- Czy ewidencję pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wystarczy prowadzić w formie elektronicznej w programie kadrowo-płacowym, z którego w każdej chwili można wydrukować wykazy zawierające wymagane dane, czy powinna to być forma papierowego rejestru? – pyta czytelniczka.
Przepisy nie przesądzają, w jakiej formie ma być prowadzona taka ewidencja. Dopuszczalny jest więc także wykaz wydrukowany z elektronicznego programu kadrowo-płacowego. Ważniejsze jednak, aby szef poinformował etatowca, że figuruje na takiej liście, choć przepisy tu też nie nakazują, w jaki sposób spełnić ten wymóg.
Dwie listy
Obowiązek ewidencjonowania wykonujących prace w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze wynika z art. 41 ust. 4 ustawy z 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (DzU nr 237, poz. 1656). Zgodnie z nim płatnik składek musi prowadzić:
- wykaz stanowisk pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze,
- ewidencję pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, za których przewidziano obowiązek opłacania składek na Fundusz Emerytur Pomostowych.
Ta ostatnia lista ma zawierać dane dotyczące pracownika:
- jego nazwisko i imię,
- datę urodzenia,
- numer PESEL,
- serię i numer dowodu osobistego lub paszportu,
- kod pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze,
- okres wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.
Za wykonujących prace w szczególnych warunkach uważa się tych, którzy po dniu wejścia w życie ustawy o emeryturach pomostowych wykonywali takie prace w pełnym wymiarze czasu pracy. Chodzi o te związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem z dużym prawdopodobieństwem mogą spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym im pracę na dotychczasowym stanowisku.
Dzięki wykazaniu takiego charakteru pracy zatrudniony ma szansę wcześniej przejść na emeryturę.
Muszą być dowody
Poza prowadzeniem dwóch wykazów stosownie do art. 41 ust. 5 ustawy o emeryturach pomostowych pracodawca musi powiadomić podwładnych o tym, że wpisał ich na taką listę. Ustawa nie rozstrzyga, czy należy tego dokonać na piśmie. Od formy ważniejsza jest treść. Jednak ze względów dowodowych lepiej, żeby szef mógł wykazać, iż spełnił ten obowiązek, a to najłatwiej wykazać pismem. Gdyby bowiem nie umieścił pracownika w ewidencji wykonujących prace w szczególnych warunkach lub charakterze, za których przewidziano opłacanie składek na FEP, lub nie potrafił tego wykazać, pracownikowi zgodnie z art. 41 ust. 6 ustawy o emeryturach pomostowych przysługuje skarga do Państwowej Inspekcji Pracy.
- współpr. Zygmunt Łobejko
