Lawina zatrudniania młodocianych na umowy o przygotowanie zawodowe ruszyła już podczas rekrutacji do szkół, tj. na przełomie czerwca i lipca. Jeszcze w tym roku takie angaże zawieramy odpowiednio na dwa albo trzy lata. Za rok już tak nie będzie. Choć zmiany dopiero za 12 miesięcy, to sygnalizujemy je już dziś - patrz ramka.
Wcześniej jednak przypominamy zasady związane z zatrudnianiem młodocianych, w tym przysługujące z tego tytułu refundacje ich wynagrodzeń i odprowadzanych za nich składek ZUS, a także reguły związane z dofinansowaniem kształcenia tych młodych pracowników.
Na wstępie słowo o tym, że umowy o przygotowanie zawodowe zawieramy z młodocianymi (osoby‚ które ukończyły 16 lat‚ ale nie przekroczyły jeszcze 18), którzy nie mają kwalifikacji zawodowych.
W ramach takiego kontraktu odbywają oni naukę zawodu lub przyuczają się do wykonywania określonej pracy. Dzięki nauce zdobywają tytuł wykwalifikowanego robotnika lub czeladnika, a za pośrednictwem przyuczenia nabywają umiejętności do pracy w charakterze robotnika.
Umowa o przygotowanie zawodowe to rodzaj umowy o pracę, jednak jej elementy nieco się różnią od tradycyjnego kontraktu. Wskazujemy w niej bowiem:
- rodzaj przygotowania zawodowego, czyli naukę zawodu albo przyuczenie do wykonywania określonej pracy;
- czas jego trwania i miejsce – nauka zawodu trwa od 24 do 36 miesięcy, a przyuczenie od trzech do sześciu miesięcy. Jeśli chodzi natomiast o miejsce pracy młodocianego, to obowiązuje w tym zakresie ogólna zasada dotycząca pozostałych pracowników.
Zdaniem Głównego Inspektoratu Pracy miejsce pracy zależy od charakteru wykonywanych zadań. Potwierdza to interpretacja GIP (GPP-364-4560-51-1/10/PE/RP);
- sposób dokształcania teoretycznego – chodzi tu o podjęcie nauki w szkole podstawowej, gimnazjum albo w szkole ponadgimnazjalnej bądź w formach pozaszkolnych;
- wysokość wynagrodzenia – zależy od stażu nauki, a oblicza się je na podstawie miesięcznego, przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim kwartale.
Wskazany przez ustawodawcę katalog elementów umowy o przygotowanie zawodowe jest otwarty, dlatego wolno w nim zawrzeć także inne postanowienia, jeśli są zgodne z kodeksem pracy. Przykładowo pracodawca może się zobowiązać, że
- sfinansuje przejazdy na dokształcanie teoretyczne albo
- po zakończeniu przygotowania zawodowego przyjmie młodocianego na dotychczasowe lub inne stanowisko.
Uwaga!
Samą umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego zawieramy co do zasady na czas nieokreślony. Wskazujemy w niej tylko termin, z upływem którego przygotowanie zawodowe się kończy.
Wyjątek dotyczy sytuacji, gdy pracodawca zatrudnia w celu nauki zawodu większą liczbę młodocianych, niż wynika to z jego potrzeb. Wtedy umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego może mieć charakter terminowy.
Komentuje Jacek Falkowski, zastępca dyrektora w Departamencie Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Ministerstwie Edukacji Narodowej
Od 1 września 2012 nauka w zasadniczych szkołach zawodowych dla wszystkich zawodów będzie trwała trzy lata. W związku z tym pracodawcy zawierający umowy o przygotowanie zawodowe w zawodach objętych klasyfikacją szkolnictwa zawodowego nie będą już mogli kształcić w okresie dwuletnim.
Za rok wskazywany okres nauki będzie musiał obejmować 36 miesięcy. To zmiany wynikające z nowelizacji ustawy o systemie oświaty, która czeka na podpis prezydenta. Zmianą pod kątem młodocianych jest także to, że otrzymanie dofinansowania nie będzie uzależnione – tak jak dotychczas – od złożenia kopii dyplomu lub świadectwa czeladniczego, czyli kopii dokumentów potwierdzających zdanie przez młodocianego egzaminów.
Wystarczy zaświadczenie o zdaniu egzaminu wydane przez okręgową komisję egzaminacyjną lub izbę rzemieślniczą. To duże ułatwienie, bo w praktyce zdobycie kopii dyplomu od młodocianego było bardzo trudne.
Młodzi ludzie często wyjeżdżali, kontakt z nimi się urywał i mimo nabytego prawa do dofinansowania pracodawca nie mógł go otrzymać, ponieważ nie mógł przedstawić wszystkich wymaganych dokumentów.
Bez kwalifikacji ani rusz
Przygotowanie zawodowe młodocianych może prowadzić:
- pracodawca,
- osoba prowadząca zakład pracy w imieniu pracodawcy,
- osoba zatrudniona u pracodawcy, pod warunkiem posiadania kwalifikacji wymaganych od instruktorów praktycznej nauki zawodu, określonych w przepisach dotyczących praktycznej nauki zawodu.
W ostatnim przypadku chodzi o § 10 rozporządzenia ministra edukacji narodowej i sportu z 15 grudnia 2010 w sprawie praktycznej nauki zawodu (DzU nr 244, poz. 1626).
Zastrzega on, że zajęcia praktyczne mogą prowadzić m.in.
- pracownicy, dla których praca dydaktyczna lub wychowawcza z uczniami lub młodocianymi jest podstawowym zajęciem, wykonujący ją w tygodniowym wymiarze godzin przewidzianym dla nauczycieli,
- pracodawcy lub wyznaczeni przez nich pracownicy albo osoby prowadzące indywidualne gospodarstwa rolne, dla których praca dydaktyczna i wychowawcza nie stanowi podstawowego zajęcia lub jest wykonywana w tygodniowym wymiarze godzin niższym niż przewidziany dla nauczycieli; powinni mieć co najmniej tytuł mistrza w zawodzie, a jeżeli go nie mają, muszą ukończyć przygotowanie pedagogiczne lub kurs pedagogiczny, a poza tym mieć:
a) świadectwo ukończenia technikum, technikum uzupełniającego lub szkoły równorzędnej albo świadectwo ukończenia szkoły policealnej lub dyplom ukończenia szkoły pomaturalnej albo policealnej i tytuł zawodowy w zawodzie, którego będą nauczać lub w zawodzie pokrewnym do zawodu, którego będą nauczać, oraz co najmniej trzyletni staż pracy w zawodzie, którego będą nauczać, lub
b) świadectwo ukończenia liceum zawodowego i tytuł robotnika wykwalifikowanego lub równorzędny w zawodzie, którego będą nauczać, oraz co najmniej czteroletni staż pracy w tym zawodzie nabyty po uzyskaniu tytułu zawodowego, lub
c) świadectwo ukończenia liceum ogólnokształcącego, liceum technicznego, liceum profilowanego, uzupełniającego liceum ogólnokształcącego, technikum i technikum uzupełniającego, kształcących w innym zawodzie niż ten, którego będą nauczać, lub średniego studium zawodowego i tytuł robotnika wykwalifikowanego lub równorzędny w zawodzie, którego będą nauczać, oraz co najmniej sześcioletni staż pracy w tym zawodzie nabyty po uzyskaniu tytułu zawodowego, lub
d) dyplom ukończenia studiów wyższych na kierunku (specjalności) odpowiednim dla zawodu, którego będą nauczać, oraz co najmniej trzyletni staż pracy w tym zawodzie nabyty po uzyskaniu dyplomu lub dyplom ukończenia studiów wyższych na innym kierunku (specjalności) oraz co najmniej sześcioletni staż pracy w zawodzie, którego będą nauczać.
Kwalifikacje instruktorów praktycznej nauki zawodu nie są potrzebne pracodawcom, za których przygotowanie zawodowe prowadzą uprawnieni do tego pracownicy.
Zobacz serwis
» Dobra Firma » Kadry » Młodociany w firmie
