Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wystawiła weksel własny. Zgodnie z regułami podpisy na wekslu złożyły osoby tworzące zarząd spółki, w tym jeden z jej głównych udziałowców. Czy ta ostatnia osoba może teraz zostać poręczycielem tego weksla?
– pyta czytelnik.
Poręczenie wekslowe (awal) jest instytucją prawa wekslowego, określoną przepisami art. 30 – 32 (DzU z 1936r. nr 37, poz. 282 ze zm.).
W szczególności nie należy go utożsamiać z instytucją poręczenia określoną w prawie cywilnym. Jego funkcją jest przede wszystkim dodatkowe zabezpieczenie każdorazowego wierzyciela wekslowego, na wypadek gdyby nie nastąpiła zapłata ze strony dłużnika.
I tak w myśl art. 30 zapłatę weksla można zabezpieczyć poręczeniem wekslowym co do całości sumy lub co do jej części. Poręczenie może dać osoba trzecia lub ta podpisana na wekslu. Jak rozumieć ten zapis? Osobą trzecią jest każdy, kto nie bierze udziału w stosunku wekslowym, a więc niepodpisany na wekslu. Jednak poręczenia może udzielić także osoba podpisana na tym dokumencie w innym charakterze.
W tym ostatnim wypadku należałoby przyjąć, że taka możliwość występuje wówczas, gdy poręczenie zwiększa jej odpowiedzialność. Innymi słowy każdy dłużnik wekslowy z wyjątkiem akceptanta lub wystawcy weksla własnego może przyjąć na siebie dodatkową odpowiedzialność jako poręczyciel.
Przykładowo poręczycielem może być indosant. W omawianym przypadku nie powinno być wątpliwości, że podpis osoby fizycznej – udziałowca spółki z o.o. – nie jest jej zobowiązaniem osobistym. Podpisując dokument, działała jako organ spółki, ją reprezentując i w ważny oraz (przyjmijmy) skuteczny sposób zaciągając zobowiązanie w jej imieniu. Spółka kapitałowa jest przecież osobą prawną.
W związku z tym ma do tego pełne prawo. Innymi słowy udziałowiec nie zaciągnął zobowiązania jako osoba indywidualna, a tym samym nie on jest wystawcą weksla. W związku z tym istnieje pełna możliwość, aby dodał swoje własne zobowiązanie wekslowe. Najprościej zrobić to przez umieszczenie na przedniej stronie dokumentu podpisu tej osoby wraz z wyrazem „poręczam" lub innym równoznacznym. Poręczenie nie musi wskazywać, za kogo je dano.
Przepisy wyjaśniają bowiem, że w razie gdy brakuje takiej wskazówki, uważa się, że zostało ono udzielone za wystawcę. W tym zatem wypadku za spółkę z o.o. Warto dodać, że poręczyciel odpowiada tak samo jak ten, za kogo poręczył. Wyjątkiem jest możliwość obniżenia wartości zobowiązania, ale tylko wtedy, gdy w momencie dokonywania poręczenia zostanie to wyraźnie wskazane.
Na przykład na wekslu wystawionym na milion złotych poręczyciel wskaże, że poręcza do kwoty 100 tys. zł. Co istotne zobowiązanie poręczyciela jest ważne nawet wtedy, gdyby okazało się, że zobowiązanie, za które poręczył, było nieważne z jakiejkolwiek przyczyny. Wyjątkiem są wady formalne takiego zobowiązania.
Czytaj więcej o wekslach
