Rz: Czy pracodawcy mają problemy z rozliczaniem czasu pracy, gdy święto przypada w sobotę? Jakie są wyniki kontroli PIP w tym zakresie?
Jolanta Zedlewska: Naruszenie przez pracodawców przepisów o uwzględnieniu święta, które przypada ?w sobotę, w nominalnym czasie pracy, skutkuje powstaniem nadgodzin z tytułu przekroczenia średniotygodniowej normy czasu pracy. Powoduje to konieczność ich zrekompensowania czasem wolnym albo dodatkowym wynagrodzeniem. Jeżeli pracodawcy płacą za nadgodziny, to nie do-?chodzi do naruszenia prawa. Brak rekompensaty, nawet jeśli prawo do niej powstało ?na skutek niepomniejszenia nominalnego czasu pracy ?o święto, to już wykroczenie. ?Jak wynika ze sprawozdania Głównego Inspektora Pracy, nieprawidłowości stwierdzane przez inspektorów pracy wciąż utrzymują się na wysokim poziomie.
Po wprowadzeniu rocznego czy półrocznego okresu rozliczeniowego listopadowe wolne można rozliczyć nawet w przyszłym roku. Czy pracodawca musi od razu podać tak odległą datę odbioru wolnego za świąteczną sobotę wypadającą 1 listopada?
Przy długich okresach rozliczeniowych każde święto występujące w takim okresie i przypadające ?w innym dniu niż niedziela ?(a więc nie tylko w sobotę) obniża wymiar czasu pracy ?o osiem godzin. Pomniejszenie to może więc nastąpić nawet w ostatnim miesiącu przyjętego okresu rozliczeniowego. Pracodawca nie musi wskazywać innego dnia wolnego – choć najczęściej tak właśnie się dzieje. Jego obowiązkiem jest natomiast odliczenie ośmiu godzin od liczby godzin do przepracowania.
Czy osobie, która nie zdąży odebrać dnia wolnego, bo np. zmieni pracodawcę, należy się wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych z tytułu przekroczenia normy czasu pracy?
Pracownik, który rozwiąże umowę o pracę przed końcem okresu rozliczeniowego, skraca tym samym czas, w którym powinny zostać rozliczone przepracowane przez niego godziny. Jeżeli pracodawca nie odliczył jeszcze święta, to takie rozliczenie na koniec zatrudnienia wykaże nadgodziny i będzie zobowiązany wypłacić dodatkowe wynagrodzenie.
A co z osobami, które ?w oddawanym dniu wolnym ?są chore? Odbiorą dzień ?w innym terminie?
Nie. Jeżeli pracownik choruje w dniu, który pracodawca wyznaczył jako wolny w celu obniżenia wymiaru czasu pracy z tytułu święta, nie ma prawa do innego dnia wolnego.
A jeśli szef wyznaczy dwa terminy odbioru wolnego, ?to czy wówczas chorujący ?w pierwszym terminie będzie mógł odebrać dzień wolny ?w kolejnym?
Jeżeli pracodawca obniża wymiar czasu pracy, zgodnie z art. 130 § 2 k.p., wskazując inny dzień wolny (a może to dotyczyć pracujących ?w podstawowym systemie czasu pracy), to powinien to uczynić w harmonogramach pracy bądź w inny sposób wtedy w regulaminie pracy, wyraźnie wskazując datę takiego dnia dla konkretnego pracownika. Harmonogramem pracy powinien być objęty również pracownik, który jest na zwolnieniu lekarskim.
—rozmawiała Anna Abramowska
