Firma, niezależnie od tego czy dysponuje własnym zapleczem badawczym i wykwalifikowaną kadrą czy prowadzenie badań musi zlecić na zewnątrz, ma szansę uzyskać  dotację.

Prowadzenie badań przemysłowych, rozwijanie i ciągłe doskonalenie produktów to elementy niezbędne dla zwiększania konkurencyjności przedsiębiorstwa. Coraz więcej polskich firm zdaje sobie z tego sprawę.

Nie zawsze jednak mają wystarczające zasoby, aby takie przedsięwzięcia przeprowadzić. Tym bardziej że z założenia prowadzenie takich projektów zawsze obarczone jest dużym ryzykiem. Przecież nigdy do końca nie wiadomo, czy pomysł na nowy produkt (usługę) przyjmie się na rynku i czy znajdą się zainteresowani nim nabywcy.

Czy rzeczywiście będzie spełniał oczekiwania projektantów a zakładane rezultaty uda się osiągnąć.

Dlatego tak ważne jest wsparcie państwa w tym zakresie, przewidujące częściowe finansowe odciążenie firm. Właśnie dotacje dla projektów celowych obejmujących badania przemysłowe lub prowadzenie prac rozwojowych przewiduje działanie 1.4 programu „Innowacyjna gospodarka”. Cieszy się ono olbrzymim zainteresowaniem przedsiębiorców, o czym świadczy liczba i wartość wniosków składanych w ramach poprzednich konkursów.

Dobra wiadomość dla wszystkich firm jest taka, że mimo zainteresowania nie wszystkie środki zostały wyczerpane. Dlatego z końcem sierpnia rusza nabór wniosków. Przedsiębiorcy będą mieli czas na złożenie dokumentów do końca września.

Szczegółowe informacje o konkursie, w tym jego regulamin, wytyczne, kryteria decydujące o wyborze projektów, znajdują się na stronie internetowej Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (www.parp.gov.pl).

Dla nowoczesności

Celem działania 1.4 jest wsparcie wybranych projektów. Chodzi o przedsięwzięcia, których podstawą są prace badawczo-rozwojowe służące zaspokojeniu konkretnych potrzeb przedsiębiorcy ubiegającego się o dotację.

Firma, która otrzyma wsparcie, może sama zadecydować o wykonawcy prac B+R. W szczególności może je przeprowadzić samodzielnie, jeżeli dysponuje odpowiednią infrastrukturą (zaplecze badawcze) i innymi niezbędnymi zasobami, w tym wykwalifikowaną kadrą.

Może także zlecić je jednostce naukowej, innemu przedsiębiorcy (np. specjalizującemu się w prowadzeniu takich prac), sieci naukowej, konsorcjum naukowo-przemysłowemu lub spółce powołanej z udziałem wymienionych jednostek, niedziałającej dla zysku.

W ramach takiego projektu prace badawcze mogą być także realizowane wspólnie z innym przedsiębiorcą lub organizacją badawczą. Jak zatem widać, możliwości jest wiele i brak własnego zaplecza i doświadczenia nie wyklucza automatycznie z listy potencjalnych wnioskodawców.

Reasumując, działanie jest realizowane poprzez dofinansowanie projektów obejmujących przedsięwzięcia techniczne, technologiczne lub organizacyjne (badania przemysłowe i prace rozwojowe) prowadzone przez przedsiębiorców samodzielnie, we współpracy z innymi lub na ich zlecenie przez jednostki naukowe lub inne podmioty.

Przedsiębiorca może liczyć na dofinansowanie do momentu stworzenia prototypu (tj. włącznie z jego stworzeniem).

Garść definicji

Z powyższego opisu tego działania wynika, że dotacje mają służyć prowadzeniu badań przemysłowych i prac rozwojowych. Rozporządzenie ministra rozwoju regionalnego w sprawie udzielania przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości pomocy finansowej w ramach programu „Innowacyjna gospodarka” (DzU z 2008 r. nr 68, poz. 414 ze zm.), które reguluje zasady przyznawania wsparcia, nie zawiera definicji tych pojęć. Odsyła w tym zakresie do rozporządzenia unijnego (tzw. rozporządzenie o wyłączeniach blokowych, 800/2008/WE).

Zgodnie z tym ostatnim (art. 30 pkt 3 i 4) badania przemysłowe oznaczają badania planowane lub badania krytyczne mające na celu zdobycie nowej wiedzy i umiejętności do opracowania nowych produktów, procesów lub usług bądź też wprowadzenia znaczących ulepszeń do istniejących produktów, procesów lub usług.

Uwzględnia się tu tworzenie elementów składowych systemów złożonych, co jest niezbędne do badań przemysłowych, szczególnie do walidacji technologii generycznych, z wyjątkiem prototypów.

Z kolei prace rozwojowe oznaczają zdobywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności z dziedziny nauki, technologii i biznesu oraz innej stosownej wiedzy i umiejętności na potrzeby planowania lub projektowania nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług.

Mogą także obejmować na przykład inne czynności mające na celu definiowanie pojęciowe, planowanie i dokumentowanie nowych produktów, procesów lub usług. Czynności te mogą obejmować tworzenie projektów, rysunków, planów oraz innej dokumentacji, pod warunkiem że nie jest ona przeznaczona do celów komercyjnych.

Rozróżnienie tych dwóch pojęć jest istotne, bo wysokość przysługującej firmie dotacji jest uzależniona właśnie od tego, czy prowadzi badania przemysłowe, czy prace rozwojowe. Drugim czynnikiem, który o tym decyduje, jest wielkość przedsiębiorstwa (patrz tabela). Maksymalna dotacja na jeden projekt, o jaką może się starać firma, to 7,5 mln euro.

Uwaga na haczyk

Działanie 1.4 zgodnie ze swoją nazwą wspiera projekty celowe. Należy zatem pamiętać, że taki projekt składa się z dwóch zasadniczych faz: badawczej, obejmującej badania przemysłowe lub prace rozwojowe, oraz wdrożeniowej. Z czym się to wiąże?

Otóż nawet gdy przedsiębiorca uzyska dofinansowanie jedynie na prowadzenie części pierwszej, i tak jest zobowiązany do wdrożenia jej wyników. Musi w tym zakresie wykorzystać środki własne lub skorzystać z innego zewnętrznego finansowania. Brak wdrożenia może oznaczać obowiązek zwrotu otrzymanej dotacji.

Wyjątkiem  jest sytuacja, gdy w trakcie prowadzenia prac lub po ich zakończeniu okaże się, że warunki rynkowe tak się zmieniły, że wdrożenie nie ma sensu z ekonomicznego punktu widzenia. Przedsiębiorca nie może jednak podjąć decyzji w tej sprawie samodzielnie. Musi ją skonsultować z instytucją wdrażającą, czyli w tym wypadku z Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości.

Warto jeszcze dodać, że za wdrożenie wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych uznaje się wprowadzenie ich do własnej działalności gospodarczej przedsiębiorcy lub ich sprzedaż w celu wprowadzenia do działalności innej firmy. Natomiast za wdrożenie nie uznaje się zbycia wyników tych badań lub prac w celu ich dalszej sprzedaży.

Wydatki kwalifikowane

Zgodnie z § 14 ust. 1 rozporządzenia ministra rozwoju regionalnego w sprawie udzielania przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości pomocy finansowej w ramach programu „Innowacyjna gospodarka” wydatkami kwalifikującymi się do objęcia wsparciem na realizację projektów celowych są te poniesione po dniu złożenia wniosku o udzielenie wsparcia do dnia określonego w umowie o dofinansowanie.

Do wydatków tych zalicza się m.in. poniesione na:

• wynagrodzenia wraz z pozapłacowymi kosztami pracy, w tym składkami na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, osób zaangażowanych bezpośrednio w realizację projektu badawczego objętego wsparciem oraz osób zarządzających tym projektem w zakresie, w jakim są one zatrudnione w ramach projektu badawczego;

• zakup lub używanie sprzętu i aparatury w zakresie i przez okres ich używania na potrzeby projektu badawczego, przy czym jeżeli nie są one wykorzystywane na potrzeby projektu badawczego przez ich całkowity okres użytkowania, do wydatków tych zalicza się wyłącznie koszty amortyzacji odpowiadające okresowi realizacji projektu badawczego, obliczone na podstawie przepisów o rachunkowości;

• amortyzację budynków w zakresie i przez okres, w jakim są wykorzystywane na potrzeby projektu badawczego objętego wsparciem;

• nabycie wartości niematerialnych i prawnych w formie patentów, licencji, know-how, nieopatentowanej wiedzy technicznej, jeżeli wartości te spełniają łącznie następujące warunki:

– będą wykorzystywane wyłącznie na cele projektu objętego wsparciem i u przedsiębiorcy je otrzymującego,

– będą podlegać amortyzacji zgodnie z odrębnymi przepisami,

– będą nabyte od osób trzecich na warunkach rynkowych;

• zakup badań, usług doradczych i usług równorzędnych wykorzystywanych wyłącznie na potrzeby związane z realizacją projektu badawczego;

• pokrycie kosztów operacyjnych, w tym kosztów materiałów, środków eksploatacyjnych i podobnych produktów, ponoszonych bezpośrednio w wyniku realizowania działalności badawczej;

• pokrycie kosztów ogólnych, ponoszonych bezpośrednio w wyniku realizacji projektu badawczego, do wysokości 10 proc. całkowitych wydatków kwalifikujących się do objęcia wsparciem wymienionych powyżej;

• ustanowienie lub utrzymanie zabezpieczenia należytego wykonania zobowiązań wynikających z umowy o udzielenie wsparcia;

• pokrycie kosztów związanych z otwarciem i prowadzeniem przez przedsiębiorcę odrębnego rachunku bankowego lub subkonta na rachunku bankowym, przeznaczonych do obsługi projektu lub płatności zaliczkowych.

Wszystkie wydatki ponoszone przez przedsiębiorcę muszą zostać obowiązkowo przypisane do badań przemysłowych albo do prac rozwojowych.

Wyjątki dla regionów

Działanie 1.4 nie wyznacza minimalnej wartości projektu. Są jednak wyjątki ze względu na tzw. demarkację pomiędzy programem „Innowacyjna gospodarka” a regionalnymi programami operacyjnymi.

Dotyczy to województw: kujawsko-pomorskiego, lubelskiego, łódzkiego, mazowieckiego, podkarpackiego, podlaskiego i warmińsko-mazurskiego.

Przedsiębiorcy z tych regionów, którzy chcieliby wystąpić o dofinansowanie, muszą zgłaszać projekty o wartości co najmniej 400 tys. zł (wartość wydatków kwalifikowanych). Stanowi tak § 13 ust. 9 wspominanego już rozporządzenia ministra rozwoju regionalnego.

 

WIELKOŚĆ PRZYSŁUGUJĄCEJ DOTACJI (W PROC.)

Kategoria firmy

Badania Przemysłowe

Prace rozwojowe

Mikro i mała

70

45

Średnia

60

35

Duża

50

25