Jeżeli pracodawcą nie jest osoba fizyczna, karę można wymierzyć pracownikowi lub wspólnikowi odpowiedzialnemu za realizację zajęcia albo osobie uprawnionej do reprezentowania zakładu (art. 886 § 2 kodeksu postępowania cywilnego).
Potrącenia z wynagrodzenia naruszające np. ustanowione kwoty wolne są niedozwolone i stanowią wykroczenie przeciwko prawom pracownika. Tego, kto nie wypłaca w ustalonym terminie pensji lub innego świadczenia przysługującego podwładnemu albo uprawnionemu do tego świadczenia członkowi rodziny pracownika, niezasadnie obniża wynagrodzenie albo bezpodstawnie potrąca, wolno ukarać grzywną od 1000 zł do nawet 30 tys. zł.
Przykład
Pan Tomasz jest pełnoetatowym pracownikiem firmy budowlanej i zarabia 2500 zł stałego wynagrodzenia. W marcu 2012 r. pracodawca pana Tomasza otrzymał wystawione na niego zajęcie komornicze na zaspokojenie świadczeń innych niż alimentacyjne na ponad 1000 zł. W tym samym miesiącu przez sześć dni pracownik chorował, za co przysługiwał mu zasiłek chorobowy w wysokości 345,18 zł brutto. Uwzględniając to, że kwota wolna od potrąceń z wynagrodzenia za pracę w tym wypadku wynosi 1111,86 zł, kalkulacja dopuszczalnego potrącenia z należności marcowych powinna przebiegać następująco:
1. Wyliczenie pensji za przepracowaną część marca
2500 zł : 30 = 83,33 zł
83,33 zł x 6 dni choroby = 499,98 zł
2500 zł – 499,98 zł = 2000,02 zł brutto
Kwota netto z tej wartości (wyliczona przy zastosowaniu kosztów uzyskania przychodu w wysokości 111,25 zł i kwoty zmniejszającej podatek) to 1459,50 zł.
2. Obliczenie kwoty potrącenia z pensji
1459,50 zł – 1111,86 zł (kwota wolna od potrąceń) = 347,64 zł (kwota możliwa do potrącenia z płacy za pracę)
W tej sytuacji nie możemy potrącić 50 proc. wynagrodzenia netto, gdyż naruszyłoby to kwotę wolną (1459,50 x 50 proc. = 729,75 zł; 729,75 zł
3. Ustalenie maksymalnej kwoty potrącenia z zasiłku chorobowego
345,18 zł x 25 proc. = 86,30 zł
4. Ustalenie kwoty wolnej od potrąceń z zasiłku w sposób proporcjonalny
399,59 zł (50 proc. najniższej emerytury) : 31 dni kalendarzowych marca x 6 dni choroby = 77,34 zł
5. Porównanie kwoty zasiłku pomniejszonego o podatek i maksymalne zajęcie komornicze (86,30 zł) do kwoty wolnej od potrąceń
345 zł (zasiłek po zaokrągleniu do pełnych złotych) x 18 proc. = 62 zł (po zaokrągleniu do pełnych złotych)
345,18 zł – 62 zł – 86,30 zł = 196,88 zł
Ponieważ kwota zasiłku po potrąceniach (196,88 zł) jest wyższa od kwoty wolnej od potrąceń ustalonej proporcjonalnie (77,34 zł), z zasiłku można potrącić 86,30 zł.
6. Łączne potrącenie za marzec 2012 r.
347,64 zł + 86,30 zł = 433,94 zł ?
