Rz: Firmy świadczące usługi elektroniczne, czyli np. handlujące w sieci oprogramowaniem i mające klientów za granicą, od przyszłego roku będą musiały zmienić rozliczenia VAT od swojej działalności. Często takim biznesem zajmują się małe firmy, które być może jeszcze nie zdążyły dopełnić związanych z tym formalności. Co powinny zrobić przed 1 stycznia?
Agnieszka Poręba: W uproszczeniu mówiąc: – od przyszłego roku przy świadczeniu określonych usług na rzecz klientów niebędących podatnikami VAT w różnych krajach UE, każda z takich transakcji będzie opodatkowana w kraju zamieszkania klienta. Gdyby nie specjalna procedura, podatnik świadczący takie usługi musiałby się zarejestrować dla celów VAT w każdym kraju, w którym mieszkają jego klienci.
Dlatego wprowadzono tzw. Mini One Stop Shop (MOSS), czyli mały punkt kompleksowej obsługi podatnika. W Polsce prowadzi go Drugi Urząd Skarbowy Warszawa-Śródmieście. Dzięki MOSS polski podatnik świadczący takie usługi może dla wszystkich transakcji składać w Polsce jedną zbiorczą deklarację VAT. Nie musi więc rejestrować się na VAT w różnych krajach.
Aby skorzystać z MOSS, należy złożyć poprzez system e-deklaracje zgłoszenie na formularzu VIU-R. Niestety w każdym przypadku trzeba w tym celu użyć kwalifikowanego podpisu elektronicznego. Na szczęście deklaracje dotyczące tych transakcji składane będą kwartalnie. W związku z tym podatnicy, którzy jeszcze nie złożyli zgłoszenia, mają trochę czasu.
Gdy firma świadczy usługi dla osób i podmiotów niebędących podatnikami VAT, to powinna naliczać podatek według stawki właściwej dla danego kraju. Czy wiedza o stawkach w 28 krajach Unii wystarczy dla poprawnych rozliczeń?
To tylko część potrzebnej wiedzy. Przede wszystkim należy ustalić, czy świadczona usługa w ogóle powinna być uznana za usługę elektroniczną i czy podlega nowemu systemowi. Istotna jest też wiedza o tym, jaki kraj w danej sytuacji należy uważać za miejsce świadczenia usługi. Tu wskazana jest lektura rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011. Pomocne mogą być też opracowane przez Komisję Europejską wytyczne, do których odsyła strona Ministerstwa Finansów www.finanse.mf.gov.pl. Co się zaś tyczy sposobu wystawiania faktur w krajach członkowskich, to warto sięgać do stron internetowych administracji podatkowych w poszczególnych krajach. Jednak jakość tych informacji bywa różna – od znakomicie przygotowanego brytyjskiego portalu informacyjnego po znacznie mniej czytelne strony krajów południa Europy.
Jakie mogą być konsekwencje nieprawidłowego wystawienia faktury dla zagranicznych odbiorców usług elektronicznych?
Gdy usługi są świadczone dla odbiorców niebiznesowych, problem jest mniejszy, bo chodzi głównie o udokumentowanie dostawy. Najistotniejsze będzie zatem prawidłowe rozliczenie VAT należnego i terminowe składanie specjalnych, kwartalnych deklaracji VAT.
—rozmawiał Paweł Rochowicz