- Pracownik ma w umowie stawkę godzinową 7 zł plus stały dodatek 480 zł i premię regulaminową. Jak obliczyć w jego przypadku wynagrodzenie postojowe?
– pyta czytelnik.
W tym wypadku wynagrodzenie postojowe naliczamy wyłącznie z pensji określonej stawką godzinową. Pomijamy dodatek i premię regulaminową.
Z osobistego zaszeregowania
Art. 80 kodeksu pracy stanowi, że wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną. Za czas jej nieświadczenia należy się ono tylko wtedy, gdy tak przewiduje konkretny przepis. W razie przestoju, który jest przerwą uniemożliwiającą realizację służbowych zadań, jest to art. 81 k.p.
Wskazuje on, że pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeśli był gotów do jej wykonywania, a doświadczył przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną.
Jeśli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania, to 60 proc. wynagrodzenia. W każdym przypadku wynagrodzenie to nie może być niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę (art. 81 § 1 k.p.), które w 2011 roku wynosi 1386 zł na miesiąc.
W pojęciu wynagrodzenia wynikającego z osobistego zaszeregowania pracownika mieści się jedynie stawka wynagrodzenia zasadniczego, wynikająca z umowy o pracę, określona godzinowo lub miesięcznie (wyrok Sądu Najwyższego z 3 kwietnia 2007, II PZP 4/07).
Jeśli na pensję pracownika oprócz płacy zasadniczej określonej stawką miesięczną albo godzinową składają się inne stałe lub zmienne dodatki, to przy ustalaniu wynagrodzenia za przestój należy wziąć pod uwagę tylko wynagrodzenie zasadnicze.
Wina ma znaczenie
Zanim przystąpimy do wyliczenia wynagrodzenia postojowego, musimy ustalić, czy postój nie nastąpił z winy podwładnego, bo pieniądze przysługują mu tylko za czas niezawinionego przez niego przestoju. Gdy przyczynił się do jego powstania, płaca nie przysługuje. Nie ma znaczenia, czy działanie pracownika było celowe czy nie.
Przestój ma w sobie element zaskoczenia, wyjątkowości. Nie jest uznawana za przestój przerwa spowodowana trudnościami finansowymi czy personalnymi pracodawcy.
Zgłoszenie gotowości
Przesłankami nabycia przez pracownika prawa do wynagrodzenia postojowego są gotowość pracownika do pracy i niedopuszczenie go do zajęć przez pracodawcę. Ta pierwsza kwestia doczekała się wielu wyroków sądowych.
W jednym z nich SN orzekł, że pracownik jest gotowy do świadczenia pracy, gdy faktycznie pozostaje do dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub innym umówionym miejscu (wyrok z 2 września 2003, I PKN 345/02). Za gotowość do pracy przyjmuje się również sytuację, gdy pracownik na wezwanie pracodawcy jest w stanie podjąć pracę niezwłocznie.
Musi być przy tym fizycznie i psychicznie zdolny do świadczenia pracy. Zgodnie z wyrokiem z 2 września 2003 (I PK 345/02) praca u innego pracodawcy nie przekreśla gotowości pracownika do pracy.
W wyroku z 12 października 2007 (I PK 117/07) SN uznał, że gotowość do pracy powinna zostać zgłoszona pracodawcy na piśmie, ustnie lub telefoniczne, tak aby pracodawca był świadomy, że pracownik wyraża chęć i możliwość świadczenia pracy.
Z kolei w wyroku z 4 października 2007 (I PK 126/07) SN stwierdził, że jednorazowe zgłoszenie przez podwładnego gotowości do świadczenia pracy jest niewystarczające, zwłaszcza przy długotrwałym przestoju. Jednak dwukrotne zgłoszenie gotowości do pracy jest wystarczające (wyrok z 13 grudnia 2007, I PK 149/07).
Jak przeprowadzić wyliczenia
Jeżeli wszystkie warunki wypłaty wynagrodzenia za czas przestoju są spełnione, musimy je obliczyć. Zrobimy to dla sytuacji opisanej w pytaniu, zakładając, że przestój trwał cały marzec.
Wynagrodzenie zasadnicze jest tu określone stawką godzinową, więc aby obliczyć wynagrodzenie za czas przestoju, mnożymy stawkę za godzinę 7 zł przez liczbę godzin niewykonywania pracy z uwagi na przestój, czyli 7 zł x 184 godziny = 1288 zł brutto.
Zauważmy jednak, że 7 zł za godzinę to stawka niższa niż wynikająca z minimalnego wynagrodzenia za pracę, bo ta wynosi 7,53 zł (1386 zł : 184 godziny).
W związku z tym podwładnemu należy wypłacić wyrównanie w wysokości 97,52 zł brutto (0,53 zł x 184 godziny).
Autorka jest specjalistką ds. kadr i płac w KR Audyt sp. z o.o. sp.kom.
Czytaj też:
Zobacz więcej w serwisach:
»
»
»
Wynagrodzenie za przestój, przerwy i za dyżur
» Kadry i płace » Czas pracy » Przestój i przerwy w pracy
