Środki trwałe, środki trwałe w budowie oraz wartości niematerialne i prawne wycenia się w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia, do których zalicza się m.in. różnice kursowe od wyrażonych w walutach obcych kredytów, pożyczek i zobowiązań służących finansowaniu zakupu lub budowy ww. składników majątku. Mowa tutaj o różnicach kursowych, które występują do dnia przyjęcia ww. aktywów do użytkowania. Natomiast według przepisów podatkowych na wartość omawianych aktywów mają wpływ jedynie zrealizowane różnice kursowe.
Według MSR na wartość początkową środka trwałego wpływają tylko różnice kursowe od odsetek finansujących jego zakup. Pozostałe różnice kursowe ujmuje się w wyniku finansowym okresu, w którym powstają. Różnice kursowe niezwiązane z kosztami finansowania zewnętrznego nie wpływają zatem na wartość środka trwałego, przyjmowanego do ksiąg rachunkowych, co odnosi się do różnic kursowych od zobowiązań z tytułu zakupu rzeczowych aktywów trwałych podmiotu.
Przykład
Wpływ różnic kursowych na wartość początkową środka trwałego
28 września 201X r. spółka X kupiła od firmy Y środek trwały – maszynę do obróbki metalu w cenie 100 000 euro. Operacja została udokumentowana fakturą zakupu. Maszynę przyjęto do użytkowania 30 września 201X roku dokumentem OT. Średnie kursy NBP przedstawiono w tabeli poniżej:
Przeanalizujmy wpływ różnic kursowych na wartość początkową maszyny w zależności od tego, kiedy została uregulowana płatność za ten środek trwały.
Wariant 1
Zapłata za fakturę nastąpiła 29 września 201X r. przelewem bankowym z konta spółki X (spółka stosuje zasady uor):
1) Faktura za zakup maszyny
Wn „Środki trwałe" 400 000 zł
Ma „Rozrachunki z Y" 400 000 zł
2) Zapłata za maszynę
Wn „Rozrachunki z Y" 410 000 zł
Ma „Rachunek bankowy" 410 000 zł
3) Różnice kursowe
Wn „Środki trwałe" 10 000 zł
Ma „Rozrachunki z Y" 10 000 zł
- Wartość bilansowa środka trwałego w momencie oddania do użytkowania (30 września 201X r.) wynosi 410 000 zł.
Wariant 2
Zapłata za fakturę nastąpiła 2 października 201X r. przelewem bankowym z konta spółki X. Fakturę walutową, która nie jest zapłacona na dzień oddania maszyny do użytkowania, spółka powinna przeliczyć według kursu obowiązującego na ten dzień:
1) Faktura za zakup maszyny
Wn „Środki trwałe" 400 000 zł
Ma „Rozrachunki z Y" 400 000 zł
2) Różnice kursowe z wyceny na dzień oddania środka trwałego do użytkowania
Wn „Środki trwałe" 20 000 zł
Ma „Rozrachunki z Y" 20 000 zł
- Wartość bilansowa środka trwałego w momencie oddania do użytkowania (30 września 201X r.) wynosi 420 000 zł.
Wariant 3
Zapłata za fakturę nastąpiła 29 września 201X r. przelewem bankowym z konta spółki X (spółka stosuje zasady MSR):
1) Faktura za zakup maszyny
Wn „Środki trwałe" 400 000 zł
Ma „Rozrachunki z Y" 400 000 zł
2) Zapłata za maszynę
Wn „Rozrachunki z Y" 410 000 zł
Ma „Rachunek bankowy" 410 000 zł
3) Różnice kursowe
Wn „Koszty finansowe" 10 000 zł
Ma „Rozrachunki z Y" 10 000 zł
- Wartość bilansowa środka trwałego w momencie oddania do użytkowania (30 września 201X r.) wynosi 400 000 zł
