Zasady i sposób finansowania kosztów wypoczynku niepełnosprawnym pracownikom są określone w [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=C83DA55F43B112FA02131FDE78C2D1D3?id=251171]rozporządzeniu ministra pracy i polityki społecznej z 19 grudnia 2007 r. w sprawie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (DzU nr 245, poz. 1810, ze zm.[/link], dalej rozporządzenie o zfron).
Ale tu są tylko ramy. Szczegóły dotyczące konkretnych wydatków i ich dokumentowania powinny być ustalone w regulaminie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (dalej regulamin zfron).
[srodtytul]Na wycieczkę i imprezę plenerową[/srodtytul]
Zgodnie z § 2 ust. 2 pkt 10 rozporządzenia o zfron środki tego funduszu przeznacza się na działalność sportową, rekreacyjną i turystyczną. Jednak na próżno szukać w przepisach definicji tych działalności.
W przypadku działalności sportowej i turystycznej należy przyjąć, że każde działanie w zakresie organizacji sportu lub turystyki dla pracowników będzie działaniem objętym rozporządzeniem o zfron. Chodzi np. o finansowanie wszelkich zajęć sportowych czy opłacanie faktur za usługi i imprezy turystyczne lub wycieczki.
Natomiast działalność rekreacyjną trzeba interpretować zgodnie z definicją słownikową jako organizację spędzania wolnego czasu mającego na celu relaks i wypoczynek. Będzie to np. finansowanie pikników czy imprez plenerowych jako wydarzeń związanych z wypoczynkiem i relaksem.
[ramka][b]Przykład 1[/b]
Pracodawca organizuje i finansuje niepełnosprawnym pracownikom siedmiodniową wycieczkę nad morze.
Zakres refundacji obejmuje w tym wypadku zarówno koszty transportu w obie strony, jak i pobytu.[/ramka]
Szef może także pokryć niepełnosprawnym pracownikom koszty przejazdu w obie strony i pobytu na turnusach rehabilitacyjnych wraz z opiekunem (jeśli lekarz zaleci jego obecność), wczasach lub wypoczynku zorganizowanego w innych formach.
Pozwala na to § 2 ust. 2 pkt 11 lit. f rozporządzenia o zfron. Będzie to pomoc indywidualna, w związku z czym jest refundowana na wniosek pracownika.
[srodtytul]Definicja w regulaminie[/srodtytul]
Ponieważ nie zostało zdefiniowane pojęcie „wypoczynek zorganizowany w innych formach”, najlepiej je dookreślić w regulaminie zfron. Może się tu znaleźć np. zapis, że każdy wypoczynek, którego koszt niepełnosprawny pracownik udokumentował fakturą czy rachunkiem, będzie „wypoczynkiem zorganizowanym w innych formach”. Wówczas pracodawca będzie mógł pokryć jego koszty na wniosek pracownika.
[ramka][b]Przykład 2[/b]
W regulaminie zfron jest zapisane, że wypoczynkiem zorganizowanym w innych formach jest każda forma wypoczynku pracownika, której koszt został udokumentowany rachunkiem lub fakturą.
W efekcie zakład pracy może pokryć koszt pobytu pana Sławka u rodziny na wsi. Zrefunduje mu koszty transportu, biletów wstępu do różnych obiektów itp.[/ramka]
Czy refundacja może objąć wypoczywanie w domu? Wydaje się, że nie. W tej sytuacji raczej należałoby udzielić zatrudnionemu zapomogi niż dofinansowania wypoczynku.
Gdy pracodawca nie doprecyzuje w regulaminie zfron definicji „wypoczynku zorganizowanego w innych formach”, w celu interpretacji tego pojęcia należałoby się odwołać do reguł językowych. Zgodnie z definicją słownikową „zorganizowany” to ułożony w pewne formy, podporządkowany określonym normom, regułom. Zatem wypoczynek zorganizowany to wypoczynek, który ma organizatora niezależnego od uczestnika tego wypoczynku.
Gdyby bowiem przyjąć, że każdy wypoczynek, nawet zorganizowany samodzielnie przez pracownika, jest wypoczynkiem zorganizowanym, żadna jego forma nie kwalifikowałaby się jako wypoczynek niezorganizowany. Zatem określenie „zorganizowany” trzeba by uznać za zbędne. Tymczasem – zgodnie z obowiązującymi regułami wykładni prawa – nie można interpretować przepisu w taki sposób, aby jego fragmenty okazały się zbędne.
[ramka][b]Przykład 3[/b]
Pracodawca nie doprecyzował w regulaminie zfron definicji „wypoczynku zorganizowanego w innych formach”. W takim razie może sfinansować niepełnosprawnemu pracownikowi wycieczkę organizowaną przez biuro turystyczne np. do Grecji. Ale raczej nie powinien pokrywać kosztów wypoczynku u rodziny nad morzem.[/ramka]
[srodtytul]Dzieci na obozach[/srodtytul]
Innym rodzajem pomocy indywidualnej, realizowanej na wniosek pracownika, jest finansowanie pobytu dzieci na koloniach, obozach i turnusach rehabilitacyjnych (§ 2 ust. 2 pkt 11 lit. g rozporządzenia o zfron). Z refundacji skorzysta dziecko, które jest:
- pełnosprawne, gdy jedno z jego rodziców jest niepełnosprawne,
- niepełnosprawne, bez względu na to, czy jego rodzice są pełno-, czy niepełnosprawni.
[ramka][b]Przykład 4[/b]
Pani Anna jest osobą niepełnosprawną. Ma troje dzieci, z których dwoje jest w pełni sprawne, a trzecie nie.
Jeśli cała trójka będzie wyjeżdżała na obóz, szef pani Anny może to sfinansować.[/ramka]
[ramka][b]Zielona szkoła bez wsparcia[/b]
Czy istnieje możliwość pokrycia kosztów pobytu dziecka na tzw. zielonej szkole?
Wydaje się, że taka refundacja byłaby niemożliwa. „Zielona szkoła” nie stanowi bowiem formy kolonii, obozu czy turnusu rehabilitacyjnego. Jest to wyjazd o charakterze edukacyjnym, podczas którego realizowane są programy dydaktyczno-wychowawcze. [/ramka]
[i]Autorka jest doradcą prawnym Polskiej Organizacji Pracodawców Osób Niepełnosprawnych[/i]