Za wprowadzenie nowych przepisów odpowiada Główny Urząd Statystyczny, ale za kwestie prawne z tym związane – Ministerstwo Gospodarki. Resort ten zapytany przez nas, czy gminy mogą pobierać opłatę za tę zmianę, odpowiada zdecydowanie, że tak (patrz ramka).

Rozporządzenie wprowadzające Polską Klasyfikację Działalności 2007 zamiast dotychczasowej PKD 2004 obowiązuje od 1 stycznia 2008 r. Do końca 2009 r. przewidziano jednak okres przejściowy, w którym obowiązują oba kody.

Od 1 lipca 2008 r. urzędy statystyczne w poszczególnych województwach (zapewne z pomocą urzędów gmin) będą rozsyłać do przedsiębiorców ankietę aktualizacyjną, na podstawie której firmy zmienią urzędowo kody PKD na zgodne z nową klasyfikacją. Jednak niektórym firmom, np. handlującym z krajami spoza UE, nowe kody potrzebne są wcześniej. Ujednolicają bowiem kwalifikację nie tylko w ramach UE, ale i krajów należących do ONZ.

Gminy, które do wczoraj nie znały stanowiska resortu, wcale nie są takie pewne, czy powinny pobierać opłaty.

– W tej chwili zmiany kodu PKD dokonuje się na wniosek przedsiębiorcy. Ponieważ jest to urzędowa zmiana, rozumiemy, że przedsiębiorcy mogą się domagać, by nie pobierać za nią opłaty – mówi Stanisław Tamm, dyrektor Wydziału Działalności Gospodarczej Urzędu Miasta w Poznaniu. – Jeżeli nowy kod jest nadawany przy okazji innych zmian, to robimy to w granicach jednej opłaty. Pobieramy jednak opłatę, kiedy chodzi wyłącznie o zmianę kodu na zgodny z nową PKD 2007. Nie ma bowiem przepisu, który pozwoliłby na zwolnienie przedsiębiorcy z tego obowiązku.

– Kiedy wchodziły w życie przepisy o PKD 2004, był przepis pozwalający na nieodpłatną aktualizację kodu PKD – dodaje Joanna Kocięcka z Gdyńskiego Centrum Wspierania Przedsiębiorczości. – Zachęcamy jednak wszystkich przedsiębiorców, którzy cokolwiek muszą zmienić w ewidencji, by przy tej okazji zmienili kod.

Gminy obawiały się też wystąpić do rady gminy z propozycją zwolnienia z opłat tej grupy przedsiębiorców, bo były wątpliwości, czy przedsiębiorcy nie powinni być zwolnieni z urzędu. Zresztą rady gmin na ogół nie popierają takich zwolnień. Rezerwują je np. dla osób bezrobotnych rozpoczynających po raz pierwszy własną działalność.

Zgodnie z przepisami o działalności gospodarczej gminy pobierają 100 zł za wpis do ewidencji i 50 zł za zmianę wpisu. Nie ma przy tym znaczenia, czy dotyczy to jednej zmiany czy wielu. Nowe firmy dostają nowy kod od razu.

Jeżeli przedsiębiorca chce zmienić kod nieodpłatnie, może to zrobić – jak zapewnia Wiesław Łagodziński, rzecznik prasowy GUS – w urzędzie statystycznym. Problem firm polega jednak na tym, że jest to wyłącznie zmiana odnotowana w rejestrze REGON, a nie w ewidencji działalności gospodarczej. A różnego rodzaju zaświadczenia potrzebne do prowadzenia działalności (np. uczestniczenia w przetargach) uzyskuje się nie z GUS, ale z gminy. I nie ma szans, żeby szybko się w ewidencji znalazły.

- Nowa klasyfikacja (PKD 2007) stanie się jedyną obowiązującą dopiero od 1 stycznia 2010 r.

- Rozporządzenie wprowadzające PKD 2007 nie nakłada na żaden podmiot obowiązku aktualizowania kodu PKD. Od 1 lipca 2008 r. do 31 grudnia 2009 r. sukcesywnie zostanie przeklasyfikowana według PKD 2007 działalność podmiotów wpisanych do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej, zwanego dalej rejestrem REGON, i nastąpi wydanie im nowych zaświadczeń o numerze identyfikacyjnym REGON.

- Zmiany wpisu w gminnej ewidencji działalności gospodarczej wnioskowane przez przedsiębiorcę podlegają opłacie. Dotyczy to także zmiany kodu PKD. Urząd gminy nie ma kompetencji do sprawdzania, czy wnioskowana przez przedsiębiorcę zmiana kodu PKD wynika wyłącznie z przeklasyfikowania, czy też jest merytoryczna, spowodowana zmianą zakresu wykonywanej działalności gospodarczej.

- W związku z tym, jeśli w gminie nie wprowadzono zwolnienia od tej opłaty, organ gminy pobierze opłatę za zmianę wpisu.

- Należy jednak podkreślić, iż żaden przepis nie zobowiązuje przedsiębiorców do zmiany kodów. Mogą to robić np. przy okazji dokonywania innych zmian wpisu.

Masz pytanie, wyślij e-mail do autorki: z.jozwiak@rp.pl