Tego dnia mija bowiem miesiąc od dnia publikacji orzeczenia ETS w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Dotyczy to podatników, których rozliczenia podatkowe za okres od maja 2004 r. do listopada 2008 r. sprawdził fiskus i, stwierdzając błędy, wydał decyzje ostateczne (i to z 30-proc. sankcją karną), które zostały im doręczone przed 1 grudnia 2008 r.

Drogę do wznowienia postępowań, a co za tym idzie – odzyskania zapłaconej sankcji, otworzył niedawny [b]wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z 22 grudnia 2008 r.[/b], przyznający przedsiębiorcom prawo do odliczenia VAT od paliwa do samochodów innych niż osobowe, użytkowanych przez firmy [b](C-414/07)[/b]. Chodzi o auta o dopuszczalnej ładowności powyżej 500 kg (tzw. samochody z kratką), samochody spełniające wymogi tzw. wzoru Lisaka oraz te, które zgodnie z aktualnym brzmieniem ustawy o VAT i usług nie dają prawa do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego.

[srodtytul]Kiedy wznowienie [/srodtytul]

Co ważne, [b]nie można odzyskać podatku w drodze korekty za okresy, za które wydana została decyzja ostateczna. Zgodnie z art. 240 § 1 pkt 11 ordynacji podatkowej wznowienie postępowań zakończonych decyzją ostateczną możliwe jest tylko po złożeniu przez podatnika wniosku o wznowienie postępowania.[/b]

Takim powodem może być wyrok ETS, który ma wpływ na treść wydanej decyzji. W tym jednak przypadku korzyści podatników, którzy wystąpią z wnioskami o wznowienie postępowania, nie ograniczą się do możliwości odzyskania VAT od paliwa. Bo fiskus będzie musiał im teraz zwrócić także sankcję. Powód?

Po wznowieniu postępowania, zgodnie z art. 245 § 1 pkt 1 ordynacji, organ podatkowy powinien wydać decyzję uchylającą w części dotychczasową decyzję oraz zbadać istotę sprawy lub umorzyć postępowanie.

[b]Jeśli więc podatnik ma dokumenty pozwalające odliczyć podatek za okres objęty decyzją (w szczególności faktury dokumentujące zakup paliwa do określonych pojazdów), to wystarczą one do uchylenia decyzji w całości, łącznie z częścią ustalającą sankcję VAT[/b]. Bo podstawa ustalenia sankcji (tj. kwota zawyżenia lub zaniżenia podatku) ulegnie zmianie.

Co więcej, fiskus nie może jej teraz pobierać, ponieważ sankcja została zlikwidowana od 1 grudnia 2008 r. Wątpliwości co do tego nie pozostawia art. 13 ustawy nowelizującej, na podstawie którego do postępowań wszczętych i niezakończonych decyzją ostateczną doręczoną przed 1 grudnia 2008 r. nie może być ustalana sankcja.

[b]Wydając zatem nową decyzję, urząd skarbowy nie będzie mógł ustalić sankcji, a poprzednia decyzja, którą ją ustalała, będzie już uchylona. Organy powinny zatem zwrócić podatnikom wcześniej zapłaconą lub wyegzekwowaną karę.[/b]

Dodajmy, że podatnicy mogą również walczyć o odsetki od tych kwot, lecz muszą się liczyć z koniecznością wykazania, że organ przyczynił się do przesłanki uchylenia decyzji. Muszą się też spodziewać, choć organy mają obowiązek stosować prawo wspólnotowe wprost, a więc powinny uwzględnić odliczenie VAT od paliwa także przed wydaniem wyroku przez ETS, ewentualnego sporu z fiskusem o to, czy i w jakim stopniu organ przyczynił się do tego.

[srodtytul]Kiedy nadpłata [/srodtytul]

[b]Nieco inaczej wygląda natomiast sytuacja przedsiębiorców, którzy nie byli kontrolowani[/b], a fiskus nie wydał im żadnej decyzji dotyczącej podatku VAT, która obejmowałaby okres, w którym nie odliczali podatku od paliwa. Teraz wystarczy, że złożą wniosek do urzędu skarbowego o zwrot nadpłaty (w myśl art. 74 ordynacji), a ten – zgodnie z art. 77 § 1 pkt 4 ordynacji – będzie miał miesiąc na jej zwrot.

Istotne jest także to, że [b]fiskus będzie miał obowiązek uwzględnić nie tylko wnioski złożone po publikacji orzeczenia Trybunału w Luksemburgu, ale i te, które zostały złożone przez przedsiębiorców już wcześniej. W jednym i drugim przypadku będą im przysługiwały odsetki[/b] – w wysokości równej odsetkom za zwłokę pobieranym od zaległości podatkowych.

„(...) Przepis art. 78 § 5 ustawy – Ordynacja podatkowa nie odnosi się wprost do wniosku „przedwczesnego” złożonego przed publikacją sentencji orzeczenia ETS. Nie można jednak przyjąć, że w tych przypadkach oprocentowanie nadpłat nie powstaje, skoro „przedwczesny” wniosek o zwrot nadpłaty jest dopuszczalny w świetle art. 74 ustawy (...)” – wyjaśnia[b] minister finansów w interpretacji ogólnej (PK4/801225/ ZAP/09/AP-291). [/b]

[ramka][b]Komentuje Andrzej Nikończyk, doradca podatkowy w kancelarii Ożóg i Wspólnicy[/b]

Działania Ministerstwa Finansów to dla podatników szansa odzyskania sankcji w VAT. Gdyby uparcie nie odmawiało podatnikom prawa do odliczenia podatku przy zakupie paliwa do samochodów użytkowanych przez firmy, to nie byłoby sporu. Sprawa nigdy nie trafiłaby przed ETS, a ten nie musiałby wydawać niekorzystnego dla MF wyroku. Warto więc, aby podatnicy, którzy kupowali paliwo lub samochody niedające im prawa do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego (a zgodnie z orzeczeniem ETS – dające takie prawo), występowali teraz o wznowienie postępowania dotyczącego kwot nieodliczonego podatku naliczonego związanego z nabyciem paliwa lub samochodów. Upór MF będzie jednak kosztował wszystkich podatników, a nie tylko urzędników. [/ramka]

Masz pytanie, wyślij e-mail do autorki: [mail=g.lesniak@rp.pl]g.lesniak@rp.pl[/mail]