[b]Odpowiada Marta Ignasiak doradca podatkowy w kancelarii FKA Furtek Komosa Aleksandrowicz sp.k.:[/b]
Opodatkowanie działalności gospodarczej prowadzonej indywidualnie przez osoby fizyczne podlega przepisom [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=A1356D4891BCF6304EDD6E286939EEF2?id=80474]ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. DzU nr 14, poz. 176 ze zm., dalej ustawa o PIT)[/link].
Problematyka odpisów amortyzacyjnych została uregulowana w art. 22 ust. 8 oraz art. 22a – 22o tej ustawy.
Jeśli chodzi o sposób określenia wartości początkowej środków trwałych używanych uprzednio w działalności i wprowadzanych obecnie do ewidencji środków trwałych, to zastosowanie ma art. 22g ust. 8 ustawy o PIT. Zgodnie z nim wartość początkową środków trwałych nabytych przed dniem założenia ewidencji środków trwałych należy określić według ceny ich nabycia, a jeżeli nie można tej ceny ustalić, zgodnie z dokonaną samodzielnie wyceną.
W pierwszej kolejności należy zatem ustalić cenę nabycia, tzn. kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania (art. 22g ust. 3). Do kosztów związanych z zakupem zaliczamy m.in. koszty opłat notarialnych, skarbowych i innych. Cena nabycia nie powinna zawierać podatku VAT, chyba że podatnikowi nie przysługuje prawo do jego odliczenia.
Gdy czytelnik nie będzie miał możliwości ustalenia ceny nabycia (np. nie ma odpowiedniej dokumentacji), może ustalić wartość początkową samodzielnie (art. 22g ust. 8). Wycena ta powinna uwzględniać ceny rynkowe środków trwałych tego samego rodzaju z grudnia roku poprzedzającego założenie ewidencji środków trwałych oraz stan i stopień ich zużycia.
Czytelnik powinien również wziąć pod uwagę art. 22g ust. 4 i 9 ustawy o PIT, które wskazują na metodę określania wartości początkowej środków trwałych wytworzonych we własnym zakresie. Co do zasady będą nią wydatki na nabycie zużytych do wytworzenia środka trwałego materiałów i usług obcych. Jeżeli nie ma możliwości ich ustalenia, wartość początkową należy ustalić na podstawie wyceny biegłego.
Na zakończenie (na wypadek gdyby czytelnik ulepszał posiadane budynki) warto dodać, że w ocenie organów podatkowych sama przebudowa lub modernizacja wcześniej nabytego lub wytworzonego środka trwałego nie spowoduje, że podatnik „nie będzie miał możliwości ustalenia ceny nabycia/kosztu wytworzenia”. W takiej sytuacji należy zastosować art. 22g ust. 3, 4 i 17 ustawy o PIT, tj. określić pierwotną cenę nabycia/koszt wytworzenia i powiększyć je o sumę wydatków poniesionych na ulepszenie.
