[b]Pracownica jest w siódmym miesiącu ciąży. Lekarz zlecił jej badania kontrolne, które w przychodni, w jakiej prowadzona jest ciąża, można wykonać tylko w godzinach pracy. Jednak odmówiliśmy jej wolnego na badania, ponieważ kobieta pracuje tylko na pół etatu. Ma dużo obowiązków, z których realizacją ostatnio ma kłopoty. Ponadto nie złożyła w kadrach zaświadczenia stwierdzającego ciążę. Sugerowaliśmy jej, aby wzięła urlop bezpłatny. Pracownica skorzystała jednak z urlopu na żądanie, a teraz straszy nas sądem pracy. Czy nasza odmowa w świetle postanowień kodeksu pracy była uzasadniona?[/b]
[b]Nie.[/b] Postępowanie czytelnika nie było zgodne z obowiązującymi przepisami. Kobieta w ciąży ma bowiem prawo do odpłatnego wolnego na czas badań medycznych, bez względu na długość zatrudnienia i liczbę godzin do przepracowania w tygodniu. Uprawnienie to przysługuje wówczas, gdy lekarz stwierdzi, że badania są wskazane, i to jest dla pracodawcy wiążące. Także medyk decyduje o rodzaju i częstotliwości badań.
Co prawda, zgodnie z art. 185 § 1 k.p. udzielenie zwolnienia od pracy następuje wówczas, gdy stan ciąży stwierdzony jest świadectwem lekarskim, jednak trzeba podkreślić, że kodeks posługuje się sformułowaniem, że stan ten „powinien być”, a nie „musi być” stwierdzony świadectwem lekarskim. W przypadku, gdy ciąża jest już zaawansowana, a tak z pewnością będzie w jej siódmym miesiącu, zaświadczenie dla zwolnienia na badania nie będzie niezbędne. Co istotne, badania muszą być przeprowadzane w związku z ciążą.
Nie ma prawa do wolnego, gdy np. kobieta planuje wyjście na konsultacje stomatologiczne.
Ponadto zwolnienie na badania przysługuje, gdy nie mogą się one odbyć poza godzinami pracy. I tak, jeśli przychodnia, w której kobieta ma mieć przeprowadzone badania, może je wykonać w porach wykluczających obecność ciężarnej w pracy, to wolne przysługuje.
Jeżeli zatem pracodawca nie chce udzielić wolnego lub odmawia zapłaty normalnego wynagrodzenia, to faktycznie pracownica może dochodzić swoich praw przed sądem pracy.
[i]Podstawa prawna: art. 185 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=1195299A18A308829A2A1761BBA30062?id=76037]kodeksu pracy (tekst jedn. DzU z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.)[/link][/i]