Od 1 kwietnia 2008 r. także osoby fizyczne będą mogły składać zeznania podatkowe przez Internet. Pod warunkiem że mają bezpieczny podpis elektroniczny. Prawnicy są jednak sceptyczni. Twierdzą, że brak możliwości szerszego wykorzystania go w relacjach z administracją publiczną i innymi instytucjami, np. przy rejestracji samochodu, nie zachęci do masowego nabywania e-podpisu.
Do uzgodnień międzyresortowych trafił projekt rozporządzenia określającego, które deklaracje będzie można składać przez Internet (patrz ramka). Projekt wprowadza możliwość rozliczenia z fiskusem uzyskanych w tym roku dochodów za pośrednictwem Internetu i składania innych deklaracji przez osoby, które nie są tzw. dużymi podatnikami (tj. osiągającymi przychody powyżej 5 mln euro netto rocznie). Rozporządzenie wejdzie w życie już od 1 stycznia 2008 r.
Niestety, zmiana ustawy o podpisie elektronicznym wszystkiego nie załatwi. – Ministerstwo Finansów miało kilka poważnych wpadek, gdy wprowadzało kolejne rodzaje deklaracji, które mogły być składane drogą elektroniczną. Rozporządzenia regulujące ich strukturę techniczną były podpisywane i wchodziły w życie później niż przepisy wprowadzające określone wzory e-deklaracji, jak np. te dotyczące PIT-4 oraz PIT-8A. W efekcie firmy nie miały nawet możliwości przygotować się, by skorzystać z danej im szansy – mówi prawnik z Warszawy. Twierdzi też, że do korzystania z tego typu nowinek zniechęcają niejasne przepisy. – Przedsiębiorcy sparzyli się przy wprowadzeniu e-faktur. Rozporządzenie, które regulowało tę kwestię, zostało napisane w taki sposób, że pojawiły się wątpliwości co do jego zgodności z rozporządzeniem dotyczącym zwykłych faktur, a nawet z przepisami unijnymi. Na dodatek wymogi techniczne były niezgodne ze zdrowym rozsądkiem i możliwościami technicznymi – podkreśla z kolei doradca podatkowy reprezentujący duże firmy Mazowsza.
Komplikacji z e-fakturami nie zmniejszało też podejście do problemu administracji skarbowej, która ze swej strony nie zrobiła nic, aby rozwiać wątpliwości przedsiębiorców. Pomogły dopiero orzeczenia sądów administracyjnych (np. wyrok z 27 września br., sygn. akt III SA/Wa 1054/07).
– Nie chcę ryzykować takich nowinek, dopóki większa część firm nie przećwiczy ich na własnej skórze – mówi Jacek W., przedsiębiorca z Krakowa. I nie dziwi się, że nikt nie chce być królikiem doświadczalnym.
Koszt zakupu bezpiecznego podpisu elektronicznego waha się obecnie w granicach 200 – 300 zł. Dla niektórych osób i małych przedsiębiorców może to być znacząca kwota. Ministerstwo Finansów deklaruje chęć współfinansowania, ale na razie wciąż trwają prace nad określeniem beneficjentów tej pomocy.
Raczej mało prawdopodobne, aby podatnicy masowo skorzystali z elektronicznego podpisu. Nie dość, że będą musieli zapłacić za to 300 zł, to jeszcze skorzystają z niego tylko raz w roku, wysyłając PIT do urzędu skarbowego.
Obecnie bowiem posłuży on tylko w rozliczeniach z fiskusem. Przeciętny Kowalski korzystający np. z bankowości elektronicznej ma inne możliwości – kody zdrapki, kody na SMS czy hasła. Nie może za to potwierdzić e-podpisem umowy z bankiem.
Od 1 stycznia 2008 r.:• w podatku od towarów i usług (VAT-7, VAT-7K, VAT-8, VAT-9, VAT-23, VAT-24, VAT-10, VAT-11, VAT-12, VAT-UE, VAT-UE/A i VAT-UE/B, VAT-UEK, a także VAT-R, VAT-R/UE oraz VAT-Z),• w podatku dochodowym od osób prawnych (CIT-8, CIT-8/O, CIT-D),• deklaracja o wysokości zysku/straty (WZP-1M, WZP-1K, WZP-1R, WZS-1M, WZS-1K i WZS-1R),• w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT-4R, PIT-8AR),• w podatku od gier (POG-3A),• inne (ORD-U, ORD-ZU, ORD-TK, ORD-W1, IFT-1/IFT-1R, IFT-2/IFT-2R, IFT-3/IFT-3RIFT/A.).Od 1 kwietnia 2008 r.: • w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT-37, PIT-36, PIT-38, PIT-36L, PIT/O, PIT/D, PIT-2K, PIT/M, PIT/B, PIT-Z i PIT/ZG).Od 1 lipca 2008 r.:• w podatku od towarów i usług (VAT-21),• w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT-14, PIT-23, PIT-11, PIT-6, PIT-8S, PIT-R),• w podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC-3, PCC-3A, PCC-2), • w podatku od gier (POG-3C, POG-3D, POG-R),• inne (SD-2, SD-Z1, SD-3, SD-3/A).Od 1 stycznia 2009 r.:• w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT-40, PIT-8C, PIT-16, PIT-16A, PIT-19A, PIT-28, PIT-28/A, PIT-28/B),• w podatku dochodowym od osób prawnych (CIT-6R, CIT-6AR, CIT-9R, CIT-10R, CIT-11R, CIT-8A, CIT-8B, CIT-ST, CIT-ST/A),• inne (SSE-R, SSE-R/A).
Najważniejsze jest przygotowywanie prawa, które jasno i możliwie jak najbardziej precyzyjnie określi zasady wykorzystywania nowoczesnych technologii w administracji publicznej. Bez faworyzowania konkretnych technologii czy producentów, ale nie tylko dlatego, żeby uniknąć posądzeń o tworzenie prawa na zamówienie. Akt prawny dotyczący sfer nowych technologii musi być neutralny i ogólny przede wszystkim z tego względu, aby bardzo szybki postęp w tej dziedzinie go nie zdezaktualizował.
masz, pytanie, wyślij e-mail do autorki: g.lesniak@rp.pl