Spółka prowadzi działalność produkcyjną w branży spożywczej. Jako część strategii marketingowej, w ramach budowania swojego wizerunku spółka angażuje się w projekty społeczne dotyczące m.in. zdrowego odżywiania. Podatniczka z własnych środków postanowił sfinansować projekt dotyczący podniesienia świadomości społecznej w tym zakresie. Czy wydatki poniesione przez nią w związku z realizacją tego projektu będą stanowiły koszt uzyskania przychodów? – pyta czytelnik.
Podatnicy ponoszący wydatki na marketing zaangażowany społecznie (tzw. Cause Related Marketing, CRM, marketing społeczny), polegający na promocji działalności przedsiębiorstwa, w której uwzględnione są zarówno cele biznesowe, jak i potrzeby społeczne, mogą te kwoty ująć w kosztach uzyskania przychodów. Organy podatkowe stoją bowiem na stanowisku, że wydatki związane się z zaangażowaniem podatnika w akcje społeczne są kosztami uzyskania przychodów, jednak tylko wtedy, gdy spełniają ściśle określone warunki.
Na zasadach ogólnych
Poniesione przez podatników wydatki związane z prowadzonymi akcjami społecznymi muszą spełniać ogólne warunki uznania poniesionych wydatków za koszty uzyskania przychodów. Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy o CIT (analogicznie art. 22 ustawy o PIT) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy (art. 23 ustawy o PIT). Aby zatem dany wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodów, muszą zostać spełnione łącznie następujące warunki:
1. wydatek musi zostać poniesiony przez podatnika (tj. ostatecznie musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika);
2. musi być definitywny;
3. musi zostać poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów;
4. nie może być wymieniony w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT (odpowiednio w art. 23 ust. 1 ustawy o PIT);
5. musi zostać właściwie udokumentowany.
Wydatki poniesione w związku z organizacją projektów społecznych powinny być więc sfinansowane w całości ze środków podatnika, co powinno zostać rzetelnie i prawidłowo udokumentowane.
Istnieje związek z przychodem
Realizacja przez podatnika projektów społecznych, które mają na celu kształtowanie jego pozytywnego wizerunku, a w ten sposób jego promocję, zarówno wśród kontrahentów, jak i wśród potencjalnych konsumentów, jako realizacja działań mających wpływ na zwiększenie popularności zarówno podatnika, jak i oferowanych przez niego produktów, sprawia, że działania te mogą się realnie przyczynić do zwiększenia przychodów, a tym samym spełniają ogólną przesłankę pozwalającą uznać je za koszty uzyskania przychodów. Stanowisko takie potwierdzają organy podatkowe, m.in. Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 4 lutego 2014 r. (IPPB3/423-960/13-2/GJ). Wydatki poniesione w związku z realizacją projektu społecznego będą więc miały niewątpliwy związek z prowadzoną działalnością i przychodami osiąganymi z tej działalności.
Traktowane jako całość
Ocena podatkowa podejmowanych działań powinna być zawsze przeprowadzana w kontekście całej akcji prowadzonej przez podatnika, a nie poszczególnych, pojedynczych czynności wykonywanych w ramach tej akcji. Dlatego też nieuzasadnione byłoby rozdzielanie działań podatników na poszczególne czynności czy świadczenia. W szczególności za niezasadne należałoby uznać przeprowadzanie odrębnej klasyfikacji poszczególnych wydatków oraz uznania ich bądź nie za koszty podatkowe, jeżeli ponoszone są w ramach jednego realizowanego projektu.
Akcje społeczne są specyficzną formą działalności marketingowej, której celem jest zbudowanie pozytywnego wizerunku podatnika w oczach klientów oraz potencjalnych klientów, jako przedsiębiorcy odpowiedzialnego społecznie, a przez to zachęcenie do wyboru produktów podatnika. Dlatego wydatki ponoszone w związku z przygotowaniem oraz realizacją tego rodzaju akcji społecznych można co do zasady uznać za pozostające w związku z przychodami podatnika, co jest podstawową przesłanką pozwalającą na potrącenie ich jako koszty uzyskania przychodów.
Do rozstrzygnięcia pozostaje jednak kwestia, czy ponoszone wydatki nie zostały wymienione w negatywnym katalogu, określonym w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT (odpowiednio art. 23 ust. 1 ustawy PIT).
Nie mogą być wyłączone z katalogu
W szczególności, we wskazanej sytuacji wymaga rozważenia, czy zastosowania nie znajdzie art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy o CIT (odpowiednio art. 23 ust. 1 pkt 11 ustawy PIT), zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów darowizn i ofiar wszelkiego rodzaju, z wyjątkiem przekazanych między spółkami tworzącymi podatkową grupę kapitałową, a także wpłat na rzecz Polskiej Organizacji Turystycznej. Aby wydatki poniesione na akcje społeczne nie zostały wyłączone z kosztów podatkowych na podstawie tego przepisu, nie mogą być darowizną w rozumieniu art. 888 § 1 kodeksu cywilnego.
Moment ujęcia
Rozważając kwestię momentu ujęcia przedmiotowych wydatków w kosztach uzyskania przychodów, należy przede wszystkim wskazać, że przedmiotowe wydatki nie mają bezpośredniego związku z konkretnym przychodem osiąganym przez podatników. Wydatki te wiążą się bowiem z ogólnym funkcjonowaniem podatników i dlatego też powinny zostać rozpoznane jako koszty uzyskania przychodów inne niż bezpośrednio związane z przychodem, które zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy o CIT są potrącalne w dacie ich poniesienia. Mogą więc być w myśl art. 15 ust. 4e tej ustawy uznane za poniesione w dniu ujęcia ich w księgach rachunkowych na podstawie otrzymanej faktury.
Autorka jest konsultantką podatkową w ECDDP Spółka Doradztwa Podatkowego
Podatnik rozliczy wydatki na broszury i doradztwo prawne
Przykładowe koszty akcji społecznych ponoszone przez podatnika to wydatki na:
- tworzenie logo danej akcji;
- opracowanie i druk materiałów informacyjnych/promocyjnych (np. broszur), a także artykułów/spotów radiowych czy telewizyjnych w mediach;
- stworzenie odpowiednich aplikacji komputerowych, jeśli w ramach danej akcji społecznej wykorzystane są nowoczesne technologie;
- utworzenie i utrzymanie stron internetowych,
- stworzenie regulaminu danej akcji społecznej,
- nagrody – jeżeli akcja społeczna ma charakter konkursu,
- organizację wydarzeń związanych z daną akcją społeczną,
- organizację seminariów i konferencji,
- koszty doradztwa prawnego związanego z realizacją danej akcji społecznej,
- koszty pracownicze dotyczące pracowników, którzy są zaangażowani w przygotowanie akcji społecznych,
- realizację akcji społecznych innych niż wymienione wyżej.
