Normy czasu pracy osób o orzeczonym przez lekarza umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności stanowią wyjątek od zasad ogólnych.
Pracodawca na wniosek osoby niepełnosprawnej kieruje ją na badania lekarskie. Lekarz medycyny pracy ma zweryfikować, czy konieczne jest uzyskanie zaświadczenia o znacznym bądź umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. W związku z orzeczonym, odpowiednim stopniem czas ich pracy podlega skróceniu.
Niekorzystne zmiany
1 stycznia 2012 r. weszły w życie przepisy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja ustawy wprowadziła przepis , który niekorzystnie zmienia normy czasu pracy tej grupie osób.
Zgodnie z nim pracownicy o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności mają pracować do 8 godzin na dobę oraz do 40 godzin tygodniowo. Przed zmianą pracowników niepełnosprawnych obowiązywała norma do 7 godzin dziennie i 35 godzin w tygodniu pracy.
Siedmiogodzinny czas pracy ma przysługiwać tylko tym niepełnosprawnym, którzy otrzymają orzeczenie lekarskie wraz z zaświadczeniem , które wykazuje celowość zastosowania krótszej normy czasu pracy wobec pracownika.
Zgodność z konstytucją
Komisja Krajowa Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność" zwróciła się do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o rozpoznanie zgodności z Konstytucją kwestii zmiany czasu pracy osób niepełnosprawnych.
We wniosku podnosi, że niekorzystna nowelizacja przepisów łamie konstytucyjną zasadę demokratycznego państwa prawnego. W ocenie wnioskodawcy regulacje pogarsza sytuację prawną osób niepełnosprawnych, prowadzi do częściowego demontażu systemu rehabilitacji zawodowej i nie jest konieczne dla zapewnienia ochrony innych wartości konstytucyjnych.
Przepis według wnioskodawcy narusza również zaufanie do państwa i prawa, które stanowi. Uzasadnia to brakiem możliwości kryteriów jakimi miałby kierować się lekarz przy orzekaniu stopnia niepełnosprawności. Poza tym ustawodawcy zarzuca się nieuregulowanie systemu ochrony pracownika niepełnosprawnego w razie nie uwzględnienia takiego zaświadczenia lekarskiego przez pracodawcę.
Sprawiedliwość społeczna
Nadto Komisja Związku kwestionuje zgodność przepisu z art. 1 pkt 4 czyli zasadą społecznej sprawiedliwości. Wnioskodawca interpretuje normę jako skierowaną zarówno do ogółu, jak i jednostki. Naruszenie ustawodawcy ma polegać na obciążeniu pracowników niepełnosprawnych wyższym wymiarem czasu pracy z uwagi na obniżenie wsparcia publicznego pracodawców zatrudniających niepełnosprawnych.
Wspieranie osób niepełnosprawnych
Konstytucja w art. 69 stanowi o prawie do pomocy osób niepełnosprawnych ze strony państwa. W rozumieniu przepisów konstytucji kwestionowana zmiana nie stanowi wsparcia tej specyficznej grupy osób a ją pogarsza.
Przepisy dotyczące norm czasu pracy osób niepełnosprawnych z pewnością zostały utworzone, aby umożliwić im równe warunki pracy, wolne od dyskryminacji. Zapis o maksymalnym czasie pracy do 35 godzin tygodniowo przy 7 godzinach dziennie miał umożliwić niepełnosprawnym mniej uciążliwe wykonywanie obowiązków. Ustawodawca zdecydował jednak, że wykonywanie tych samych obowiązków w krótszym czasie jest dla niepełnosprawnych krzywdzące. W związku z tym ci, którzy chcą pracować 7 godzin dziennie powinni wnioskować do pracodawcy o wydanie skierowania na badania.
Trybunał Konstytucyjny 13 czerwca 2013 r. rozpatrzy wniosek Komisji Krajowej Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność" w sprawie zgodności z konstytucją norm czasu pracy osób niepełnosprawnych.
