Przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą polegającą na prowadzeniu restauracji, organizacji imprez okolicznościowych i dostarczaniu żywności odbiorcom. Od 1 września 2015 r. przedsiębiorca uczestniczy także w programie „Owoce i warzywa w szkole", w ramach którego nieodpłatnie przekazuje szkole podstawowej warzywa i owoce. Na zakup tych owoców i warzyw otrzymuje następnie dotację z Agencji Rynku Rolnego. Finansowany program dotyczy roku szkolnego 2015/2016. Otrzymana dotacja nie jest dopłatą do ceny towarów (owoców i warzyw). Z otrzymanej od Agencji Rynku Rolnego dotacji przedsiębiorca kupuje owoce i warzywa oraz pokrywa inne wydatki konieczne do zrealizowania programu „Owoce i warzywa w szkole". Czy taka dotacja podlega zwolnieniu z opodatkowania PIT oraz czy koszty związane z zakupem warzyw i owoców należy ujmować w podatkowej księdze przychodów i rozchodów jako koszty podatkowe? – pyta czytelnik.

W roku szkolnym 2015/2016 szczegółowe warunki realizacji programu „Owoce i warzywa w szkole" określa rozporządzenie ministra rolnictwa i rozwoju wsi z 18 czerwca 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu zadań realizowanych przez Agencję Rynku Rolnego związanych z wdrożeniem na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej programu „Owoce i warzywa w szkole" (DzU z 2015 r., poz. 886).

Przedsiębiorca uczestniczący w programie, który dostarcza owoce i warzywa do szkół, po upływie dziesięciu tygodni wydawania porcji owocowo-warzywnych składa wniosek do Agencji Rynku Rolnego o wypłatę pomocy wspólnotowej na dostarczenie dzieciom w placówkach oświatowych owoców i warzyw. Środki otrzymywane przez zatwierdzonych dostawców owoców i warzyw od Agencji Rynku Rolnego pochodzą zarówno z budżetu państwa, jak i z budżetu Unii Europejskiej. Kwota dopłaty jest zryczałtowana, a wysokość pomocy zależy od ilości owoców i warzyw dostarczonych do placówki oświatowej.

Zasada i wyjątek

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania (zob. art. 9 ust. 1 ustawy o PIT) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o PIT oraz dochodów, od których na podstawie przepisów ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przychodem z działalności gospodarczej są również dotacje, subwencje, dopłaty, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 3 pkt 13 ustawy o PIT, i inne nieodpłatne świadczenia otrzymane na pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków, z wyjątkiem gdy przychody te są związane z otrzymaniem, zakupem albo wytworzeniem we własnym zakresie środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, od których, zgodnie z art. 22a–22o ustawy o PIT, dokonuje się odpisów amortyzacyjnych (art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy o PIT). Do przychodów z działalności gospodarczej nie zalicza się kwot otrzymanych od agencji wykonawczych, jeżeli agencje te otrzymały środki na ten cel z budżetu państwa (zob. art. 14 ust. 3 pkt 13 ustawy o PIT).

Wszelkie otrzymywane przez podatnika dotacje i dopłaty związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą stanowią zatem przychód z tej działalności. Wyjątek stanowią:

- dotacje, które są przeznaczone na nabycie lub wytworzenie podlegających amortyzacji środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych

- kwoty otrzymane od agencji wykonawczych przez osobę fizyczną prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą

– które w ogóle nie stanowią one przychodu z działalności gospodarczej.

ARR jako agencja wykonawcza

Agencja Rynku Rolnego, stosownie do ustawy z 11 marca 2004 r. o Agencji Rynku Rolnego i organizacji niektórych rynków rolnych, jest państwową osobą prawną. Agencja wykonawcza jest natomiast państwową osobą prawną tworzoną na podstawie odrębnej ustawy w celu realizacji zadań państwa (art. 18 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych). Agencja Rynku rolnego jest zatem agencją wykonawczą.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że przedsiębiorca wystąpił z wnioskiem o pomoc do Agencji Rynku Rolnego i otrzymał pomoc po 1 stycznia 2015 r. (uczestniczy w programie od roku szkolnego 2015/2016).

Osobna kategoria dofinansowania

Otrzymane z Agencji Rynku Rolnego środki pieniężne nie stanowią zatem przychodu z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej na podstawie art. 14 ust. 3 pkt 13 ustawy o PIT, gdyż są to kwoty otrzymane od agencji wykonawczej (Agencji Rynku Rolnego), a ARR otrzymała środki na ten cel z budżetu państwa.

Skoro otrzymane przez przedsiębiorcę przychody z Agencji Rynku Rolnego nie stanowią w ogóle przychodu, to bezcelowe jest analizowanie, czy kwota ta może korzystać ze zwolnienia z PIT. Na marginesie wyjaśnię tylko, że niektóre dotacje (dofinansowania) korzystają jednak ze zwolnienia z opodatkowania PIT. I tak stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 129 ustawy o PIT wolne od podatku dochodowego są dotacje, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, otrzymane z budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Ze zwolnienia z PIT korzystają zatem dotacje, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, otrzymane z budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego.

Wyłączenie z ustawy

Skoro otrzymane z Agencji Rynku Rolnego dofinansowanie nie stanowi dla przedsiębiorcy przychodu, to pokryte z tego dofinansowania wydatki na zakup przekazanych w ramach programu „Owoce i warzywa w szkole" towarów, tj. owoców i warzyw, nie są kosztem uzyskania przychodów. Stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 31 ustawy o PIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków ze źródeł przychodów znajdujących się na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej lub za granicą, jeżeli dochody z tych źródeł w ogóle nie podlegają opodatkowaniu albo są zwolnione od podatku dochodowego.

Bez ewidencjonowania

W podatkowej księdze przychodów i rozchodów nie ujmuje się otrzymanych kwot niestanowiących przychodu ani wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodu. Zatem ani otrzymane z Agencji Rynku Rolnego dofinansowanie, ani pokryte z niego wydatki na zakup towarów (owoców i warzyw) przekazanych w ramach programu „Owoce i warzywa w szkole" nie podlegają zaewidencjonowaniu w podatkowej księdze przychodów i rozchodów.

Stanowisko to znajduje potwierdzenie w praktyce organów podatkowych (interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 29 września 2015 r., ITPB1/ 4511-744/15-2/AK).

Autor jest doradcą podatkowym

Na czym polega program „Owoce i warzywa w szkole"

Program obejmuje udostępnianie dzieciom uczęszczającym w roku szkolnym 2015/2016 do klas I–III szkół podstawowych i ogólnokształcących szkół muzycznych I stopnia (dalej: szkoły podstawowe) oraz dzieciom odbywającym w roku szkolnym 2015/2016 w oddziale przedszkolnym zorganizowanym w szkole podstawowej roczne obowiązkowe przygotowanie przedszkolne jabłek, gruszek, truskawek, borówek amerykańskich, marchwi, rzodkiewek, papryki słodkiej, pomidorów, kalarepy, soków owocowych, warzywnych lub owocowo-warzywnych (dalej: owoce i warzywa). Dostawcy, którzy uzyskali zatwierdzenie, zawierają ze szkołami podstawowymi uczestniczącymi w programie umowę nieodpłatnego dostarczania owoców i warzyw do szkół podstawowych w celu udostępnienia ich dzieciom. Przedsiębiorca jest odpowiedzialny za jakość owoców i warzyw dostarczonych do szkół podstawowych.