- Czy przed świętami Bożego Narodzenia można z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych dla części pracowników kupić bony towarowe, a części wypłacić gotówkę? Oczywiście wysokość świadczeń – talony czy środki pieniężne – zależeć będzie od sytuacji materialnej każdego pracownika.

W regulaminie jest takie postanowienie, że zfśs może być przeznaczony m.in. na zakup bonów towarowych lub świadczeń finansowych dla pracowników z racji zwiększonych wydatków świątecznych. Czy możemy tak postąpić? –

pyta czytelnik.

Tak. Można obdarować pracowników różnymi świadczeniami na święta, czyli niektórych gotówką, a innych bonami, jeżeli o taką formę wsparcia będą wnioskowali i regulamin zfśs przewiduje taki rodzaj pomocy.

Trzymaj się regulaminu

Jednym z przejawów działalności socjalnej jest udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej osobom uprawnionym do korzystania z funduszu, a więc m.in. pracownikom i członkom ich rodzin.

Każda firma dysponująca funduszem socjalnym na podstawie ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn. DzU z 2012r., poz. 592 ze zm.) musi mieć opracowany regulamin, który uzgadnia ze związkami zawodowymi, a gdy ich nie ma – z pracownikiem wybranym spośród załogi do reprezentowania jej interesów. W nim pracodawca ustala zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z funduszu oraz zasady przeznaczania jego środków na poszczególne cele i rodzaje działalności.

Przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat zależą od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z zasobów zfśs. Są to tzw. kryteria socjalne i je też powinien określać regulamin.

Można np. ustalić, że osoby, których dochód przypadający na członka rodziny wynosi do 600 zł, mogą otrzymać bony towarowe o wartości od 300 zł do 500 zł, natomiast przy dochodzie powyżej 600 zł do 800 zł – bony wyniosą od 250 zł do 100 zł. Nie można bowiem używać funduszu do udzielania wsparcia, jeżeli dawano by je na takim samym poziomie i w takim samym stopniu wszystkim uprawnionym.

W działalności socjalnej chodzi o to, aby przede wszystkich docierać z pomocą do osób i ich rodzin, które jej potrzebują z racji położenia ekonomicznego czy stanu rodzinnego. W regulaminie szef wymienia też rodzaje świadczeń, np. bony, zapomogi pieniężne, bilety do kina, na basen przyznawane z zfśs.

Na wniosek

Po ulgowe świadczenia, a więc takie, które przyznaje się według kryteriów materialno-rodzinnych, zainteresowany powinien wystąpić z odpowiednim wnioskiem do pracodawcy. Podaje w nim rodzaj potrzebnego świadczenia, uzasadnia prośbę, a także wskazuje inne informacje (w postaci oświadczeń), które są niezbędne do rozpatrzenia podania.

Jeśli regulamin tak stanowi, do wniosku trzeba też dołączyć określone dokumenty, np. zeznanie roczne za poprzedni rok. Pracodawca (osoba zajmująca się kadrami, komisja socjalna) rozpatruje tę prośbę, uwzględniając sytuację danej osoby i fakt, czy spełnia ona warunki ustalone w regulaminie. Świadczenie może być przydzielone lub nie, gdyż cechuje je uznaniowość.

U czytelniczki regulamin zfśs przewiduje udzielanie pomocy zarówno w formie bonów, jak i gotówki. Zatem składając przed świętami wniosek o wsparcie, pracownik powinien wskazać rodzaj pożądanego świadczenia.

Bez podatku, ale z ZUS

Korzystniejsze podatkowo będzie świadczenie pieniężne z zfśs, gdyż do wysokości 380 zł w roku jest objęte zwolnieniem. Ulga nie dotyczy natomiast bonów.

Z kolei rodzaj pomocy nie ma znaczenia dla składek ZUS. Tu ważne jest, aby zachować kryteria socjalne przy udzielaniu świadczeń z zfśs.