Nowo wprowadzony mechanizm ściśle wiąże się z wchodzącą w życie 1 października zasadą odpowiedzialności solidarnej, wynikającej z nowelizacji ustawy o VAT i niektórych innych ustaw.
Z początkiem przyszłego miesiąca wprowadzony zostanie katalog towarów, których nabycie będzie się wiązało z ryzykiem podatkowym. Nabywca odpowie bowiem solidarnie z dostawcą za kwotę nieodprowadzonego podatku, jeżeli wiedział lub mógł wiedzieć, że kontrahent nie wykona zobowiązania podatkowego. Opisanym reżimem objęte zostaną paliwa, nieobrobione złoto i wyroby stalowe wymienione w załączniku nr 13 do ustawy o VAT.
Ustawodawca przewidział sytuacje, w których nabywca nie poniesie negatywnych skutków wykazania sprzedawcy zaległości w zapłacie VAT. Jednym ze sposobów na osiągnięcie tego celu jest złożenie przez dostawcę kaucji gwarancyjnej na poczet przyszłych dostaw towarów wrażliwych. Podmiot wnoszący zabezpieczenie nie może jednak mieć zaległości podatkowej w chwili składania kaucji. W ustawie określona została również wymagana wysokość gwarancji, tj. co najmniej jedna piąta prognozowanej przez dostawcę kwoty VAT należnego z tytułu dostaw towarów wrażliwych, ale nie może to być mniej niż 200 tys. zł.
Jako formę zabezpieczenia dostawca może wybrać depozyt pieniężny, gwarancję bankową lub ubezpieczeniową oraz nieodwołalne upoważnienie organu podatkowego do wyłączności w dysponowaniu środkami na rachunku bankowym.
Przepisy dotyczące kaucji wchodzą w życie, zanim zaczną obowiązywać zasadnicze zmiany ustawy o VAT. Dostawcy, którzy już teraz zdecydują się złożyć zabezpieczenie, będą mogli przeprowadzać transakcje bez ryzyka obciążenia solidarną odpowiedzialnością za VAT swoich nabywców już od pierwszego dnia obowiązywania zasady odpowiedzialności solidarnej.
