Wypoczynek z ZFŚS: pracodawca w części płaci za wakacje dziecka pracownika

Każdy pieniądz od pracodawcy to dla pracownika przychód ze stosunku pracy, obojętnie czy jest ekwiwalentem za pracę, czy pomocą socjalną.

Co do zasady podlega obciążeniom fiskalnym i składkowym, ale w pewnych okolicznościach może korzystać ze zwolnienia przedmiotowego. Przy podatku dochodowym zwolnień trzeba szukać w art. 21 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2010 r. nr 51, poz. 307 ze zm., dalej updof).

Gdy w okresie feryjnym pracodawcy uruchamiają dofinansowanie wypoczynku, warto wiedzieć, komu i kiedy przysługuje ulga od podatku przy wypłatach na ten cel.

Ważny organizator

Wolne od fiskusowej daniny są dopłaty do: wypoczynku zorganizowanego przez podmioty prowadzące działalność w tym zakresie, w formie wczasów, kolonii, obozów i zimowisk, w tym również połączonego z nauką, pobytu na leczeniu sanatoryjnym, w placówkach leczniczo-sanatoryjnych, rehabilitacyjno-szkoleniowych i leczniczo-opiekuńczych oraz przejazdów związanych z tym wypoczynkiem i pobytem na leczeniu – dzieci i młodzieży do lat 18:

760 zł  to maksymalna suma dopłaty do wypoczynku dziecka z zakładowych funduszy innych niż socjalne, która nie podlega opodatkowaniu w danym roku

- z funduszu socjalnego, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych oraz zgodnie z odrębnymi przepisami wydanymi przez właściwego ministra – niezależnie od ich wysokości,

- z innych źródeł – do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym 760 zł.

Zwolnienie wynika z art. 21 ust. 1 pkt 78 updof i jest obciążone wieloma warunkami, które muszą być spełnione łącznie. Po pierwsze, skierowane jest do osób małoletnich, po drugie, obejmuje dopłatę do wypoczynku, a nie jego pełny koszt.

Kolejne przesłanki dotyczą organizującego urlop oraz jego formę.

Jak stwierdził dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 31 października 2011 r. (IPTPB2/ 415-483/11-3/KSU), ten przepis nie wskazuje, czy organizatorem ma być podmiot, który świadczy usługi wypoczynkowe w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej, czy ten zajmujący się statutowo taką działalnością. Istotne jest to, czy taki wypoczynek organizowany jest zgodnie ze specjalnymi regulacjami o wypoczynku dla dzieci i młodzieży.

Zasadnicze znaczenie ma więc formalnoprawne umocowanie tego podmiotu do wykonywania czynności związanych z organizowaniem wypoczynku, określone (ściśle) w dokumentach stanowiących podstawę jego funkcjonowania.

Stosownie do § 2 rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 21 stycznia 1997 r. w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania (DzU nr 12, poz. 67 ze zm.) organizatorami wypoczynku mogą być szkoły i placówki, osoby prawne i fizyczne, a także jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej.

W zakresie działalności gospodarczej organizacją wypoczynku dla dzieci i młodzieży mogą zajmować się np. biura turystyczne, gospodarstwa agroturystyczne z odpowiednim zapleczem i atrakcjami.

Natomiast statutowo taką działalność mogą prowadzić szkoły, fundacje, stowarzyszenia, organizacje charytatywne, ośrodki kultury organizujące tematyczne warsztaty, a także Kościół.

Jakie dokumenty

Aby zastosować zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 78 updof, trzeba mieć dokument (faktury VAT, rachunki, dowód wpłaty KP, przelew bankowy, przekaz pocztowy), który zawiera co najmniej:

- nazwę i adres podmiotu prowadzącego działalność w zakresie organizacji wypoczynku, na rzecz którego dokonano wpłaty (w razie wątpliwości należy zwrócić się z pytaniem do usługodawcy, czy świadczy usługi wypoczynkowe w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej lub czy zajmuje się statutowo taką działalnością),

- forma wypoczynku (wczasy, kolonie, obóz lub zimowisko),

- imię i nazwisko dziecka korzystającego z zorganizowanej formy wypoczynku,

- imię i nazwisko osoby dokonującej zapłaty,

- kwotę i datę dokonania zapłaty.

Z zakładowego funduszu

Dla pracownika najkorzystniejszym rozwiązaniem jest dopłata pochodząca ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy socjalnych. A to dlatego, że bez względu na kwotę pozostaje wolna od podatku.

Natomiast gdy w grę wchodzą inne środki lub fundusze (socjalno-bytowe utworzone na podstawie wewnętrznych przepisów zakładu), zwolnienie jest ograniczone do 760 zł na rok podatkowy. Od nadwyżki należy już pobrać zaliczkę na podatek.

Z kolei z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne wyłączone są świadczenia finansowane z zfśs, bez ograniczeń kwotowych. Jeśli na dopłatę przeznaczono środki z funduszu socjalno-bytowego, utworzonego na podstawie układu zbiorowego pracy u pracodawcy niemającego zfśs, wolna ze składek jest kwota odpowiadająca wysokości odpisu podstawowego na zfśs, czyli 1093,93 zł rocznie.

Przykład

Pracownica otrzymała z zfśs 300 zł dofinansowania do obozu narciarskiego syna w wieku 14 lat.

Obóz organizuje szkoła dziecka. Pracownica przedstawiła pracodawcy dowód wpłaty KP wystawiony przez szkołę. Przychód pracownicy jest zwolniony zarówno z podatku dochodowego, jak i ze składek na ZUS.

Rodzinne wczasy bez refundacji

Kryterium „zorganizowanego wypoczynku” nie spełniają wczasy na własną rękę, np. pobyt w hotelu, górskim pensjonacie czy rodzinne wycieczki. Nie każda dopłata do wypoczynku może więc korzystać ze zwolnienia.

Tylko ta, która związana była z wypoczynkiem zorganizowanym, przybierającym postać wczasów, kolonii, obozu, zimowiska czy zielonej szkoły. Ustawodawca jednoznacznie określił listę form wypoczynku objętych zwolnieniem.