[b]– Pracownica samorządowa uzyskałaby prawo do nagrody jubileuszowej z okazji 25-lecia kariery zawodowej w lutym 2012 r. Od dłuższego czasu starała się w firmie kanadyjskiej o zaświadczenie potwierdzające ponad dwa lata pracy w tym kraju w charakterze sprzedawczyni.

Zapewniało jej ono otrzymanie tej jubileuszówki już 15 marca 2010 r. Zanim jednak dokument dotarł do Polski za pośrednictwem poczty, kobieta zginęła w wypadku samochodowym. Niedawno mąż zmarłej doniósł go kierownikowi jednostki i zażądał wypłaty jubileuszówki. Czy spełnić jego żądanie?[/b] – pyta czytelnik .

Pracodawca powinien wypłacić nagrodę jubileuszową mężowi zmarłej pracownicy i ewentualnie innym członkom rodziny spełniającym przesłanki nabycia renty rodzinnej.

[srodtytul]Potrzebne zaświadczenia[/srodtytul]

Samorządowcom przysługują nagrody jubileuszowe po 25 latach pracy w wysokości 100 proc. miesięcznego wynagrodzenia. Do stażu zapewniającego uzyskanie tego świadczenia wliczamy okresy pracy i inne, uwzględniane na poczet pracowniczych uprawnień według odrębnych przepisów.

Wynika tak z art. 38 ust. 2 i 5 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=076B837D6A0F20976EF285ECCBE8E14C?id=292862]ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (DzU nr 223, poz. 1458)[/link]. Wobec braku odpowiednich dokumentów w aktach kadrowych poświadczających prawo do jubileuszówki pracownik musi je przedłożyć. Inaczej nie dostanie pieniędzy.

Jest również możliwe przedstawienie dokumentów, które dotychczas nie zostały uwzględnione, nawet jeśli dają one pracownikowi prawo do nagrody o dwa poziomy większej. Potwierdza to § 8 ust. 4 i 11 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=305817]rozporządzenia Rady Ministrów z 18 marca 2009 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (DzU nr 50, poz. 398 ze zm.)[/link].

[srodtytul]Praca za granicą[/srodtytul]

Do stażu jubileuszowego zaliczamy m.in. okresy zatrudnienia u pracodawcy zagranicznego w jakimkolwiek kraju na świecie i to bez względu na to, czy zostały odprowadzone z tego tytułu składki na Fundusz Pracy. Wynika to z art. 86 ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=200C078133C17C72355EF76DEB654B8C?id=269029]ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (DzU z 2008 r. nr 69, poz. 415 ze zm.)[/link].

Przepis ten w obecnej wersji obowiązuje od 1 lutego 2009 r. Wcześniej przyjęcie okresów zagranicznej pracy na poczet uprawnień pracowniczych w Polsce zależało od obywatelstwa zatrudnionego.

Obywatelom państwa należącego do UE, Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz niewchodzącego w skład EOG, lecz korzystającego ze swobody przepływu osób na podstawie umów zawartych ze Wspólnotami Europejskimi i ich członkami zaliczaliśmy zatrudnienie:

- w tych krajach – bez wymogu uiszczenia z jego tytułu składek na FP,

- w innych państwach – pod warunkiem opłacenia składek na FP.

Okresów pracy obywateli innych krajów niż wymienione w ogóle nie uwzględnialiśmy w okresach zatrudnienia w Polsce.

Prawdopodobnie opisana pracownica skorzystała na tej zmianie przepisów i starała się o dokument poświadczający jej pracę w Kanadzie, z racji której nie uiszczała składek na FP w Polsce.

Gdyby dostała zaświadczenie przed śmiercią, pracodawca musiałby jej zaliczyć do ogólnego stażu pracy ten okres zatrudnienia i wypłacić nagrodę jubileuszową za 25-lecie kariery już 15 marca br.

[srodtytul]Pensja to prawo majątkowe[/srodtytul]

Zgodnie z art. 63[sup]1[/sup] § 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B5E347C50E4D2860978BAD3D891C7A48?n=1&id=76037&wid=337521]kodeksu pracy[/link] prawa majątkowe ze stosunku pracy przechodzą po śmierci zatrudnionego w równych częściach na małżonka oraz inne osoby spełniające warunki do nabycia renty rodzinnej, a dopiero w razie braku takich osób wchodzą do spadku.

Takim prawem majątkowym jest również uprawnienie do jubileuszówki, którego pracownik nie zdążył za życia udokumentować. Potwierdza to koncepcja szerokiego rozumienia praw majątkowych przez Sąd Najwyższy, który zaliczył do nich roszczenie o odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia [b](uchwała z 25 lipca 1985 r., III PZP 27/85)[/b].

Dlatego jednostka powinna wypłacić jubileuszówkę po zmarłej pracownicy osobom uprawnionym. Przedstawienie zaświadczenia o okresie jej pracy w Kanadzie spowodowałoby bowiem, że uzyskałaby ona prawo do tego świadczenia.

Zanim jednostka wypłaci nagrodę, powinna ustalić, czy oprócz męża pracownicy nie ma innych osób spełniających przesłanki nabycia renty rodzinnej.

[srodtytul]Będą sankcje finansowe[/srodtytul]

Pracodawca, który w takich okolicznościach uparcie odmawia uiszczenia nagrody jubileuszowej, naraża się na zapłatę odsetek za zwłokę. Grożą mu nawet odsetki od dnia uzyskania prawa do jubileuszówki przez zatrudnionego (czyli w tej sytuacji od 16 marca 2010 r.), mimo że ten ostatni dostarczył stosowne dokumenty po tym terminie.

Wynika tak z [b]wyroku SN z 19 sierpnia 1999 r. (I PKN 189/99)[/b], według którego nagroda jubileuszowa jest wymagalna niezwłocznie po nabyciu do niej prawa i od tej chwili należą się odsetki, choćby pracownik później wykazał okoliczności stanowiące przesłanki uprawniające do nagrody, a pracodawcy nie można było przypisać winy w opóźnieniu.

Orzeczenie to jednak wydaje się już nieaktualne w świetle rozporządzenia z 18 marca 2009 r., a ponadto jest w ogniu krytyki większości ekspertów, którzy mówią o odsetkach dopiero od momentu odmowy wypłaty jubileuszówki.

[ramka][b]Odsetki po odmowie [/b]

[b]Anna Telec adwokat prowadząca kancelarię prawną, była sędzia pracy[/b]

[b]Wyrok SN z 19 sierpnia 1999 r. (I PKN 189/99) [/b]nakazujący zapłatę odsetek natychmiast po uzyskaniu prawa do jubileuszówki, nawet gdy pracownik później udokumentuje swoje uprawnienie, jest nietrafny.

Według art. 481 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=86F27ADE2102E1D67842E76D535F1BD1?id=70928]kodeksu cywilnego[/link] wierzycielowi wolno żądać odsetek dopiero w związku z opóźnieniem ze spełnieniem świadczenia pieniężnego niezależnie od tego, czy wierzyciel poniósł szkodę i czy dłużnik zawinił.

W tych okolicznościach trudno jednak mówić o spóźnieniu szefa z wypłatą nagrody, skoro nie wiedział, kiedy ma ją uiścić.

Nie można zatem karać pracodawcy i obciążać dodatkowymi kosztami za to, że podwładny nie dowiódł swojego prawa. Ponadto na podstawie rozporządzenia z 18 marca 2009 r. warunkiem ustalenia prawa do jubileuszówki przez pracodawcę jest udokumentowanie swojego uprawnienia przez zatrudnionego.

Dlatego odsetki wchodzą w grę dopiero od chwili, kiedy pracownik potwierdził wymagane okresy zatrudnienia, a mimo to szef pozostaje w zwłoce z wypłatą jubileuszówki.[/ramka]