Pracujący przed laty w szczególnych warunkach mogą wliczyć L4 do stażu

Okresy niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymał wynagrodzenie lub świadczenia z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa przypadające w trakcie wykonywania pracy w szczególnych warunkach, podlegają zaliczeniu do stażu pracy ubezpieczonym ubiegającym się o emeryturę na podstawie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, także gdy przypadają one po dniu 14 listopada 1991 r. Taka jest teza wyroku Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim (sygn. akt VU 126/13), który przyznał skarżącemu  prawo do wcześniejszej emerytury.

Problem wynikał ze zmiany prawa. ZUS odmawiał przyznania świadczenia, powołując się na art. 32 ust 1a. ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Zgodnie z nim przy ustalaniu okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach nie uwzględnia się okresów niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymał po dniu 14 listopada 1991 r. wynagrodzenie z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Przepis ten dodano do ustawy w 2004 r. Jednak zdaniem sądu zmiana brzmienia art. 32 ustawy nie dotyczy sposobu obliczania stażu pracy ubiegających się o emeryturę na podstawie art. 184 ustawy. W stosunku do tych osób staż pracy w szczególnych warunkach ustala się na dzień 1 stycznia 1999r według przepisów dotychczasowych. Tego dnia art. 32 ustawy nie zawierał jeszcze zapisu o nieuwzględnianiu do okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach okresów niewykonywania pracy.

Stosownie do art. 184 ubezpieczonym urodzonym po 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn. Jak podkreślił skład orzekający ustawodawca w tym przepisie utrwalił sytuację osób, które w dniu wejścia w życie ustawy wypełniły warunki stażu i zadeklarował ich przyszłe prawo do wcześniejszej. Przez wydanie tego przepisu nastąpił stan związania. Państwo zobowiązało się do powstrzymania się od jakiejkolwiek ingerencji w istniejące prawo tymczasowe. Ekspektatywa prawa do emerytury nie mogła więc  wygasnąć na skutek nowej regulacji ustalania stażu zatrudnienia.