Koksownik i kufajka niezbędne na budowie

Pracodawca organizuje pracę w sposób gwarantujący jej bezpieczne i higieniczne wykonywanie. Zgodnie z art. 207 § 1 k.p. odpowiada za stan BHP w zakładzie. Musi m.in. zapewnić przestrzeganie ?w zakładzie przepisów oraz zasad BHP, wydać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować ich wykonanie, reagować na potrzeby zapewnienia BHP oraz chronić zdrowie młodocianych, pracownic w ciąży lub karmiących naturalnie oraz pracowników niepełnosprawnych.

Według § 15 ust. 1 rozporządzenia ministra pracy ?i polityki socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (DzU ?z 2003 r. nr 169, poz. 1650 ze zm., dalej rozporządzenie ?o BHP) zarówno pomieszczenia pracy, jak i ich wyposażenie mają zapewniać zatrudnionym bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Dlatego w pomieszczeniach pracy ma być m.in.: odpowiednia temperatura, wymiana powietrza oraz zabezpieczenie przed wilgocią, niekorzystnymi warunkami cieplnymi i nasłonecznieniem, drganiami oraz innymi czynnikami szkodliwymi dla zdrowia i uciążliwościami.

Chuchanie nie pomoże

Temperatura w pomieszczeniach powinna być odpowiednia do rodzaju realizowanej pracy, czyli do metod pracy i wysiłku fizycznego niezbędnego do jej wykonania. Dlatego w pomieszczeniach, zgodnie z § 15 i 30 rozporządzenia o BHP, należy zapewnić temperaturę nie niższą niż 14°C (287 K), chyba że względy technologiczne na to nie pozwalają. W pokojach, gdzie wykonuje się lekką pracę fizyczną oraz w biurowych, temperatura nie może spaść poniżej 18°C (291 K).

Zgodnie z § 45 ust. 4 rozporządzenia o BHP stanowiska pracy znajdujące się na zewnątrz pomieszczeń powinny być tak usytuowane i zorganizowane, aby pracownicy byli chronieni przed zagrożeniami związanymi z różnymi czynnikami ryzyka. W szczególności chodzi o niesprzyjające warunki atmosferyczne, w tym opady, niską lub wysoką temperaturę, silne wiatry i spadające przedmioty oraz szkodliwe dla zdrowia hałas, gazy, pary lub pyły.

W rękawicach i czapce

Odpowiednio do § 44 załącznika nr 3 do rozporządzenia o BHP, tj. wymagań dla pomieszczeń i urządzeń higieniczno-sanitarnych, zatrudnionym na otwartej przestrzeni lub w nieogrzewanych pomieszczeniach należy w pobliżu zapewnić miejsca umożliwiające im schronienie się przed opadami atmosferycznymi, ogrzanie się oraz zmianę odzieży. Pomieszczenia te powinny być zaopatrzone w urządzenia do podgrzewania posiłków. W pokojach do ogrzewania się pracowników trzeba utrzymywać co najmniej 16°C (289 K). Gdy ze względu na rodzaje prac wykonywanych zimą na otwartej przestrzeni nie można było zapewnić zalecanych pokojów, w pobliżu miejsca pracy udostępnia się odpowiednio urządzone źródła ciepła, z zachowaniem wymagań ochrony przeciwpożarowej, np. koksowniki.

Niewykluczone, że w okresie zimowym pracodawca będzie musiał dostarczyć pracownikom ciepłą odzież ochronną. Środki ochrony indywidualnej należy stosować wtedy, kiedy nie można uniknąć zagrożeń lub nie da rady ich wystarczająco ograniczyć za pomocą środków ochrony zbiorowej lub odpowiedniej organizacji pracy. ?W załączniku nr 2 do rozporządzenia o BHP (tabele nr 1 i 2) działanie niskiej temperatury sklasyfikowano jako zagrożenie fizyczne. Przy nim wymagane jest stosowanie środków ochrony indywidualnej na: twarz, narząd słuchu, drogi oddechowe, dłonie, stopy i skórę. Przy zadaniach wykonywanych na zewnątrz przy narażeniu na deszcz lub chłód etatowcy muszą dostać odzież ochronną ?i nakrycie głowy, a przy pracach w niskiej temperaturze ?– to, co chroni ich kończyny górne i dolne.

Do odzieży ochronnej zalicza się np. kombinezony, kurtki, bluzy, do środków ochrony głowy: czapki, berety oraz inne nakrycia głowy. W zależności od stopnia zagrożenia, częstości narażenia, cech stanowiska pracy każdej osoby i skuteczności działania środków indywidualnych – warunki ich stosowania, a w szczególności czas i przypadki, w których powinny być używane, określa pracodawca.

Gorąca herbata i zupa

Zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych pracodawca musi też nieodpłatnie zapewnić odpowiednie posiłki i napoje, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych (art. 232 k.p.). Ich rodzaje oraz wymagania, jakie powinny spełniać, a także przypadki i warunki ich wydawania określa rozporządzenie Rady Ministrów z 28 maja 1996 r. ?w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (DzU nr 60, poz. 279, dalej rozporządzenie RM).

Zimą szef gwarantuje posiłki profilaktyczne wtedy, gdy z uwagi na uciążliwość pracy etatowiec musi uzupełniać rezerwy energetyczne. Taką uciążliwość generują prace związane z wysiłkiem fizycznym, powodującym ?w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 1500 kcal (6280 kJ) u mężczyzn i powyżej 1000 kcal (4187 kJ) u kobiet, wykonywane na otwartej przestrzeni w okresie zimowym. Stanowiska pracy, na których zatrudnieni powinni dostać posiłki profilaktyczne, ustala szef ?w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi, a jeżeli nie działa u niego taki związek – po uzyskaniu opinii przedstawicieli załogi (§ 5 rozporządzenia RM).

Przy pracach na otwartej przestrzeni przy temperaturze poniżej 100C pracodawca dostarcza pracownikom odpowiednie napoje, których rodzaj i temperaturę dostosowuje do warunków wykonywania pracy (§ 1 rozporządzenia RM). Napoje powinny być dostępne w ciągu całej zmiany roboczej, a ich ilość w pełni wystarczyć dla pracowników. Tak jak przy posiłkach stanowiska, na których należą się napoje oraz szczegółowe zasady ich wydawania, ustala pracodawca w porozumieniu ze związkami, a w razie ich braku – po uzyskaniu opinii przedstawicieli personelu.