Zwalnianie za wypowiedzeniem przebiega u pracodawców spoza sfery budżetowej według ogólnej zasady wymówienia prawdziwego, zasadnego i konkretnego. Przepisy nie precyzują zatem okoliczności, w jakich wolno dać wypowiedzenie. W sferze budżetowej wskazują natomiast szczegółowe sytuacje, kiedy jest dopuszczalne jego wręczenie, a o jego długości rozstrzyga ranga pracownika i podstawa jego zatrudnienia.
[srodtytul]Według lat pracy…[/srodtytul]
I tak wypowiedzenie umowy na czas nieokreślony wynosi:
- 2 tygodnie dla pracującego w ostatnim zakładzie krócej niż 6 miesięcy,
- miesiąc, gdy pracownik był zatrudniony u pracodawcy co najmniej 6 miesięcy,
- 3 miesiące, jeśli zatrudniony przepracował w firmie minimum 3 lata.
Wyjątkowo do zakładowego okresu pracy wpływającego na czas trwania wypowiedzenia wliczamy poprzednie zatrudnienie zakończone transferem pracodawcy w rozumieniu art. 23[sup]1[/sup] [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=1288079C8A806B4039D19A8B496CF333?id=76037]kodeksu pracy[/link]. Wynika to z art. 36 § 1[sup]1[/sup] k.p.
Do angażu próbnego są oczywiście przypisane krótsze wymówienia:
- 3 dni robocze, gdy próba nie przekracza 2 tygodni,
- tydzień, jeśli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie i krótszy niż 3 miesiące,
- 2 tygodnie, jeżeli próba równa się 3 miesiącom.
Jest jeszcze możliwe zakończenie w taki sposób umowy okresowej zawartej na ponad sześć miesięcy, pod warunkiem że sama dopuszcza wcześniejsze rozwiązanie za dwutygodniowym wymówieniem. W takiej sytuacji szefowi wolno dać to ostatnie zatrudnionemu, zanim jeszcze minie pierwsze sześć miesięcy pracy (art. 33 k.p.).
Wypowiedzenie angażu zawartego w zastępstwie osoby nieobecnej z przyczyn usprawiedliwionych zawsze wynosi dni dni robocze (art. 33[b]1[/b] k.p.).
Ważne jest przy tym, że wymówienie liczące tydzień lub miesiąc bądź ich wielokrotności kończy się odpowiednio w sobotę lub ostatniego dnia miesiąca.
Opisane zasady dotyczą pracowników zatrudnionych w prywatnych przedsiębiorstwach, nauczycieli na umowach okresowych, pracowników uczelni innych niż mianowani nauczyciele akademiccy, zwykłych pracowników urzędów państwowych i służby cywilnej (SC) oraz samorządowców niezatrudnionych na podstawie mianowania.
[srodtytul]…i rodzaju angażu[/srodtytul]
Inaczej jest z częścią osób zatrudnionych w sektorze finansów publicznych. Tu nie tylko pragmatyki służbowe nakazują standardowo trzymiesięczne wypowiedzenia, ale też wskazują, kiedy one upływają, np. z końcem roku szkolnego czy semestru. Dotyczy to nauczycieli zatrudnionych na podstawie mianowania i umów o pracę na czas nieokreślony, mianowanych urzędników państwowych i nauczycieli akademickich oraz urzędników służby cywilnej.
Rozwiązanie stosunku pracy z nauczycielem z powodu całkowitej likwidacji placówki go angażującej następuje z końcem roku szkolnego za uprzednim trzymiesięcznym wypowiedzeniem złożonym przez dyrektora. Dotyczy to także wymówienia wręczonego w związku z częściową likwidacji szkoły, zmianami organizacyjnymi powodującymi zmniejszenie liczby jej oddziałów czy zmianami w planie nauczania uniemożliwiającymi dalsze zatrudnianie pedagoga w pełnym wymiarze zajęć.
Wyjątek stanowią jednak placówki nieferyjne, kształcenia ustawicznego oraz te, gdzie cykl nauki upływa w trakcie roku szkolnego; wymówienia wręczone przez dyrektorów tych placówek mijają ostatniego dnia trzeciego miesiąca po miesiącu, kiedy zostały złożone (art. 20 ust. 3 i [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=182007]4 ustawy z 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela; DzU z 2006 r. nr 97, poz. 674 ze zm., dalej KN[/link]).
Na koniec roku szkolnego upływa też wymówienie dla nauczyciela zatrudnionego na podstawie mianowania lub stałej umowy o pracę, który osiągnął 65 lat, jeśli z przekroczeniem tej granicy wiekowej nabył prawo do emerytury. Nie odnosi się to do szkoły nieferyjnej. Wymówienie z powodu negatywnej oceny upływa natomiast z końcem trzeciego miesiąca po miesiącu uzyskania tej oceny.
Zerwanie współpracy z mianowanym nauczycielem akademickim następuje natomiast z końcem semestru.
Wypowiedzenia wręczone mianowanemu pracownikowi samorządowemu, mianowanemu urzędnikowi państwowemu albo urzędnikowi służby cywilnej zawsze trwają trzy miesiące i biegną zgodnie z kodeksem pracy. Kończą się zatem ostatniego dnia trzeciego miesiąca, pomijając miesiąc wręczenia oświadczenia o zwolnieniu z pracy.