Musi poinformować podatnika o swojej wizycie. Dotyczy to nie tylko urzędów skarbowych, ale też urzędów kontroli skarbowej.
[srodtytul]Fiskus przyjdzie po tygodniu...[/srodtytul]
Urząd będzie mógł rozpocząć kontrolę podatkową nie wcześniej niż po upływie siedmiu dni i nie później niż po upływie 30 dni od doręczenia zawiadomienia o zamiarze jej wszczęcia. Jeżeli chciałby rozpocząć kontrolę wcześniej, wymaga to zgody kontrolowanego, a jeżeli później – ponownego zawiadomienia.
Od tej zasady są jednak liczne wyjątki >patrz ramka.
[srodtytul]...jest więc czas na korekty [/srodtytul]
Po doręczeniu zawiadomienia, a jeszcze przed rozpoczęciem kontroli, można korygować deklarację. Również w tym zakresie, który został wskazany w zawiadomieniu o kontroli. Jeżeli taka korekta prowadzi do ujawnienia zaległości podatkowych, obliczane są od nich odsetki za zwłokę w pełnej wysokości.
[srodtytul]Pełnomocników może być kilku [/srodtytul]
Od 1 stycznia 2009 r. podatnik może wskazać więcej niż jedną osobę uprawnioną do reprezentowania podczas kontroli. W takim wypadku odpowiednio stosuje się art. 145 § 3 ordynacji podatkowej o wielu pełnomocnikach w toku postępowania podatkowego, przewidujący obowiązek wyznaczenia jednego z nich, jako właściwego do doręczeń.
Zgodnie z art. 281a § 2 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=176376]ordynacji podatkowej[/link], jeżeli upoważnienie nie stanowi inaczej, przyjmuje się, że osoba wyznaczona jest uprawniona do działania w zakresie:
- odbioru zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej,
- wyrażenia zgody na wszczęcie kontroli przed upływem siedmiu dni od doręczenia zawiadomienia,
- odbioru upoważnienia do przeprowadzenia kontroli podatkowej,
- zakończenia kontroli podatkowej (czyli do odbioru protokołu),
- złożenia wyjaśnień i zastrzeżeń do protokołu kontroli,
- wszystkich czynności kontrolnych.
[srodtytul]Sprawdzanie też w urzędzie[/srodtytul]
Nowy art. 285b ordynacji podatkowej umożliwi przeprowadzenie kontroli lub poszczególnych czynności również w siedzibie organu podatkowego. Może to nastąpić za zgodą kontrolowanego, jeżeli:
- usprawni prowadzenie kontroli lub
- kontrolowany zrezygnował z uczestniczenia w czynnościach kontrolnych.
[srodtytul]Więcej w protokole[/srodtytul]
Poszerzono także katalog obowiązkowych elementów zamieszczanych w protokole z kontroli oraz w zawiadomieniu o sposobie załatwienia zastrzeżeń. W tym drugim trzeba wskazać w szczególności, które zastrzeżenia nie zostały uwzględnione, wraz z uzasadnieniem faktycznym i prawnym.
Protokół powinien zawierać także pouczenie o obowiązku zawiadomienia organu podatkowego przez kontrolowanego o każdej zmianie swojego adresu dokonanej w ciągu sześciu miesięcy od zakończenia kontroli podatkowej (jeżeli ujawniono podczas niej nieprawidłowości) oraz skutkach niedopełnienia tego obowiązku.
W razie niedopełnienia tego obowiązku informacyjnego przez kontrolowanego postanowienie o wszczęciu postępowania podatkowego uznaje się za doręczone pod adresem, pod który doręczono protokół kontroli.
[srodtytul]Pół roku na postępowanie...[/srodtytul]
Zgodnie z art. 165b ordynacji podatkowej w przypadku:
- ujawnienia przez kontrolę podatkową nieprawidłowości oraz
- niezłożenia przez podatnika deklaracji lub
- niedokonania przez niego korekty deklaracji w całości uwzględniającej ujawnione nieprawidłowości– organ podatkowy wszczyna postępowanie nie później niż w terminie sześciu miesięcy od zakończenia kontroli, tj. od dnia doręczenia protokołu.
Tej zasady nie stosuje się wtedy, gdy złożone przez kontrolowanego wyjaśnienia lub zastrzeżenia do protokołu kontroli zostały w całości uwzględnione przez kontrolujących. O tym, czy zostały uwzględnione w całości, pozwoli nam się przekonać lektura zawiadomienia o sposobie załatwienia zastrzeżeń.
[srodtytul]...ale można też rozpocząć później[/srodtytul]
W niektórych sytuacjach postępowanie podatkowe może być wszczęte także po upływie sześciu miesięcy od zakończenia kontroli podatkowej. Może tak być, jeżeli:
- podatnik dokona ponownej korekty deklaracji, w której nie zostaną uwzględnione nieprawidłowości ujawnione w kontroli podatkowej;
- organ podatkowy otrzyma informacje od innych urzędów, uzasadniające wszczęcie postępowania podatkowego.
[ramka] [b]Kiedy bez zapowiedzenia[/b]
Urząd nie zawsze ma obowiązek zawiadamiać podatnika o kontroli. Nie musi tego robić m.in. wtedy, gdy:
- kontrola dotyczy:
– zasadności zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego w rozumieniu przepisów o VAT,
– opodatkowania przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych,
– niezgłoszonej do opodatkowania działalności gospodarczej;
- kontrola zostaje wszczęta w trybie, o którym mowa w art. 284a § 1 (czyli tzw. kontrola na legitymację);
- kontrola ma charakter doraźny dotyczący ewidencjonowania obrotu za pomocą kasy rejestrującej, użytkowania kasy rejestrującej lub sporządzania spisu z natury;
- kontrolowany został prawomocnie skazany w Rzeczypospolitej Polskiej za popełnienie niektórych przestępstw lub wykroczeń; u osób prawnych ten warunek odnosi się do każdego członka zarządu lub osoby zarządzającej, a w spółkach niemających osobowości prawnej – do każdego wspólnika (tu od razu pojawia się pytanie, na jakiej podstawie urząd będzie miał informację o wykroczeniach, które przecież nie podlegają ujawnieniu w jakichkolwiek rejestrach);
- kontrolowany jest zobowiązanym w postępowaniu egzekucyjnym w administracji;
- jest konieczność rozszerzenia zakresu kontroli na inne okresy rozliczeniowe, z uwagi na nieprawidłowości stwierdzone w wyniku dokonanych już czynności.[/ramka]
[i]Mariusz Marecki jest doradcą podatkowym, dyrektorem w zespole postępowań podatkowych PricewaterhouseCoopers
Tomasz Rolewicz jest doradcą podatkowym, menedżerem w zespole postępowań podatkowych PricewaterhouseCoopers[/i]