Zbieg egzekucji cywilnych zachodzi, kiedy do wynagrodzenia rości sobie pretensje przynajmniej dwóch komorników. Obie egzekucje do łącznej realizacji przejmuje wtedy z mocy ustawy właściwy komornik (art. 773

1

k.p.c.), bez wydawania orzeczenia przez sąd czy postanowienia przez któregoś z tych organów. Pracodawca sam weryfikuje, który komornik jest właściwy w zbiegu egzekucji, według kryteriów:

- miejsca zamieszkania pracownika-dłużnika,

- gdy nie ma on miejsca zamieszkania w Polsce – miejsca jego pobytu,

- jeśli miejsce pobytu pracownika-dłużnika nie jest znane bądź leży poza Polską – ostatniego miejsca jego zamieszkania w Polsce.

Gdy właściwych jest kilku komorników albo żaden nie jest właściwy, łączną egzekucję prowadzi ten komornik, który pierwszy wszczął egzekucję z wynagrodzenia pracownika.

Pracodawca musi pisemnie poinformować obu komorników o zaistniałym zbiegu egzekucji sądowych w ciągu siedmiu dni od jego powstania. Musi poinformować:

- o powstaniu przeszkód w wypłacie wynagrodzenia i ich rodzaju,

- czy inne osoby roszczą sobie prawa do niego,

- czy i w jakim sądzie toczy się sprawa o zajęte wynagrodzenie,

- czy i o jakie roszczenia została skierowana do zajętego wynagrodzenia egzekucja przez innych wierzycieli.

Pracodawca ma również obowiązek poinformować komorników o zmianie wymienionych okoliczności.

Przykład zajęcie przez dwóch komorników

Od lutego 2011 r. pracodawca potrąca z płacy pana Artura, zatrudnionego na pełny etat, niespłacony kredyt na kwotę 20 000 zł. Z zajęciem pensji pracownika zgłosił się 17 stycznia 2012 r. drugi komornik z racji zaległej pożyczki na sumę 13 200 zł. W styczniu 2012 r. pracownik dostał 2200 zł netto wynagrodzenia. Przysługują mu podstawowe koszty uzyskania przychodów i złożył PIT-2. W tej sytuacji pracodawca powinien:

Po pierwsze: ustalić, który z cywilnych organów egzekucyjnych jest właściwy do łącznego prowadzenia obu egzekucji. Okazało się, że jest to pierwszy komornik, ponieważ działa on przy sądzie rejonowym, w okręgu którego znajduje się miejsce zamieszkania pracownika-dłużnika.

Po drugie: wysłać do obu komorników pisma informujące o zbiegu egzekucji sądowych w ciągu siedmiu dni od zaistnienia zbiegu egzekucji, czyli najpóźniej 24 stycznia 2012 r.

Po trzecie: pracodawca dokonuje potrąceń, przekazując je jednemu, właściwemu komornikowi.

a) podstawa dokonania potrącenia 2200 zł

b) maksymalna dopuszczalna kwota potrącenia wspólna dla obu potrąceń – 1/2 podstawy dokonania potrącenia 1100 zł

c) kwota wolna od potrąceń 1111,86 zł

d) faktyczna możliwa kwota potrącenia 2200 zł – 1111,86 zł = 1088,14 zł

e) końcowe rozliczenie

– wysokość dopuszczalnych potrąceń 1088,14 zł (dla właściwego komornika)

– wynagrodzenie na rękę 1111,86 zł.