Młodociani to osoby, które ukończyły 16 lat, a nie przekroczyły lat 18. Dłuższy urlop wypoczynkowy uzyskują niezależnie od tego, czy zatrudniono ich na podstawie zwykłej umowy o pracę, czy tej w celu przygotowania zawodowego, oraz czy mają obowiązek dokształcania się, czy nie.
Także młodocianym udziela się nawet tych dłuższych urlopów w wymiarze godzinowym, na takich samych zasadach jak innym pracownikom.
Do 18 lat
Przepisy o młodocianych regulują w sposób szczególny tylko wymiar kolejnych urlopów wypoczynkowych do ukończenia przez nich 18 lat. W pozostałym zakresie do urlopów stosuje się dział siódmy kodeksu. Prawo do pierwszego urlopu młodociany uzyskuje z upływem sześciu miesięcy pracy.
Zgodnie z art. 205 § 1 kodeksu pracy będzie to 12 dni roboczych. Przez określenie „pierwsza praca” należy rozumieć pierwszy w życiu młodocianego angaż pracowniczy. Natomiast z upływem roku od rozpoczęcia pierwszej pracy taka osoba ma prawo do 26 dni roboczych urlopu.
Wakacje należne młodocianemu po pół roku nie są wliczane do tych przysługujących po roku pracy. To oznacza, że młodociani mają prawo zarówno do urlopu po sześciu miesiącach, jak i po roku stażu. Stąd młodociany, który przepracował rok, może wypoczywać łącznie 38 dni roboczych. Prawo do następnych, kolejnych wakacji uzyskuje w każdym następnym roku kalendarzowym 1 stycznia.
Wymiar każdego urlopu wynosi 26 dni roboczych aż do roku, w którym młodociany kończy 18 lat. W roku kalendarzowym, w którym młodociany osiąga pełnoletność, przysługuje mu tylko do 20 dni roboczych urlopu, jeśli uzyskał je przed wejściem w 18 rok życia.
Przykład 1
Pan Albert jest młodocianym pracownikiem, bo urodził się 17 czerwca 1994 i zatrudnił się 5 lipca 2010.
Pierwszy urlop wypoczynkowy (12 dni roboczych) nabył 4 stycznia 2011, a 4 lipca 2011 – 26 dni roboczych, ale od 1 stycznia 2012, czyli w roku, w którym uzyska pełnoletność, będzie miał tylko 20 dni wypoczynku.
Jeśli pan Albert zmieni pracę po wykorzystaniu np. 38 dni wakacji, u nowego pracodawcy dostanie urlop na zasadach określonych w art. 205 § 2 k.p., czyli 26 dni lub tylko 20 dni roboczych, gdyby w tym roku kończył 18 lat.
W czasie ferii
Ponadto pracodawca musi zapewnić młodocianemu wakacje w czasie ferii szkolnych, jeżeli uczęszcza on do szkoły. Tak nakazuje art. 205 § 3 k.p. Chodzi o zorganizowanie młodocianym wypoczynku zbieżnego z wykonywaniem przez nich także obowiązków szkolnych. Naruszenie przez pracodawcę przepisów urlopowych dla młodocianych może powodować odpowiedzialność wykroczeniową z art. 281 k.p.
Jeśli nawet młodociany nie nabył jeszcze prawa do wakacji, bo np. nie przepracował pół roku a rozpoczyna się przerwa w szkole, szefowi wolno mu w tym czasie dać zaliczkowo urlop. O taki urlop występuje zainteresowany i musi on przypadać w czasie ferii (zimowych lub letnich).
Przykład 2
Pan Marek jest uczniem pierwszej klasy zasadniczej szkoły zawodowej i w zakresie przygotowania do profesji rozpoczął pracę w hucie szkła 4 stycznia br. Jego ferie zimowe rozpoczęły się w drugiej połowie lutego.
Nie miał wtedy jeszcze półrocznego okresu zatrudnienia uprawniającego go do wakacji, ale pisemnie wystąpił do pracodawcy o zaliczkowe udzielenie mu tygodnia wypoczynku w okresie ferii. Szef się zgodził.
Tak jak pozostałym pracownikom urlopów wypoczynkowych młodocianym należy udzielać zgodnie z planem urlopów. Jeśli pracownik nie spędził wakacji w myśl tego grafiku, szef oddaje mu tę zaległość najpóźniej do końca pierwszego kwartału następnego roku kalendarzowego.
Gdyby młodociana pracownica korzystała z urlopu macierzyńskiego przysługującego jej po urodzeniu dziecka, bezpośrednio po jego zakończeniu szef daje jej urlop wypoczynkowy, jeśli złoży ona pismo w tej sprawie.
Czytaj również:
Zobacz serwisy:
Urlopy » Urlop wypoczynkowy » Obliczamy wymiar urlopu
Kadry i płace » Młodociany w firmie