Koszty będą, nawet gdy firma nie otrzyma dotacji

Główną wątpliwością pojawiającą się w zakresie opodatkowania otrzymywanych dotacji jest kwestia interpretacji zwolnienia zawartego w art. 17 ust. 1 pkt 23 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=3EC0892953EAF58605FEE453B6E7CBF6?id=115893]ustawy o CIT[/link] (w brzmieniu do 31 grudnia 2009 r.).

Zgodnie z tym przepisem wolne od podatku dochodowego są dochody otrzymane przez podatnika, które:

- pochodzą z określonego źródła (np. od organizacji międzynarodowych, środków UE),

- są uzyskane w ramach bezzwrotnej pomocy,

- zostały przyznane na podstawie jednostronnej deklaracji lub umów zawartych przez określone podmioty.

Przesłanki zwolnienia będą również spełnione, gdy rozdysponowanie przyznanych środków będzie dokonywane za pośrednictwem upoważnionego do tego podmiotu.

[srodtytul]Pomoc musi być bezzwrotna[/srodtytul]

Osią sporu z organami podatkowymi w zakresie zwolnienia od podatku dochodowego otrzymanych dotacji jest z reguły kwestia braku spełnienia przesłanki dotyczącej bezzwrotnej pomocy z określonego źródła.

Organy podatkowe stoją bowiem na stanowisku, że w przypadku gdy projekt jest prefinansowany ze środków budżetu państwa, a dopiero później następuje jego faktyczne rozliczenie, przesłanka otrzymania bezzwrotnej pomocy z określonego źródła nie jest spełniona [b](por. interpretacja z 30 czerwca 2008 r., ILPB3/423-205/08-4/EK)[/b].

Powodami takiego stanowiska organów podatkowych są przede wszystkim ściśle literalna wykładnia przepisów nieuwzględniająca wspólnotowych założeń programów pomocowych oraz regulacje [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=325303]ustawy o finansach publicznych[/link], która w odpowiedni sposób określała kwalifikację środków pomocowych i sposób ich dystrybucji.

Odmienne stanowisko od organów podatkowych prezentują z kolei sądy administracyjne. Orzekając korzystnie dla podatników, stwierdzają, że przy wykładni art. 17 ust. 1 pkt 23 ustawy o CIT należy kłaść nacisk na pierwotne pochodzenie środków bezzwrotnej pomocy i faktu tego nie powinien modyfikować mechanizm wypłaty tych środków, w tym w szczególności zasada prefinansowania (por. wyrok WSA we Wrocławiu z 5 lutego 2009 r., [b]I SA/Wr 1223/08 czy WSA w Krakowie z 13 czerwca 2007 r., I SA/Kr 1555/06).[/b]

[srodtytul]Ustawa o finansach publicznych [/srodtytul]

[b]Obowiązująca od 1 stycznia 2010 r. nowa ustawa o finansach publicznych, wprowadzając zmiany w zakresie kwalifikacji środków pochodzących z budżetu UE, zmieniła także zakres opodatkowania tych dotacji podatkiem dochodowym. [/b]

Zwolnienie z art. 17 ust. 1 pkt 23 ustawy o CIT zostało rozszerzone o agencje wykonawcze jako podmioty będące stroną umów z państwami, organizacjami lub instytucjami, z których pochodzi pomoc bezzwrotna.

Ponadto w związku z odmienną od dotychczasowej kwalifikacją środków unijnych w ramach ustawy o finansach publicznych w ustawie o CIT dodano dwa zwolnienia przedmiotowe.

[b]Od 1 stycznia 2010 r. wolne od podatku dochodowego są: [/b]

- płatności na realizację projektów w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich, otrzymane z Banku Gospodarstwa Krajowego, z wyłączeniem płatności otrzymanych przez wykonawców, oraz

- środki finansowe otrzymane przez uczestnika projektu jako pomoc udzielona w ramach programu finansowanego z udziałem środków europejskich, o których mowa w ustawie o finansach publicznych.

Praktyka interpretacyjna organów podatkowych pokaże natomiast, czy wprowadzone zmiany rozstrzygają dotychczasowe wątpliwości związane ze zwolnieniem dotacji z opodatkowania.

[srodtytul]Wydatki na doradcę[/srodtytul]

Wydatkowanie i prawidłowe rozliczenie dotacji to już druga połowa drogi związanej z otrzymaniem bezzwrotnej pomocy. Zanim jednak podatnik będzie rozwijał swoją działalność z uzyskanych środków, w pierwszej kolejności musi w prawidłowy sposób zawnioskować o taką dotację.

Liczne formalności związane z przygotowaniem firmy do ubiegania się o dotację powodują, że część podatników korzysta w tym zakresie z firm doradczych, co z kolei wiąże się z określonymi kosztami.

Powstaje zatem pytanie, jaki charakter mają wydatki ponoszone w związku z ubieganiem się o dotację i jej rozliczeniem (np. koszty sporządzenia wniosków wraz z załącznikami, opłaty związane z uzyskaniem promes bankowych, koszty opinii uzasadniające merytoryczną zasadność wniosków, wynagrodzenie z tytułu przygotowania raportów dotyczących rozliczenia dotacji czy wreszcie prowizja za samo jej pozyskanie).

Podatnicy dość ostrożnie podchodzą do kwalifikacji tych wydatków. Jednak analiza interpretacji ministra finansów wskazuje, że organy podatkowe nie mają tutaj większych wątpliwości i prezentują korzystną dla podatników linię.

Z interpretacji wynika, że koszty na pozyskanie dotacji związane są z ogólną działalnością podatników i jako takie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów jako koszty pośrednie [b](por. interpretacja z 24 lutego 2009 r., ITPB3/423-718/08/DK czy z 2 marca 2009 r., IPPB5/423-94/09-2/AM).[/b]

Warto podkreślić, że na możliwość zaliczenia omawianych wydatków do kosztów uzyskania przychodów nie ma wpływu skuteczność całego procesu ubiegania się o dotację, czyli sam fakt otrzymania wsparcia, o jakie się wnioskowało [b](por. interpretacja z 10 listopada 2009 r., ILPB3/423-656/09-4/JG).[/b]

[ramka][b]Uwaga[/b]

W przypadku otrzymania przez podatnika dotacji lub płatności wolnej od podatku dochodowego wydatki i koszty bezpośrednio sfinansowane z tych dochodów nie będą stanowiły kosztu uzyskania przychodów (art. 16 ust. 1 pkt 58 ustawy o CIT).[/ramka]

[i]Autor jest doradcą podatkowym w Kancelarii Ożóg i Wspólnicy[/i]