Od początku 2015 r. rolnicy mogą dorobić na zlecenie albo jako członkowie rady nadzorczej bez ryzyka, że wypadną z ubezpieczenia w KRUS. Taką możliwość wprowadziła ustawa o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (DzU z 2014 r., poz. 1831). Do końca 2016 r. byli w tym jednak mocno ograniczeni – ich zarobek w rozliczeniu miesięcznym nie mógł przekroczyć połowy minimalnego wynagrodzenia.
Od 1 stycznia 2017 r. możliwość podjęcia dodatkowej pracy stała się bardziej realna. Ustawą z 21 października 2016 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników (DzU z 16 grudnia, poz. 2043) limit zarobków – określony w art. 5b – został bowiem podwyższony do równowartości minimalnego wynagrodzenia. W tym roku to 2000 zł.
Podstawowe warunki
Rolnik/domownik podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników, mimo że zostanie objęty ubezpieczeniem społecznym w ZUS z tytułu wykonywania umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy dotyczące zlecenia albo pełnienia funkcji w radzie nadzorczej, jeżeli:
- podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników w pełnym zakresie z mocy ustawy bezpośrednio przed dniem rozpoczęcia wykonywania jednej z tych umów lub pełnienia funkcji w radzie nadzorczej,
- nie przekroczył w rozliczeniu miesięcznym kwoty przychodu osiąganego z tych tytułów, odpowiadającej stawce minimalnego wynagrodzenia za pracę, obowiązującego w danym okresie.
Taka osoba może w każdym czasie odstąpić od ubezpieczenia społecznego rolników, składając w KRUS oświadczenie w tej sprawie. Ubezpieczenie to ustaje jednak nie wcześniej niż od dnia, w którym oświadczenie o odstąpieniu od ubezpieczenia zostało złożone w Kasie.
Stawka minimalna
Umowy cywilnoprawne mają to do siebie, że to strony decydują o częstotliwości rozliczeń. Jednak od stycznia 2017 r. są w tym zakresie ograniczone. Zleceniobiorca musi otrzymywać co miesiąc wynagrodzenie nie niższe niż ustalone przy uwzględnieniu minimalnej stawki godzinowej, która w tym roku wynosi 13 zł.
Pozostaje kwestia wypłaty pozostałego zarobku. Jeżeli zleceniodawca będzie się trzymał miesięcznej częstotliwości wypłat, nie będzie problemu z ustaleniem, czy wykonawca umowy, będący rolnikiem/domownikiem, może kontynuować ubezpieczenie w KRUS. Inaczej będzie w sytuacji, gdy nadwyżka ponad minimalną stawkę będzie rozliczana i wypłacana np. co dwa miesiące albo po zakończeniu umowy. Gdyby KRUS przyporządkował tę wypłatę do miesiąca, w którym zleceniobiorca ją otrzymał, z wielkim prawdopodobieństwem powodowałoby to wyłączenie go z ubezpieczenia rolników.
Po przeliczeniu
Na szczęście – jak wynika z odpowiedzi Kasy – taki przychód będzie dzielony przez liczbę miesięcy, za które zostanie wypłacony, a następnie przyporządkowywany do nich w przeciętnej wysokości >patrz stanowisko KRUS.
Oczywiście aby tak się stało, KRUS musi w ogóle dowiedzieć się, że dana wypłata to wyrównanie wynagrodzenia za kilka miesięcy. Wydaje się, że wskazane jest uzyskanie przez rolnika/domownika zaświadczenia od zleceniodawcy o wysokości uzyskanego przychodu wraz z informacją, za jakie miesiące przysługiwało.
masz pytanie, wyślij e-mail do autorki: j.kalinowska@rp.pl