W wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów pojawił się w sierpniu 2021 r. projekt zmian do ustawy Prawo własności przemysłowej, miał on zostać przyjęty przez rząd jeszcze w IV kwartale 2021 r., ale w grudniu 2021 t. zmieniono datę na pierwszy kwartał 2022 r.
Zmiany zapowiadają się spore, systemowe, mają mieć charakter kompleksowy, niemniej większość z nich ma na celu aktualizację stanu prawnego ze stanem faktycznym, postępem, rozwojem technologii, a część – wprost harmonizację z analogicznymi regulacjami na poziomie unijnym.
Obecne regulacje nie tylko nie przystają do zmian życia społecznego i gospodarczych realiów, ale procedury w nich przewidziane są przede wszystkim bardzo wolne i wyjątkowo sformalizowane.
Dodatkowo, uznano iż nowoczesne i czytelne regulacje nie tylko wpłyną na zwiększenie świadomości społecznej w zakresie ochrony własności przemysłowej, ale wpłyną na szerszą stosowalność narzędzi tej ochrony wśród przedsiębiorców, a kilka projektowanych zmian stworzy również zachętę do kompleksowej ochrony różnych swoich praw.
Nie jest jasne, jaki będzie ostateczny kształt zmienionych przepisów, ale wśród najciekawszych propozycji zmian ustawy można wskazać następujące.
W części przepisów w zakresie znaków towarowych znalazły się m.in. zapisy wprowadzające zmiany w podawaniu do publicznej wiadomości wszelkich publikacji dotyczących znaku już na etapie jego zgłoszenia i będą one publikowane na stronie internetowej Urzędu Patentowego RP. Czas na złożenie sprzeciwu – który w projekcie nosi nową nazwę „opozycji”- zostanie skrócony z obecnych 3 miesięcy do 2 miesięcy od daty publikacji informacji o zgłoszeniu znaku towarowego do ochrony. Ponadto, zniesiona zostanie instytucja tzw. wspólnego prawa ochronnego.
Wzory użytkowe z kolei będą rozpatrywane zdecydowanie krócej niż obecnie, bowiem obecny system badawczy ma zostać zastąpiony systemem rejestrowym (podobnie do rozpatrywania wzorów przemysłowych)
Natomiast regulacje w odniesieniu do wspomnianych wzorów przemysłowych mają być w pełni zharmonizowane z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie prawnej ochrony wzorów – zmieniono w niuch definicję wzoru, a także warunki uzyskania ochrony na wzór.
Z ciekawych rozwiązań w zakresie patentów na wynalazek - projekt wprowadza instytucję wstępnego zgłoszenia wynalazku, czyli możliwość zastrzeżenia daty pierwszeństwa zgłoszenia wynalazku w następstwie dokonania uproszczonego zgłoszenia bez ryzyka utraty waloru nowości. Z rozwiązań praktycznych na uwagę zasługuje również skrócenie okresu sporządzenia przez Urząd Patentowy RP obowiązkowego sprawozdania ze stanu techniki. Czas ten ulegnie skróceniu z 9 do 6 miesięcy, zatem już po pierwszym półroczu od zgłoszenia będzie można rozeznać się w szansach na uzyskanie patentu.
Czytaj więcej:
Znacząco mają zmienić się procedury, gdyż w zakresie sposobu procedowania w sprawach rozpatrywanych w trybie postępowania spornego - Urząd Patentowy RP będzie orzekał co do zasady na posiedzeniach niejawnych, rozprawy będą się odbywać tylko wtedy, gdy przyczyni się to do przyspieszenia czy efektywności postępowania, a do tego przyczyni się z pewnością możliwość przeprowadzania rozpraw na odległość. Do tego – projekt wprowadza instytucję koncyliacji, czyli możliwość prowadzenia przez strony alternatywnego sposobu rozwiązania sporu.
Warto jeszcze nadmienić o swoistych „zachętach” – jedną z nich będzie wprowadzenie tzw. depozytu, który zawierając informacje techniczne i technologiczne stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa, może ułatwić przeprowadzenie dowodu na okoliczności pierwszeństwa istnienia informacji stanowiącej tajemnicę przedsiębiorstwa. Kolejną „zachętą” mogą być inaczej pobierane opłaty, z których pewne w ogóle wyeliminowano oraz nowe rozwiązanie, zgodnie z którym w przypadku dokonania w okresie 3 miesięcy zgłoszenia co najmniej trzech różnych przedmiotów własności przemysłowej, opłata za zgłoszenie każdego z nich może zostać obniżona o 30%.
Zmiany nie tylko przyspieszą uzyskiwanie ochrony i będą kompatybilne z rozwiązaniami unijnymi, ale uczynią procesy zrozumiałymi, w wielu przypadkach tańszymi i efektywnymi z punktu widzenia prowadzenia działalności gospodarczej, a także – z punktu widzenia zawodowych pełnomocników.
Adrianna Zięcik, rzecznik patentowy, Partner w AOMB Polska
