) pracodawca prawidłowo opłacił ze środków zfśs. Wycieczka w góry połączona ze sportem i rekreacją spełnia przesłanki działalności socjalnej pracodawcy.

Jest jednak dobra wiadomość dla pracodawcy. Aby sfinansować spotkanie integracyjne z zfśs, nie musi stosować kryterium socjalnego. Nie trzeba zatem stosować sztucznej gradacji dochodowej przy udziale pracownika w kosztach projektu, ale można całość pokryć z funduszy zakładu, dopuszczając zatrudnionych do niego na równych zasadach.

Nie ma kryterium socjalnego

Stanowisko to Sąd Najwyższy potwierdził już kilkakrotnie, m.in. w wyroku z 23 października 2008 r. (II PK 74/08).

To kolejne ułatwienie i zwiększenie atrakcyjności imprez integracyjnych. W tym wyroku SN stwierdził, że warunkami socjalnymi pracodawca musi kierować się w przyznawaniu ulgowych świadczeń i usług z zfśs. „Regulamin socjalny może przewidywać wydatkowanie środków funduszu na inne cele mieszczące się w ramach działalności socjalnej oraz ustalać inne zasady korzystania z tych świadczeń, np. powszechnej dostępności na równych zasadach w zakresie imprez integracyjnych" – czytamy w werdykcie.

Jeśli więc pracodawca decyduje się na tzw. zbiorową formę zaspokojenia socjalnych potrzeb załogi (np. wycieczka integracyjna), nie musi udziału pracowników w niej uzależniać od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej zainteresowanych.