Czy pracując na dwóch etatach można być na jednym z nich na zwolnieniu chorobowym, a na drugim na urlopie bezpłatnym? Tak, jeżeli zatrudniony zaczął korzystać z urlopu wcześniej, niż zachorował. Ale po kolei.
Zasadniczo możliwe jest wykonywanie pracy na więcej niż jednym etacie i to w pełnych wymiarach czasu. Pozostając w stosunku pracy u różnych pracodawców, pracownik jest stroną odrębnych stosunków pracy. Z każdej umowy nabywa oddzielne uprawnienia pracownicze, a także podlega ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu. Obaj pracodawcy muszą odprowadzać za niego składki do ZUS, w tym na ubezpieczenie chorobowe.
Pracownikowi za czas pierwszych – w danym roku kalendarzowym – 33 dni (14 dni, gdy podwładny ukończył 50 lat) niezdolności do pracy z powodu choroby przysługuje prawo do 80 proc. wynagrodzenia (art. 92 k.p.), czyli tzw. wynagrodzenie chorobowe. Te okresy nie sumują się w przypadku równoczesnego zatrudnienia w dwóch firmach. Należy je wypłacać oddzielnie z każdego stosunku pracy.
Wynagrodzenie chorobowe wypłacane jest ze środków danego pracodawcy. Inaczej jest z zasiłkiem chorobowym, przysługującym na podstawie ustawy z 25 czerwca 1999 o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm., dalej ustawa zasiłkowa).
Wypłaca je firma, jeśli jest do tego uprawniona (zgłaszała do ubezpieczenia chorobowego co najmniej 20 osób na 30 listopada poprzdedniego roku) albo ZUS. Pracownik otrzyma to świadczenie, gdy jego absencja chorobowa trwa dłużej niż 33 (14) dni w danym roku.
Wynagrodzenie chorobowe nie przysługuje pracownikowi, jeżeli nie ma on prawa do zasiłku chorobowego. Zgodnie z art. 12 ust. 2 pkt 1 ustawy zasiłkowej jednym z takich przypadków jest choroba przypadająca w czasie urlopu bezpłatnego. Jeśli zatem osoba zatrudniona na dwóch etatach korzysta z takiego urlopu w jednej firmie, to ma prawo do wynagrodzenia chorobowego tylko z tytułu zatrudnienia w drugim zakładzie pracy.
W czasie urlopu bezpłatnego zawieszone są bowiem wzajemne zobowiązania wynikające ze stosunku pracy. W szczególności nie stosuje się art. 165 – 166 k.p. Zatem choroba nie przerywa i nie przedłuża urlopu bezpłatnego. Na takim stanowisku stanął też Sąd Najwyższy w wyroku z 30 sierpnia 1973 (I PR 408/73).
Uznał, że „wobec zawieszenia obowiązku świadczenia pracy i wzajemnego obowiązku płacenia wynagrodzenia, przeszkody w wykonywaniu pracy w okresie urlopu bezpłatnego pozostają bez wpływu na stan zawieszenia wymienionych praw, chociażby przeszkody te w okresie pozaurlopowym usprawiedliwiały z reguły nieobecność w pracy i uzasadniały płacenie wynagrodzenia.
W szczególności choroba pracownika w okresie urlopu bezpłatnego nie powoduje wyłączenia czasu trwania choroby z okresu urlopowego i przedłużenia tego okresu o czas choroby”. I dlatego możliwe jest jednoczesne pozostawanie na urlopie bezpłatnym i zwolnieniu chorobowym, jeżeli urlop bezpłatny pracownik uzyskał wcześniej niż zwolnienie chorobowe.
Pracownik, będąc na zwolnieniu chorobowym na jednym z etatów i jednocześnie świadcząc pracę u drugiego pracodawcy, u którego urlop bezpłatny uzyska dopiero później, straci prawo do wynagrodzenia chorobowego.
Zwolnienia chorobowego nie wolno bowiem wykorzystywać niezgodnie z jego przeznaczeniem, a takim wykorzystaniem co do zasady będzie świadczenie pracy w czasie jego trwania. Nawet w przypadku, gdy ma to miejsce jedynie do czasu uzyskania urlopu bezpłatnego w drugim miejscu zatrudnienia pracownika.
Ile zakładów, tyle zaświadczeń
W razie ubezpieczenia z dwóch tytułów, wystawiane są na wniosek pracownika zaświadczenia lekarskie w odpowiedniej liczbie, tj. dla każdego z pracodawców.
Pracownik powinien więc poinformować lekarza wydającego zaświadczenie o liczbie pracodawców, u których jest zatrudniony, i podać ich dane konieczne do prawidłowego wystawienia zaświadczenia.
Radosław Rudnik prawnik w kancelarii Chajec, Don-Siemion & Żyto
Czytaj również:
Zobacz serwisy:
