[b]Rz: Podczas organizowanej przez warszawski oddział Krajowej Izby Biegłych Rewidentów konferencji audytorzy podkreślali, że badanie audytowe to nie tylko obowiązek. Daje bowiem wiele wskazówek dotyczących prowadzenia biznesu. Na jakie informacje mogą liczyć właściciele i zarząd?[/b]
Krzysztof Burnos: – Po zakończeniu pracy biegli muszą sporządzić raport i opinię z badania. Dzięki nim wiadomo, czy firma wykazała wynik finansowy w prawidłowej wysokości. Biegły ocenia też, czy nie jest zagrożone kontynuowanie działalności gospodarczej. Oprócz tych obowiązkowych dokumentów biegły rewident ma prawo przygotować różnego rodzaju rekomendacje z różnych zagadnień. Przykładem najprostszych niech będzie wskazanie, że zabezpieczenia pieniędzy w kasie przedsiębiorstwa nie są wystarczające. Podobne uwagi mogą dotyczyć zasad przechowywania zapasów. Należy zaznaczyć, że rekomendacje te wynikają ze spostrzeżeń dokonanych podczas realizacji głównego celu badania. Niestety, niektórzy przedsiębiorcy nadal traktują badanie wyłącznie jako obowiązek nałożony na nich przez prawo. Tymczasem badanie to coś znacznie więcej niż potwierdzenie historycznych danych. To, zwłaszcza w okresie gospodarczej niepewności, źródło nieocenionych informacji o potencjalnym ryzyku, jakie może spotkać jednostkę.
[b]Co jeszcze może się znaleźć w rekomendacjach?[/b]
Często są tam wskazówki, w jaki sposób należy poprawić organizację kontroli wewnętrznych w firmie. Biegli rewidenci mają w tym duże doświadczenie. Ten zawód daje możliwość oceny rozwiązań przyjętych w różnych firmach. Często audytorzy wskazują również na niedoskonałości zawieranych przez firmę kontraktów.
Audytor może nawet wskazać na przyjęcie jego zdaniem niewłaściwych prognoz zmian cen towarów lub surowców w założeniach budżetowych firmy. On ma bowiem dużo szersze spojrzenie na daną branżę. Wynika to z faktu, że bada różne firmy w niej działające. Dzięki temu inaczej także widzi działalność jednostki na jej tle.
[b]Czy w takiej sytuacji jednak, pomagając jednej firmie, nie ujawnia tajemnic innych?[/b]
Nie. Podczas badania sprawozdań biegły rewident nie może opierać się wyłącznie na znajomości przepisów. Można wręcz powiedzieć, że nawet ma obowiązek uwzględniać wiedzę nabytą w czasie pracy zawodowej. Inaczej nie byłby w stanie zweryfikować i ocenić na przykład prawidłowości i adekwatności przyjętych zasad i metod wyceny majątku. Bez tego nie sposób ustalić, czy firma nie zawyżyła zysku. Oczywiście nie znaczy to, że audytor ma prawo poinformować klienta o rozwiązaniach organizacyjnych lub planach jego konkurencji. Tego robić mu nie wolno. Byłoby to łamanie etyki zawodu! Musi jednak robić użytek z wiedzy, którą już posiadł, chociażby prognozy dotyczące otoczenia rynkowego danej branży, uwzględniające informacje uzyskane również podczas badań innych firm. Trzeba pamiętać, że w ten sposób pomaga chronić nie tylko badaną jednostkę, ale przede wszystkim właścicieli, inwestorów i wierzycieli.
[b]Wróćmy do wcześniejszego etapu współpracy z audytorem. O co można zapytać biegłego rewidenta jeszcze przed sporządzeniem sprawozdania?[/b]
Firma może zwrócić się niemal z każdym pytaniem dotyczącym rachunkowości lub prawa podatkowego. Najlepiej, aby jednocześnie przedstawiła własne stanowisko. Wtedy biegły będzie mógł ocenić, czy jego zdaniem jest ono prawidłowe. Jeśli go zabraknie, to audytor wskaże możliwe zasady postępowania w danej sytuacji, ale już nie konkretne rozwiązanie. To by bowiem oznaczało, że później będzie weryfikował własne pomysły.
[b]A czy zdarzają się pytania, na które audytor, badający sprawozdanie firmy nie może odpowiedzieć?[/b]
Tak, choć są to sytuacje wyjątkowe. Tak będzie na przykład, gdy firma znacznie zmienia profil oraz zakres działalności. Musi wtedy opracować nowy plan kont. Jeśli zadanie to zechce zlecić specjalistom, to oczywiście biegły rewident świetnie się do tego nada. Nie może jednak to być audytor, który później będzie badać sprawozdanie. Jednym z jego obowiązków jest bowiem ocena organizacji rachunkowości, a nie może jej dokonywać podmiot, który ją opracował.
[i]Krzysztof Burnos Krajowa Izba Biegłych Rewidentów[/i]
