Ze składek zwolnione są świadczenia urlopowe wypłacane na podstawie art. 3 ust. 4 ustawy o zfśs. Obowiązuje tu jednak limit – ulga dotyczy należności w wysokości nie wyższej niż roczny odpis podstawowy określony w tej ustawie.
Nie każdy pracodawca może jednak wypłacać świadczenia urlopowe w rozumieniu ustawy o zfśs. Ma do tego prawo ten zatrudniający (według stanu na 1 stycznia danego roku) mniej niż 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. Taki zakład ma prawo wyboru – albo tworzy zfśs albo wypłaca świadczenia urlopowe. Jeśli takie pieniądze wypłaca większa firma, to nie są to świadczenia urlopowe w rozumieniu ustawy o zfśs i nie podlegają zwolnieniu od składek.
Kwota i data wypłaty
Świadczenie urlopowe przysługuje pracownikowi korzystającemu w danym roku z urlopu wypoczynkowego w wymiarze co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych. Powinien je otrzymać najpóźniej w dniu poprzedzającym rozpoczęcie wypoczynku.
Wysokość świadczenia urlopowego nie może przekroczyć kwoty odpisu podstawowego, odpowiedniego do rodzaju zatrudnienia pracownika.
Ustala się ją jednak proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy danej osoby. Ta zasada nie dotyczy jedynie pracowników młodocianych.
Zatem kwota świadczenia urlopowego może być niższa od odpisu odpowiedniego dla danego rodzaju zatrudnienia pracownika, ale nie może tej kwoty przekroczyć. Jeśli tak się stanie, nadwyżka podlega oskładkowaniu.
Przykład
Pan Michał, zatrudniony w normalnych warunkach na 1/2 etatu, otrzymał świadczenie urlopowe w wysokości pełnego odpisu podstawowego (1093,93 zł).
Od nadwyżki ponad kwotę należności ustalonej odpowiednio do jego rodzaju zatrudnienia i wymiaru czasu pracy trzeba opłacić ZUS. Z oskładkowania zwolnione jest tylko świadczenie urlopowe w wysokości 546,97 zł.
Nazwa nie wystarczy
Jeśli świadczenie urlopowe wypłaci pracodawca, który zatrudnia co najmniej 20 osób (stan na 1 stycznia danego roku) i który – zgodnie z regulaminem wynagradzania – nie tworzy zfśs, nie ma podstaw do jego zwolnienia ze składek. Stanowisko takie potwierdził ZUS oddział w Gdańsku w interpretacji DI/100000/451/527/2011 z 11 sierpnia 2011 r.
Zgodnie z nim z wyłączenia z podstawy wymiaru składek wartości świadczeń urlopowych mogą skorzystać jedynie ci pracodawcy, którzy, nie posiadając statusu jednostek budżetowych lub samorządowych zakładów budżetowych, zatrudniają (według stanu na 1 stycznia danego roku) mniej niż 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty.
Zatem jeśli przedsiębiorca zatrudniający większą liczbę osób, który nie utworzył zfśs w danym roku, zdecyduje się wypłacać pracownikom korzystającym z urlopu wypoczynkowego specjalne świadczenia, musi odprowadzić od nich składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Nie jest to bowiem świadczenie urlopowe, o którym mowa w art. 3 ust. 4 ustawy o zfśs.
Wypłata tego typu świadczeń następuje bowiem na mocy postanowień regulaminu wynagrodzenia, a nie na podstawie ustawy o zfśs. Dotyczy to także sytuacji, gdy pracodawca przeniósł przepisy tej ustawy w przedmiotowym zakresie do obowiązującego u niego układu zbiorowego pracy lub innego aktu wewnętrznego o charakterze regulaminu wynagradzania.
Belferskie urlopy inaczej opłacane
Świadczenie urlopowe wypłacane nauczycielom na podstawie art. 53 ust. 1a Karty nauczyciela, mimo że nie w pełni pokrywa się ze świadczeniami urlopowymi lub świadczeniami finansowanymi ze środków przeznaczonych na cele socjalne w ramach zfśs, jest również wyłączone z podstawy wymiaru składek.
Zwolnienie to jest uzasadnione charakterem tego świadczenia oraz jego finansowaniem z odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych.