Do 31 grudnia 2009 r. zagraniczny leasingodawca (z innego państwa UE) wystawiał na swoją usługę fakturę z obowiązującym w jego kraju VAT. Usługa ta była bowiem opodatkowana w kraju siedziby usługodawcy (lub stałego miejsca prowadzenia przez niego działalności). To się zmieniło.
Od 1 stycznia 2010 r. zakup usługi leasingu samochodów (i innych środków transportu) przez polskich przedsiębiorców od zagranicznego kontrahenta jest importem usług opodatkowanym VAT w Polsce. Zgodnie bowiem z art. 28b ustawy o VAT miejscem świadczenia tych usług jest państwo, w którym usługobiorca ma
siedzibę bądź miejsce zamieszkania (ewentualnie stałe miejsce prowadzenia działalności, jeśli usługa jest dla niego świadczona).
Gdy dochodzi do importu usług, leasingobiorca powinien rozliczyć podatek należny oraz – jeśli prowadzi sprzedaż opodatkowaną – podatek naliczony. Podatkiem naliczonym jest w tym wypadku, co do zasady, podatek należny od importu usług. Tak wynika z art. 86 ust. 2 pkt 4 ustawy o VAT.
Pojawia się tu pytanie, jaką kwotę podatku naliczonego z tytułu leasingu samochodów osobowych z zagranicy ma prawo odliczyć podatnik. Czy będzie ona objęta ograniczeniem do 60 proc. i limitem 6000 zł dla jednego samochodu, czy też nie ma tutaj żadnych ograniczeń i można odliczyć cały podatek należny z tytułu importu usług?
Ograniczenia w odliczaniu VAT od samochodów (w tym od leasingu) w latach 2011 – 2012 wyznaczają art. 3 i 4 ustawy z 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym (DzU nr 247, poz. 1652).
Art. 3 ust. 6 stanowi, że w przypadku usługobiorców użytkujących samochody osobowe oraz inne pojazdy samochodowe, o których mowa w art. 3 ust. 1, na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze kwotę podatku naliczonego stanowi 60 proc. kwoty podatku naliczonego od czynszu (raty) lub innych płatności wynikających z zawartej umowy, udokumentowanych fakturą.
Suma kwot w całym okresie użytkowania samochodów i pojazdów, o których mowa w zdaniu pierwszym, dotycząca jednego samochodu lub pojazdu, nie może jednak przekroczyć 6000 zł.
Przepis ten wydaje się odnosić jedynie do podatku wynikającego z faktur, a więc podatku w „obrocie krajowym”.
Tymczasem w przypadku importu usług podatek naliczony nie wynika z faktur, lecz z samego pojawienia się podatku należnego od importu usług. Podatek z faktury wystawionej przez zagranicznego usługodawcę w ogóle nie wystąpi (ten bowiem powinien wystawić fakturę bez VAT). W żadnej mierze nie można też uznać, że podatkiem naliczonym jest podatek z faktury wewnętrznej (którą polski leasingobiorca dokumentuje import usługi).
Reasumując, literalna interpretacja przepisu wskazuje na to, że ograniczenia w odliczaniu VAT nie powinny dotyczyć podatku naliczonego od importu usług leasingu. Przepis dotyczy bowiem podatku z faktur, a ten nie występuje przy imporcie usług.
Podatkiem naliczonym do odliczenia byłaby zatem cała kwota podatku należnego od importu usług leasingu samochodów osobowych.
Na pewno nie jest to zgodne z celem ustawodawcy. W związku z tym zapewne organy podatkowe będą kwestionować możliwość odliczenia całości podatku w tym wypadku.
Moim zdaniem wszak możliwa jest obrona tezy, że podatkiem naliczonym jest cała kwota podatku należnego od importu usług, bez ograniczeń do 60 proc. i kwoty 6000 zł dla jednego samochodu.
Autor jest doktorem nauk prawnych, wspólnikiem w EOL Kancelaria doradztwa podatkowego
Czytaj więcej w serwisach:
