[b]Od stycznia 2008 r. zatrudniamy zleceniobiorcę emeryta, którego zgłosiliśmy do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Teraz poinformował nas, że od 1 września równocześnie pracuje na umowę o pracę na 1/3 etatu z wynagrodzeniem 500 zł miesięcznie. Czy w takiej sytuacji ze zlecenia będzie u nas podlegał obowiązkowo tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu? Z jaką datą należy go wyrejestrować z ubezpieczeń społecznych ze zlecenia? [/b]– pyta czytelniczka DOBREJ FIRMY.
Emeryt zatrudniony na podstawie umowy-zlecenia obowiązkowo podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Wypadkowemu podlega, gdy pracę wykonuje w siedzibie lub miejscu prowadzenia działalności przez zleceniodawcę. Natomiast ubezpieczenie chorobowe jest dla niego dobrowolne. Oczywiście z umowy-zlecenia zleceniobiorca musi mieć też ubezpieczenie zdrowotne. Taki obowiązek wynika z art. 9 ust. 4a [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=184677]ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.).[/link]
Sytuacja zmieniłaby się, gdy zleceniobiorca emeryt zatrudni się na umowę o pracę. Bez względu na wysokość wynagrodzenia uzyskiwanego z etatowego zatrudnienia, ze zlecenia podlega wtedy obowiązkowo wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu.
[srodtytul]Jakie dokumenty[/srodtytul]
Ubezpieczenia emerytalne i rentowe z umowy-zlecenia są dla niego wówczas dobrowolne. Oczywiście o rozpoczęciu wykonywania umowy o pracę i tym samym o zmianie swojej sytuacji ubezpieczeniowej zleceniobiorca emeryt powinien niezwłocznie poinformować płatnika (zleceniodawcę). Jeśli jednak zrobi to dopiero po kilku miesiącach, nie ponosi żadnych konsekwencji. Płatnik po uzyskaniu tej informacji musi złożyć korektę dokumentów zgłoszeniowych oraz rozliczeniowych.
Po pierwsze, zleceniodawca powinien złożyć formularz ZUS ZWUA i wyrejestrować zleceniobiorcę ze wszystkich ubezpieczeń, do których był zgłoszony z umowy-zlecenia. W polu data ustania ubezpieczeń podaje 1 września 2008 r. (tj. datę, od której ubezpieczony podlega ubezpieczeniom z umowy o pracę). Po drugie, musi złożyć korektę składanych za zleceniobiorcę raportów ZUS RCA. W pole podstawa wymiaru i kwota składek należy wpisać zero.
Następnie płatnik powinien złożyć za okres od października za zleceniobiorcę raporty rozliczeniowe ZUS RZA. W nich wykaże podstawę wymiaru i kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne. W podstawie wymiaru składki wykaże wypłacony w danym miesiącu przychód.
[srodtytul]Nadpłata do zwrotu[/srodtytul]
Po skorygowaniu dokumentów rozliczeniowych na koncie płatnika powstanie nadpłata składek na ubezpieczenia społeczne oraz niedopłata składki zdrowotnej. Składka na ubezpieczenie zdrowotne była bowiem od września naliczana od zaniżonej podstawy wymiaru, gdyż z podstawy tej płatnik odliczał składki społeczne finansowane ze środków ubezpieczonego, a zleceniobiorca od września ubezpieczeniom społecznym już nie podlegał. Oczywiście oprócz korekty raportów rozliczeniowych za każdy miesiąc płatnik powinien skorygować deklarację rozliczeniową ZUS DRA.
Opłacając składki za kolejny miesiąc, płatnik powinien obniżyć należności przekazywane do ZUS o powstałą nadpłatę. Będzie to więc nadpłata składek społecznych minus niedopłata składki zdrowotnej. Następnie płatnik powinien zwrócić zleceniobiorcy składki na ubezpieczenia społeczne finansowane z jego środków, po odjęciu kwoty niedopłaty składki na ubezpieczenie zdrowotne. Od zwracanej kwoty płatnik powinien naliczyć i odprowadzić do urzędu skarbowego zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.
