Co się dzieje, jeśli pracownik nie otrzymał umowy o pracę ani żadnego potwierdzenia warunków na piśmie w pierwszym dniu? Co grozi za to pracodawcy?

[srodtytul]Nieważności nie będzie[/srodtytul]

Zgodnie z art. 29 § 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B5E347C50E4D2860978BAD3D891C7A48?n=1&id=76037&wid=337521]kodeksu pracy[/link] umowę o pracę zawiera się na piśmie. Taki dokument powinien być podpisany przez strony, czyli pracownika i pracodawcę (osobę upoważnioną do składania oświadczeń woli w jego imieniu).

Gdyby nie sporządzono go w formie pisemnej, umowa o pracę będzie ważnie zawarta. Jednak wówczas pracodawca powinien najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika potwierdzić na piśmie dokonane ustnie ustalenia. Jest zrozumiałe, że potwierdzenie jako dokument powinno być podpisane.

Brak potwierdzenia przez pracodawcę warunków umowy o pracę na piśmie nie spowoduje nieważności umowy. Jest jednak wykroczeniem przeciwko prawom pracownika (art. 281 pkt 2 k.p.). Grozi za nie kara grzywny od 1000 do 30 000 zł.

[srodtytul]Recydywiści płacą więcej[/srodtytul]

Jeśli takie wykroczenie w czasie kontroli stwierdzi inspektor Państwowej Inspekcji Pracy, to on wymierzy grzywnę. Zanim to zrobi, najpierw powinien przesłuchać pracodawcę lub jego przedstawiciela, pouczając jednak o prawie do odmowy złożenia wyjaśnień i możliwości zgłoszenia własnych dowodów.

Jeśli w efekcie uzna, że kara jest zasłużona, wypisze mandat karny w wysokości do 2000 zł (art. 95 § 1 i 3, art. 96 § 1a) i 1b) [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=3A9BDBB097AA99F797EB20FFE6285886?id=277747]kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia[/link]).

Wyższa kara czeka pracodawcę, który był już ukarany co najmniej dwukrotnie za wykroczenie przeciwko prawom pracownika określone w kodeksie pracy i kolejne popełnił w ciągu dwóch lat od dnia ostatniego ukarania. Wówczas inspektor PIP może w postępowaniu mandatowym nałożyć na niego grzywnę w wysokości do 5000 zł.

[srodtytul]Sprawa na wokandę [/srodtytul]

Jeśli pracodawca odmówi przyjęcia mandatu karnego lub nie zapłaci w wyznaczonym terminie grzywny, inspektor pracy wystąpi do sądu z wnioskiem o ukaranie, podając – w miarę możliwości – przyczyny odmowy.

Do sądu zwróci się także, jeśli będzie uważał, że pracodawca powinien dostać wyższą karę niż 2000 zł (lub w warunkach powrotu do wykroczenia 5000 zł). Wynika to z art. 54 i art. 17 § 2[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=3A9BDBB097AA99F797EB20FFE6285886?id=277747] kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia[/link].

[srodtytul]Obowiązkowa informacja[/srodtytul]

Oprócz zawarcia angażu pracowniczego lub potwierdzenia jego warunków na piśmie pracodawca ma jeszcze jeden obowiązek. Powinien – zgodnie z art. 29 § 3 k.p. – nie później niż w ciągu siedmiu dni od dnia zawarcia umowy o pracę poinformować pracownika na piśmie o:

- obowiązującej pracownika dobowej i tygodniowej normie czasu pracy,

- częstotliwości wypłat wynagrodzenia za pracę,

- wymiarze przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego,

- obowiązującej pracownika długości okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

- układzie zbiorowym pracy, którym pracownik jest objęty.

A jeżeli pracodawca nie ma obowiązku ustalenia regulaminu pracy, dodatkowo zawiadamia o porze nocnej, miejscu, terminie i czasie wypłaty wynagrodzenia oraz przyjętym sposobie potwierdzania przez pracowników przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy.

Pracodawca nie musi dokładnie opisywać wymienionych warunków zatrudnienia. Wystarczy, że w pisemnym oświadczeniu wskaże odpowiednie przepisy prawa pracy.

[i]Autor jest radcą prawnym Kancelarii KPMG D. Dobkowski sp. k.[/i]