Pozwoli to uniknąć bądź ograniczyć ryzyko nieodliczenia części strat w ogóle.
[b]– Nasza spółka z o.o. amortyzuje środki trwałe metodą liniową i według indywidualnych stawek amortyzacyjnych. Mamy nierozliczone straty z lat ubiegłych i nie przewidujemy w najbliższych latach tak wysokich dochodów, aby móc odliczyć całą stratę. Nie wykluczamy jednak wzrostu dochodów w przyszłości. Czy i kiedy spółka może obniżyć stawki amortyzacji? Czy obniżenie to musi dotyczyć wszystkich środków trwałych, czy tylko niektórych? Czy jest jakiś limit obniżenia i jakie stawki będziemy mogli przyjąć, gdy zechcemy je podwyższyć? – pyta czelnik DOBREJ FIRMY.[/b]
Stratę podatkową można rozliczać w ciągu pięciu lat podatkowych. W każdym z tych lat wysokość odliczanej straty obniżającej dochód nie może przekroczyć 50 proc. całkowitej jej kwoty. Mówi o tym art. 7 ust. 5 ustawy o CIT.
Może się zdarzyć, że spółka nie będzie uzyskiwała w ciągu tych lat odpowiednio wysokich dochodów, aby odliczyć całą stratę, i tym samym jej część przepadnie. Między innymi w takiej sytuacji korzystne może być obniżenie stawek amortyzacyjnych i tym samym przeniesienie kosztów amortyzacji na następne lata podatkowe.
Obniżenie stawek może być także korzystne, gdy firma przewiduje, że będzie miała wyższe koszty niż przychody. Wtedy dzięki temu może obniżyć koszty i pomniejszyć przewidywaną stratę. Jednocześnie, gdy sytuacja się poprawi, można wrócić do wyższych stawek. Na obniżonych w takiej sytuacji stawkach firma nic nie traci. Wydłuża się tylko okres amortyzacji, ale koszty amortyzacji dostosowane są do spodziewanych przychodów firmy.
[srodtytul]Kiedy zmiana[/srodtytul]
Na taki manewr pozwala art. 16i ust. 5 ustawy o CIT. Według tego przepisu podatnicy mogą obniżać stawki podane w wykazie stawek amortyzacyjnych dla poszczególnych środków trwałych. Zmiany stawki dokonuje się począwszy od miesiąca, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji, albo od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego.
Zatem w przypadku środków trwałych nowo wprowadzanych do ewidencji możliwe jest obniżenie stawki od pierwszego odpisu amortyzacyjnego.
Natomiast gdy składniki majątku są już amortyzowane, nie można obniżyć stawki amortyzacyjnej w trakcie roku, ale dopiero w momencie naliczania odpisu amortyzacyjnego za pierwszy miesiąc następnego roku podatkowego. Potwierdza to [b]interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 26 maja 2009 r. (ILPB3/423-181/09-2/MC)[/b].
[srodtytul]Nie trzeba udowadniać[/srodtytul]
Obniżając stawki, podatnik nie musi tłumaczyć organom podatkowym, dlaczego to zrobił, i powoływać się na jakieś szczególne okoliczności.
Według [b]interpretacji Izby Skarbowej w Poznaniu z 11 grudnia 2008 r. (ILPB3/423-582/08-2/MC)[/b] „amortyzacja podatkowa stanowi formę rozłożonego w czasie obniżenia kosztów podatkowych wartością używanych w prowadzonej działalności gospodarczej przedmiotów, które zużywają się w okresie dłuższym niż jeden rok. Okres amortyzacji jest zwykle zbliżony do standardowego okresu użytkowania danego rodzaju środków trwałych, co znajduje odzwierciedlenie w wysokości stawek amortyzacyjnych wskazanych w wykazie. (…) Możliwość obniżania stawek nie jest uwarunkowana wystąpieniem jakichkolwiek okoliczności. Taką decyzję podejmuje podatnik. Ponadto wysokość obniżenia dla danego środka trwałego jest dowolna i pozostaje w gestii podatnika”.
[srodtytul]Bez limitu[/srodtytul]
Nie ma limitu, do którego można obniżyć stawkę amortyzacji. Organy podatkowe przyznają, że stawki przykładowo można obniżyć nawet do 0,1 proc. Nie wydaje się natomiast właściwe zastosowanie zerowej stawki, bowiem wiązałoby się to zaprzestaniem amortyzacji danych środków trwałych, a przecież są one używane w działalności gospodarczej.
W [b]interpretacji Izby Skarbowej w Poznaniu z 11 grudnia 2008 r. (ILPB3/423-585/08-2/KS)[/b] czytamy: „zgodnie z treścią art. 16i ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych podatnicy mogą obniżać podane w wykazie stawek amortyzacyjnych stawki dla poszczególnych środków trwałych. Powołany powyżej przepis nie zabrania obniżenia stawki amortyzacyjnej danego środka trwałego nawet kilka razy. Podatnik może zatem dokonać zmiany stawki zmniejszenia bądź zwiększenia uprzednio obniżonej począwszy od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego. Ma w tej sytuacji możliwość stosowania różnych stawek amortyzacyjnych dla środków trwałych na każdy rok podatkowy, z tym tylko zastrzeżeniem, aby stawki te nie były wyższe od stawek określonych w wykazie stawek amortyzacyjnych. (…) Stwierdzić należy, iż zgodnie z art. 16i ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych podatnik ma prawo obniżyć stawkę amortyzacyjną do dowolnej wysokości, tj. nawet do poziomu 0,1 proc. rocznie”.
[srodtytul]Niekoniecznie wszystkie[/srodtytul]
Oczywiście nie ma obowiązku obniżania stawki amortyzacyjnej dla wszystkich środków trwałych. Można ją obniżyć tylko dla wybranych składników majątku. Potwierdza to cytowana już [b]interpretacja poznańskiej izby skarbowej (ILPB3/423-582/08-2/MC)[/b]: „Spółka mając kilka środków trwałych tego samego rodzaju może stosować obniżoną stawkę, przykładowo, jedynie w stosunku do jednego z tych środków, pozostałe zaś amortyzować według stawek amortyzacyjnych dotychczas stosowanych”.
[srodtytul]Powrót do wyższych stawek [/srodtytul]
[b]Oczywiście jest możliwe podwyższenie w przyszłości stawek amortyzacyjnych dla tych środków trwałych, dla których je uprzednio obniżyliśmy i naliczaliśmy niższe odpisy. W zależności od potrzeb podatnik w całym okresie amortyzacji danego środka trwałego co roku może zmieniać stawkę, obniżając ją bądź podwyższając.[/b]
Zmiana stawki na wyższą może nastąpić od pierwszego miesiąca każdego kolejnego roku podatkowego. Wysokość podwyższonych stawek nie może jednak przekroczyć stawki określonej w wykazie stanowiącym załącznik do ustawy o CIT dla danego środka trwałego.
Jak czytamy w [b]interpretacji Izby Skarbowej w Katowicach z 20 października 2008 r. (IBPB3/423-635/08/BG)[/b]: „W kolejnych latach podatkowych podatnik ma prawo do podwyższenia uprzednio obniżonej stawki amortyzacyjnej, jednakże tylko w granicach wyznaczonych stawką wynikającą z wykazu stawek amortyzacyjnych. Podatnik ma zatem możliwość stosowania różnych stawek amortyzacyjnych dla środków trwałych na każdy rok podatkowy. Podstawowym warunkiem jest to, aby stawki te nie były wyższe od stawek określonych w ww. wykazie. Wysokość obniżenia/podwyższenia stawki dla danego środka trwałego jest dowolna i pozostaje w gestii podatnika”.
[ramka][b]Przykład[/b]
Spółka z o.o. ma nierozliczone straty podatkowe z lat ubiegłych w wysokości 10 mln zł. Przewiduje, że w 2010 r. może osiągnąć co najwyżej dochód w wysokości 2 mln zł. Roczne odpisy amortyzacyjne od środków trwałych amortyzowanych metodą liniową wynoszą 500 tys. zł.
Jeżeli spółka zmniejszy na 2010 r. stawki ich amortyzacji do 0,1 proc., to roczny odpis za 2010 r. wyniesie 500 zł. Tym samym nastąpi zmniejszenie kosztów o 499 tys. 500 zł i wzrost o tę kwotę dochodu za 2010 r. Przyjmując, że spółka w takiej sytuacji osiągnie za 2010 r. dochód w wysokości 2 mln 499 tys. 500 zł, to i tak będzie go mogła w całości obniżyć o stratę z lat ubiegłych. Maksymalnie bowiem może odliczyć 5 mln zł w danym roku podatkowym.[/ramka]
[ramka][b]Indywidualnej stawki nie zmienisz[/b]
[b]Niestety, możliwość obniżenia stawki nie dotyczy środków trwałych, dla których przyjęliśmy indywidualną stawkę amortyzacji.[/b] Art. 16i ust. 5 ustawy o CIT umożliwia tylko zmianę stawki liniowej określonej w wykazie stawek amortyzacyjnych.
Takie stanowisko potwierdza [b]Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 29 czerwca 2009 r. (IPPB5/423-178/09-2/DG)[/b]. Izba nie zgodziła się ze stanowiskiem spółki, że może ona od 1 stycznia 2010 r. obniżyć indywidualnie ustaloną stawkę amortyzacji zgodnie z art. 16j ustawy o CIT.
Według izby „dokonywanie odpisów amortyzacyjnych przy zastosowaniu stawek ustalonych indywidualnie przez podatnika stanowi samodzielną metodę amortyzacji, uregulowaną w przepisie art. 16j ustawy. Metoda ta nie przewiduje możliwości podwyższenia lub obniżenia stawek amortyzacyjnych w trakcie okresu amortyzacji.
Zmiana stawki spowodowałaby w tym wypadku jednocześnie zmianę metody amortyzacji na określoną w art. 16i ust. 1 ustawy, tj. metodę dokonywania odpisów amortyzacyjnych przy zastosowaniu stawek określonych w wykazie stawek amortyzacyjnych. Zmiana metody amortyzacji stanowiłaby naruszenie art. 16h ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Wybrana przez podatnika metoda amortyzacji nie może zostać zmieniona podczas amortyzacji danego środka trwałego. Podatnik ma więc obowiązek raz wybraną metodę stosować aż do pełnego zamortyzowania środka trwałego, co wynika z art. 16h ust. 2 ustawy. Zatem stanowisko podatnika w zakresie możliwości obniżenia indywidualnie ustalonej stawki amortyzacyjnej należy uznać za nieprawidłowe”. [/ramka]
