Upały, które szaleją w Polsce, oznaczają dodatkowe obowiązki dla pracodawców. Gdy żar leje się z nieba, szef powinien zapewnić podwładnym zimne napoje i chronić biura przed nasłonecznieniem. Nie wszystkie firmy stosują się jednak do tych wytycznych, czego dowodzą skargi wpływające do okręgowych inspekcji pracy.
– Od czerwca do końca lipca tego roku do inspekcji wpłynęło ok. 70 skarg. Zatrudnieni zwłaszcza w handlu i gastronomii alarmują, że pomieszczenia, w których pracują, są przegrzane, bez wentylacji zapewniającej wymianę powietrza – informuje Danuta Rutkowska, rzecznik prasowy głównego inspektora pracy.
Obowiązki pracodawcy w razie upałów określa przede wszystkim rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów. Zgodnie z tymi regulacjami, jeśli ludzie pracują na otwartej przestrzeni, gdzie temperatura przekracza 25 st. C, szef musi im zapewnić darmowe napoje chłodzące. Tak samo ma obowiązek postąpić wobec osób zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których temperatura spowodowana warunkami atmosferycznymi jest wyższa niż 28 st. C.
Co więcej, każdy pracodawca zawsze musi zapewnić dostateczną ilość wody zdatnej do picia. Miejsca jej czerpania powinny znajdować się nie dalej niż 75 m od stanowisk pracy. Tak stanowi rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Szef musi chronić stanowiska pracy przed zbyt dużym nasłonecznieniem
Z rozporządzenia wynika ponadto wiele innych obowiązków dla firmy podczas upałów. Jej szefostwo musi dbać o to, by budynek firmy czy biuro były zabezpieczone przed niekontrolowanym nagrzewaniem. Czyli okna i świetliki powinny być chronione przed zbyt dużym nasłonecznieniem np. przez instalację rolet i żaluzji. Chodzi o to, by stanowiska pracy nie przegrzewały się.
Zatrudnieni mogą również wymagać od pracodawcy, aby utrzymywał wentylację i klimatyzację w czystości. Brak konserwacji tych urządzeń może doprowadzić do tego, że staną się siedliskiem bakterii legionelli. Ta wywołuje ostre zapalenie płuc.
– Dlatego inspektor pracy może zażądać podczas kontroli okazania dokumentów świadczących o konserwacji klimatyzacji – tłumaczy Danuta Rutkowska.
Jednocześnie rozporządzenie przewiduje, że klimatyzacja i wentylacja nie może powodować przeciągów ani wyziębienia stanowisk pracy. Nie może na nie bezpośrednio padać strumień nawiewu.
Ze względu na upały szef ma możliwość przesunięcia godzin pracy tak, aby jej wykonywanie było jak najmniej uciążliwe i wiązało się z mniejszym nasłonecznieniem. W razie wyjątkowo wysokich temperatur, firmy mogą, choć nie muszą, skrócić czas pracy.
A co, gdy firma nie zapewni właściwych warunków pracy w upały? Jeśli inspektor pracy w trakcie kontroli uzna, że jest to wykroczenie przeciwko prawom pracownika, może nałożyć na pracodawcę mandat w wysokości od 1 tys. do 2 tys. zł.