- Bezpośrednio po rozwiązaniu stosunku pracy pracownik był do niej niezdolny i pobierał przez 3 miesiące zasiłek chorobowy. Wygrał proces o przywrócenie do pracy. Czy może teraz zażądać wynagrodzenia za okres pozostawania bez pracy, który rozpoczął się po upływie okresu pobierania zasiłku? – pyta czytelnik.
Tak. Czas pozostawania bez pracy, za który pracownikowi przywróconemu na etat przysługuje wynagrodzenie na podstawie art. 57 § 1 kodeksu pracy, nie musi obejmować miesięcy następujących bezpośrednio po rozwiązaniu stosunku pracy. W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmowane jest stanowisko, że okres pobierania zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego podlega odliczeniu od okresu pozostawania bez pracy, o którym stanowi art. 57 § 1 k.p. (dotyczący roszczeń służących pracownikowi z tytułu bezprawnego rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia), jak i art. 47 k.p. (dotyczący roszczeń służących pracownikowi z tytułu bezprawnego wypowiedzenia przez pracodawcę umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony).
Jak trafnie wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z 9 maja 2017 r. (II PK 68/16), wyłączeniu z okresu, za który przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, podlegają okresy niezdolności pracownika do świadczenia pracy, takie jak okres:
- pobierania świadczeń z ubezpieczenia społecznego, w tym zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego oraz
- renty z tytułu niezdolności do pracy wraz z dodatkiem pielęgnacyjnym z tytułu niezdolności do samodzielnej egzystencji.
Wypłacenie za te okresy wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy powodowałoby, że za ten sam okres pracownik otrzymałby świadczenia z różnych, wykluczających się wzajemnie źródeł spełniających podobne funkcje.
Z przesunięciem o chorobę
Z kolei w uchwale z 2 lipca 2008 r. (II PZP 12/08, OSNP 2009/3-4/32), dystansując się od wcześniejszej linii orzecznictwa, Sąd Najwyższy uznał, że art. 57 § 1 k.p. wskazuje konkretny okres, za który wynagrodzenie ma być wypłacone – tj. okres pozostawania bez pracy, ograniczając go jednocześnie do najwyżej trzech miesięcy pozostawania bez pracy. Jednocześnie trzymiesięczny okres pozostawania bez pracy, o którym stanowi ten przepis, nie musi mieścić się w ciągu pierwszych trzech miesięcy od dnia rozwiązania stosunku pracy. Może zatem obejmować również okres pozostawania bez pracy przypadający po pierwszych trzech miesiącach od dnia rozwiązania stosunku pracy, jeżeli cały okres trzech miesięcy przypadających od dnia rozwiązania stosunku pracy (lub część tego okresu) nie jest okresem pozostawania pracownika bez pracy w rozumieniu tego pojęcia. Zdarza się tak zwykle właśnie wtedy, gdy pracownik pozostaje niezdolny do pracy i pobiera świadczenia z ubezpieczenia społecznego.
Wychowawczy nie przeszkadza
W cytowanym na wstępie wyroku z 9 maja 2017 r. SN zwrócił dodatkowo uwagę na fakt, że udzielenie pracownikowi urlopu wychowawczego w czasie zatrudnienia u innego pracodawcy nie pozbawia go wynagrodzenia za okres pozostawania bez pracy. SN trafnie zauważył, że rodzic przebywający na urlopie wychowawczym ma prawo podjąć pracę zarobkową u dotychczasowego lub innego pracodawcy, jeżeli nie wyłącza to możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.
Autor jest sędzią Sądu Okręgowego w Toruniu
Emerytura bez wpływu na rozliczenia
Zasady, że pracownik nie może pobierać jednocześnie wynagrodzenia za pracę i świadczeń z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego) nie należy przenosić na sytuację, w której pracownik nabywa prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Tak uznał Sąd Najwyższy w wyroku z 6 kwietnia 2011 r. (II PK 239/10). Stąd też, pobieranie emerytury nie pozbawia pracownika prawa do wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy.