Zbieg egzekucji sądowej i administracyjnej ma miejsce, gdy do tego samego wynagrodzenia została skierowana chociaż jedna egzekucja sądowa (przez komornika) i minimum jedna administracyjna (np. przez naczelnika US, dyrektora oddziału ZUS, gminę).

Pracodawca musi wówczas powiadomić oba organy egzekucyjne o zaistniałym zbiegu w sposób podobny do opisanego przy zbiegu egzekucji sądowych. Komornik i administracyjny organ egzekucyjny wstrzymują wówczas czynności oraz przekazują akta spraw do sądu rejonowego właściwego dla siedziby jednego z tych organów – tego, który pierwszy wszczął postępowanie egzekucyjne do wynagrodzenia (art. 773 k.p.c., art. 62 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, uchwała SN z 21 lutego 2003 r., III CZP 89/02).

Sąd rejonowy wydaje, w ciągu 14 dni od uzyskania akt sprawy choćby od jednego organu egzekucyjnego, postanowienie rozstrzygające zbieg egzekucji sądowej i administracyjnej, wskazując jeden z tych organów egzekucyjnych jako uprawniony do prowadzenia obu postępowań w całości, w trybie dla niego właściwym (uchwała SN z 24 lutego 2010 r., III CZP 133/09). Kieruje się przy tym stanem zaawansowania postępowań, a gdy są one porównywalne – wysokością ściąganych należności i kolejnością ich zaspokajania.

Zanim zakład otrzyma postanowienie wskazujące właściwy organ egzekucyjny (zwykle jego odpis czy ksero przesyła mu organ wskazany przez sąd), musi dokonywać potrąceń zgodnie z kodeksem pracy.

Uwaga!

Pracodawca nie może wstrzymać dokonywania potrąceń do czasu wyznaczenia przez sąd organu, który będzie prowadził łącznie obie egzekucje.

W takim przypadku pracodawca musi:

- stosować maksymalną dopuszczalną kwotę potrącenia wspólną dla obu potrąceń i kwotę wolną,

- przekazać potrącone kwoty obu organom egzekucyjnym, jeśli jest to możliwe; a jest tak najczęściej wtedy, gdy te organy egzekucyjne ściągają potrącenia różnej kategorii, np. komornik alimenty, a gmina – zaległe grzywny (świadczenie niealimentacyjne),

- ulokować potrącone kwoty wyjątkowo w depozycie, jeżeli komornik i administracyjny organ egzekucyjny ubiegają się o potrącenia równej kategorii.

Od chwili dotarcia do pracodawcy postanowienia w sprawie organu egzekucyjnego właściwego do łącznego prowadzenia obu egzekucji zakład przekazuje mu zajęte kwoty. Wybrany organ egzekucyjny kontynuuje obie egzekucje w całości w trybie dla niego właściwym.

Przykład

POTRĄCENIA RÓŻNEJ KATEGORII

Od stycznia 2011 r. zakład ujmuje z poborów pani Barbary, zatrudnionej na cały etat, zaległe alimenty. Do spłaty zostało 580 zł. Kolejne zajęcie tego wynagrodzenia, wystawione przez naczelnika US z tytułu składek na sumę 20 000 zł, dotarło do zakładu pracy 11 stycznia 2012 r. Pod koniec stycznia pracodawca powinien wypłacić pani Barbarze 1800 zł netto wynagrodzenia za pracę i 1320 zł netto wynagrodzenia chorobowego. Pracownicy przysługują podstawowe koszty uzyskania przychodów i złożyła PIT-2. Postanowienie, uznające komornika za właściwego do łącznego prowadzenia obu egzekucji, pracodawca otrzymał w marcu 2012 r. W tej sytuacji:

Po pierwsze:

pracodawca powinien wysłać do obu organów egzekucyjnych pisma o zbiegu egzekucji sądowej i administracyjnej w ciągu tygodnia od zaistnienia tego zbiegu, czyli w tym wypadku najpóźniej 18 stycznia 2012 r >patrz ramka.

Po drugie:

komornik i naczelnik US z urzędu bądź w reakcji na powyższe pisma powinni wstrzymać czynności egzekucyjne, a akta spraw przekazać do sądu rejonowego, w okręgu którego została wszczęta pierwsza egzekucja.

Po trzecie:

sąd rejonowy wskazuje organ egzekucyjny do łącznego prowadzenia obu egzekucji w trybie dla niego właściwym w postanowieniu rozstrzygającym zbieg egzekucji sądowej i administracyjnej, które powinien wydać w ciągu 14 dni od uzyskania akt sprawy choćby od jednego organu egzekucyjnego.

Po czwarte:

do czasu nadesłania odpisu postanowienia sądu rejonowego (o wybranym organie egzekucyjnym) pracodawca dokonuje potrąceń zgodnie z kodeksem pracy (stosując maksymalną dopuszczalną kwotę potrącenia i kwoty wolne) i przekazuje je w miarę możliwości obu organom egzekucyjnym.

Depozyt wchodzi w grę w ostateczności.

Potrącenie alimentacyjne:

a) podstawa dokonania potrącenia 1800 + 1320 zł = 3120 zł

Wynagrodzenie chorobowe, mimo posiadania statusu świadczenia chorobowego, należy do kategorii wynagrodzeń i podlega potrąceniom jak wynagrodzenie za pracę.

b) maksymalna dopuszczalna kwota potrącenia wspólna dla obu potrąceń – 3/5 podstawy dokonania potrącenia 3120 zł x 3/5 = 1872 zł

c) kwota wolna od potrącenia alimentacyjnego – brak

d) faktyczna możliwa kwota potrącenia tytułem alimentów – wynosi tyle, co maksymalna dopuszczalna kwota potrącenia, czyli 1872 zł

e) końcowe rozliczenie – wysokość potrącenia alimentacyjnego 580 zł

Potrącenie świadczenia niealimentacyjnego:

a) podstawa dokonania potrącenia – pierwotna podstawa dokonania potrącenia minus wysokość potrącenia alimentacyjnego 3120 zł – 580 zł = 2540 zł

b) maksymalna dopuszczalna kwota potrącenia wspólna dla obu ujęć – pierwotna maksymalna dopuszczalna kwota potrącenia minus wysokość potrącenia alimentacyjnego 1872 zł – 580 zł = 1292 zł

c) kwota wolna od potrącenia świadczenia niealimentacyjnego 1111,86 zł

d) faktyczna możliwa kwota potrącenia 2540 zł – 1111,86 zł = 1428,14 zł

Wynik jest wyższy od maksymalnej dopuszczalnej kwoty potrącenia. Dlatego ujęcie ograniczamy do maksymalnej dopuszczalnej kwoty potrącenia

e) końcowe rozliczenie

– wysokość potrącenia alimentacyjnego 580 zł,

– wysokość potrącenia niealimentacyjnego 1292 zł,

– wynagrodzenie na rękę 3120 zł – (580 zł + 1292 zł) = 1248 zł.