- Jako firma staraliśmy się o udział w przetargu, w którym jednym z wymaganych dokumentów było zaświadczenie o niezaleganiu w podatkach. W efekcie, wskutek presji czasu złożyliśmy odpowiednie oświadczenie w tym zakresie. Okazało się zresztą, że nasz wniosek o wydanie stosownego zaświadczenia w tej kwestii gdzieś się „zawieruszył". Wraz z wnioskiem zapłaciliśmy opłatę skarbową (całe 21 zł). Kwota nie jest zawrotna, ale dlaczego mamy podarować za nic takie pieniądze? Zaświadczenie już i tak nie potrzebujemy. W jaki sposób możemy odzyskać pieniądze zapłacone tytułem opłaty skarbowej od czegoś, co nie zostało zrobione? – pyta czytelniczka.
Uiszczenie opłaty skarbowej za wydanie zaświadczenia powinno powodować uzyskanie konkretnego świadczenia w postaci żądanego dokumentu. Jednak może się zdarzyć, że mimo uiszczenia wspomnianej opłaty organ podatkowy nie wyda zaświadczenia (z różnych względów). Z charakteru prawnego opłaty skarbowej od wydania zaświadczenia wynika, że jest to danina publicznoprawna, która jest związana z wzajemnym, obliczalnym i konkretnym świadczeniem ze strony organów podatkowych (wyrok WSA w Poznaniu z 16 grudnia 2010 r., III SA/Po 168/10).
Stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej opłacie tej w sprawach indywidualnych z zakresu administracji publicznej podlega m.in. dokonanie czynności urzędowej na podstawie zgłoszenia lub na wniosek czy wydanie zaświadczenia na wniosek. Zaświadczenie wydane na wniosek podatnika (wnioskodawcy) podlega więc opłacie skarbowej, którą jest on zobowiązany uiścić.
Odzyskanie tylko w określonych przypadkach
Ustawodawca przewidział jednak ewentualność zwrotu opłaty skarbowej i wskazał sytuacje, kiedy taka możliwość może mieć miejsce. Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o opłacie skarbowej opłata ta podlega zwrotowi:
1) od dokonania czynności urzędowej – jeżeli mimo zapłacenia opłaty nie dokonano czynności urzędowej;
2) od wydania zaświadczenia lub zezwolenia (pozwolenia, koncesji) – jeżeli mimo zapłacenia opłaty nie wydano zaświadczenia lub zezwolenia (pozwolenia, koncesji).
Przewidziana w art. 9 ustawy instytucja zwrotu opłaty znajduje zastosowanie w sytuacjach, w których opłata w chwili gdy skonkretyzowała się konieczność jej uiszczenia, była świadczeniem należnym, lecz na skutek okoliczności, które nastąpiły później zachodzi konieczność jej zwrotu (wyrok WSA w Poznaniu z 22 września 2010 r., III SA/Po 989/09).
Wskazanie przez ustawodawcę, że opłata skarbowa podlega zwrotowi nie oznacza bynajmniej, że zwrot taki następuje automatycznie. W takiej sytuacji podatnik – chcąc odzyskać uiszczoną wcześniej opłatę skarbową – powinien złożyć stosowny wniosek.
Opłata skarbowa nie podlega zwrotowi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku, w którym ją zapłacono. Należy więc w tym przypadku mieć na uwadze termin przedawnienia, jaki wynika z przepisów prawa podatkowego.
Elementy pisma
Wniosek podatnika o zwrot opłaty skarbowej powinien spełniać wymogi formalne, które zostały określone w art. 168 ordynacji podatkowej. Niezbędnymi elementami wniosku jest zatem treść żądania, opisanie sytuacji oraz wskazanie przyczyny uzasadniającej wniosek, wskazanie osoby/pełnej nazwy firmy, od której pochodzi wniosek, oraz jej adresu (miejsca zamieszkania lub pobytu, siedziby albo miejsca prowadzenia działalności), numery NIP i REGON, a także wskazanie organu podatkowego. Wniosek powinien być oczywiście podpisany przez osobę uprawnioną. We wniosku należy również wskazać informację w zakresie formy zwrotu opłaty skarbowej, to znaczy czy organ podatkowy powinien ją zwrócić na rachunek bankowy wnioskodawcy, czy będzie dokonany z kasy urzędu. ?
Podstawa prawna:
art. 1 ust. 1 pkt 1 i art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy z 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 1044 ze zm.)
art. 168 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 800 ze zm.)