Zasadnicza służba wojskowa jest służbą czynną. Wynika to z art. 59 pkt 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=175560]ustawy z 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony RP (DzU z 2004 r. nr 241, poz. 2416 ze zm.[/link], dalej ustawa). Zostanie ona zawieszona od 1 stycznia 2010 r.
Z przepisów wynika, że zwolnienie z czynnej służby wojskowej następuje po upływie czasu służby ustalonego w ustawie lub powołaniu, a przed upływem tego czasu – w przypadkach określonych w ustawie lub przepisach wydanych na jej podstawie (art. 71 ust. 1 ustawy).
Jednym z nich jest uznanie za czasowo lub trwale niezdolnego do czynnej służby wojskowej (art. 80 ust. 2 pkt 1 ustawy).
Po zwolnieniu z armii osoba, która przed powołaniem do niej była zatrudniona na umowę o pracę i zamierza wrócić do tego samego pracodawcy, powinna w ciągu 30 dni od dnia zwolnienia z wojska zgłosić się do tego pracodawcy, aby podjąć pracę.
W takiej sytuacji szef jest obowiązany zatrudnić ją na poprzednio zajmowanym stanowisku lub na równorzędnym pod względem rodzaju pracy oraz wynagrodzenia (art. 122 ust. 1 ustawy).
Czas odbywania służby wojskowej wlicza się wówczas do okresu zatrudnienia u tego pracodawcy w zakresie wszystkich uprawnień wynikających ze stosunku pracy.
Chodzi przede wszystkim o urlopowe (art. 120 ust. 1 ustawy). Jeśli natomiast nie zgłosi się do firmy w tym terminie, wygasa jej stosunek pracy, chyba że były przyczyny usprawiedliwiające nieobecność w pracy, np. choroba udokumentowana zwolnieniem lekarskim.
Te uprawnienia przysługują każdemu pracownikowi zwolnionemu z czynnej służby wojskowej. Ma więc do nich prawo zarówno zwolniony po jej odbyciu , jak i przed jej terminowym zakończeniem z powodu niezdolności do czynnej służby wojskowej.
